Rối loạn tiền đình: làm thế nào để đối phó?

Căng thẳng và lo âu có thể làm triệu chứng tiền đình thêm nặng.

Rối loạn tiền đình là gì?

Tiền đình là một phần của hệ thống thần kinh trong cơ thể, có nhiệm vụ kiểm soát và điều chỉnh sự thăng bằng, định hướng và sự phối hợp của cơ thể. Nó nằm trong tai trong, gần với ốc tai (cơ quan nghe), và bao gồm các cấu trúc như ống bán nguyệt, hố tiền đình và sừng tiền đình. Các cấu trúc này giúp cơ thể nhận biết được vị trí và chuyển động của mình trong không gian.

Bệnh tiền đình (hay còn gọi là rối loạn tiền đình) là tình trạng khi hệ thống tiền đình gặp vấn đề, khiến cho khả năng duy trì thăng bằng và phối hợp chuyển động của cơ thể bị ảnh hưởng. Điều này dẫn đến các triệu chứng như chóng mặt, mất thăng bằng, buồn nôn và khó khăn khi di chuyển hoặc đứng yên.

Các nguyên nhân gây bệnh tiền đình có thể bao gồm:

Rối loạn tuần hoàn máu đến não.
Mất cân bằng trong các tín hiệu thần kinh từ tai trong đến não.
Các bệnh lý như viêm tai trong, bệnh Meniere, hoặc rối loạn thần kinh.
Chấn thương vùng đầu hoặc cổ.
Stress, căng thẳng hoặc thiếu ngủ kéo dài.

Nên làm gì khi bị rối loạn tiền đình?

Khi bị bệnh tiền đình, bạn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm bớt triệu chứng và cải thiện tình trạng. Dưới đây là những điều nên làm khi bị tiền đình:

Nghỉ ngơi và thư giãn: khi cảm thấy chóng mặt hoặc mất thăng bằng, hãy ngừng mọi hoạt động và tìm một nơi an toàn để ngồi hoặc nằm nghỉ. Tránh đứng dậy đột ngột hoặc thay đổi tư thế quá nhanh, vì điều này có thể làm triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Uống đủ nước: mất nước có thể làm tăng cảm giác chóng mặt, vì vậy hãy chắc chắn rằng bạn uống đủ nước trong suốt cả ngày. Tránh các thức uống có cồn và caffeine, vì chúng có thể gây mất nước và làm triệu chứng tồi tệ hơn.

Giữ đầu ở vị trí ổn định: khi cảm thấy chóng mặt, hãy giữ đầu ổn định và tránh chuyển động quá mạnh. Có thể giúp bằng cách nằm xuống và nhắm mắt để giảm cảm giác xoay tròn.

Thực hiện các bài tập cân bằng: một số bài tập nhẹ nhàng giúp cải thiện khả năng thăng bằng có thể hữu ích. Bài tập "Epley" hay các bài tập trị liệu cho tiền đình có thể được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu. Bài tập “Epley” như sau:

Bước 1: xoay đầu sang phải 45 độ, sau đó nằm xuống.

Bước 2: nằm đầu vẫn giữ 45 độ nghiêng sang phải, giữ tư thế này 60 giây.

Bước 3: xoay đầu sang trái 90 độ, giữ tư thế này 60 giây.

Bước 4: lăn tiếp người sang trái, lưng vuông góc với mặt giường. Giữ tư thế này 60 giây.

Bước 5: ngồi dậy.

Tránh căng thẳng và lo âu: căng thẳng và lo âu có thể làm triệu chứng tiền đình thêm nặng. Hãy thực hiện các biện pháp thư giãn như thiền, hít thở sâu hoặc yoga để giảm căng thẳng.

Điều chỉnh chế độ ăn uống: hạn chế muối, đường, đồ ăn chứa caffeine, và thực phẩm có cồn, vì chúng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng tiền đình. Hãy ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin B, C, Omega-3 và các dưỡng chất giúp cải thiện tuần hoàn máu và sức khỏe thần kinh.

Kiểm tra và điều chỉnh thuốc (nếu có): một số loại thuốc có thể gây ra hoặc làm nặng thêm triệu chứng tiền đình, chẳng hạn như thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc huyết áp. Nếu bạn nghi ngờ thuốc đang ảnh hưởng đến tình trạng của mình, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để thay đổi hoặc điều chỉnh liều thuốc.

Tránh lái xe hoặc vận hành máy móc: nếu bạn cảm thấy chóng mặt hoặc mất thăng bằng, đừng lái xe hoặc vận hành máy móc. Điều này có thể nguy hiểm cho bạn và người khác.

Tìm sự trợ giúp y tế nếu cần: nếu triệu chứng tiền đình kéo dài, trở nên nghiêm trọng hoặc bạn cảm thấy lo ngại, hãy tìm sự trợ giúp từ bác sĩ. Đôi khi, tiền đình có thể là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn nghiêm trọng như rối loạn tuần hoàn máu, nhiễm trùng tai trong hoặc các vấn đề về thần kinh.

Thực hiện các bài kiểm tra tiền đình: bác sĩ có thể đề xuất các bài kiểm tra để xác định nguyên nhân gây ra triệu chứng, chẳng hạn như xét nghiệm thính lực, kiểm tra hệ thống tiền đình (VNG - video nystagmography) hoặc kiểm tra chức năng tuần hoàn não.

Vân Lê