Rủi ro lạm phát từ thuế quan có thể khiến Fed tạm dừng kế hoạch cắt giảm lãi suất

Chủ tịch Fed Jerome Powell phát biểu tại một hội nghị

Các chuyên gia kinh tế đã điều chỉnh dự báo lạm phát kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đắc cử, do lo ngại rằng các chính sách của ông, đặc biệt là về thuế quan, có thể làm gia tăng áp lực giá cả trong nền kinh tế.

Sau khi hạ lãi suất tổng cộng 100 điểm cơ bản từ tháng 9 đến tháng 12/2024, các quan chức Fed, bao gồm Chủ tịch Jerome Powell, gần đây cho biết họ "không vội vàng" trong việc tiếp tục cắt giảm lãi suất.

Với thị trường lao động mạnh mẽ và tiêu dùng vẫn vững vàng, nhiều chuyên gia kinh tế nhận định, nền kinh tế Mỹ đang trong trạng thái ổn định, ít có nhu cầu giảm lãi suất.

Đến nay, các thông báo áp thuế mới vẫn được đưa ra hàng tuần.

Tổng thống Trump vừa tuyên bố rằng ông sẽ áp thuế 25% đối với tất cả các mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu.

Trước đó, Nhà Trắng đã trì hoãn kế hoạch tăng rào cản thương mại với Mexico và Canada đến ngày 1/3 nhưng đã áp thêm thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

"Thuế quan thúc đẩy lạm phát và cũng có thể tác động tiêu cực đáng kể đến tăng trưởng kinh tế. Sự không chắc chắn này khiến Fed phải chờ đợi để xem diễn biến trên thực tế", James Knightley, chuyên gia kinh tế quốc tế trưởng tại ING, nhận định.

"Có rất nhiều yếu tố biến động do chính sách của ông Trump, và một số trong đó có phần mâu thuẫn với nhau. Điều này tạo ra thách thức lớn, khiến mức độ tin tưởng vào bất kỳ dự báo nào về nền kinh tế Mỹ, cũng như hoạt động kinh tế toàn cầu, hiện rất thấp", ông nói thêm.

Trong cuộc khảo sát tháng 1, gần 60% số chuyên gia kinh tế dự báo Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng Ba. Tuy nhiên, trong cuộc khảo sát từ ngày 4-10/2, quan điểm về thời điểm Fed sẽ cắt giảm tiếp theo có sự phân hóa.

Hai phần ba, 67/101 chuyên gia dự báo ít nhất sẽ có một đợt cắt giảm lãi suất vào cuối tháng Sáu, trong đó 22 người cho rằng vào tháng Ba và 45 người dự đoán vào quý II. Chỉ 17 trong số 99 chuyên gia kinh tế dự báo lần cắt giảm tiếp theo sẽ diễn ra vào nửa cuối năm, trong khi 16 người không kỳ vọng có đợt cắt giảm nào trong năm nay.

Thị trường phái sinh lãi suất hiện đang dự đoán khả năng hơn 50% rằng sẽ có ít nhất một đợt cắt giảm lãi suất của Fed vào giữa năm 2025.

Mặc dù kết quả khảo sát trung bình cho thấy Fed sẽ hạ lãi suất hai lần trong năm nay, đưa lãi suất xuống mức 3,75-4,00% vào cuối năm 2025, phạm vi dự báo rất rộng, từ mức thấp nhất là 3,00-3,25% đến cao nhất là 4,50-4,75%. Không có sự đồng thuận rõ ràng.

Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế có quan điểm thống nhất hơn về áp lực lạm phát.

Hơn 90% số người tham gia khảo sát trong cuộc thăm dò tháng 10 - diễn ra ngay trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ - và cuộc khảo sát mới nhất đã nâng dự báo lạm phát năm 2025 của họ, với mức tăng trung bình khoảng 40 điểm cơ bản.

Gần 60% số người được hỏi, 27/46 cho biết rủi ro lạm phát do thuế quan tại Mỹ đã gia tăng gần đây. 17 người cho rằng không có thay đổi, trong khi chỉ có hai người nhận định rủi ro đã giảm.

"Sự không chắc chắn này đủ để giữ các quan chức Fed "đứng ngoài cuộc" trong những tháng tới, và nếu thuế quan cao thực sự được áp dụng, sự gia tăng lạm phát sau đó sẽ ngăn cản Fed tiếp tục nới lỏng chính sách trong phần còn lại của năm 2025", Neil Shearing, chuyên gia kinh tế trưởng của Capital Economics lưu ý.

Sau khi tăng trưởng 2,3% hàng năm trong quý trước, nền kinh tế Hoa Kỳ có thể sẽ tăng trưởng 2,2% trong năm nay và 2,0% vào năm 2026, nhanh hơn mức mà các quan chức Fed hiện coi là tốc độ tăng trưởng không lạm phát là 1,8% trong những năm tới, theo trung bình của cuộc thăm dò.

Trong khi đó, tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống còn 4% vào tháng trước, được dự báo là 4,2% trong năm nay và 4,1% vào năm sau.

Đại Hùng