Rào cản trong nghề môi giới bất động sản
Môi giới bất động sản đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thanh khoản thị trường. Họ giúp rút ngắn thời gian tìm kiếm thông tin, khách hàng, nhờ đó, giao dịch diễn ra thuận lợi, hạn chế rủi ro và tăng tính thanh khoản cho thị trường… Tuy nhiên, quá trình chuyên nghiệp hóa của môi giới bất động sản hiện đang gặp rào cản...

Ảnh minh họa.
Theo Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (Vars), để nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo tính chuyên nghiệp, minh bạch của thị trường bất động sản, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đã quy định môi giới phải tham gia các khóa học đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và có chứng chỉ hành nghề. Song, việc tổ chức đào tạo và thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề vẫn còn bất cập về số lượng và chất lượng đào tạo, cũng như công tác tổ chức thi, khiến quá trình này trở nên phức tạp và chưa thực sự hiệu quả.
Cụ thể, ngoài chất lượng đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản không đồng đều, do công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật liên quan đến đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, điều hành sàn giao dịch bất động sản còn lỏng lẻo. Thực tế, có rất ít kỳ thi sát hạch được tổ chức, trong khi nhu cầu được tham gia thi và cấp chứng chỉ hành nghề lại quá nhiều.
Vars cho biết hầu hết các môi giới bất động sản đang hoạt động nhưng chưa có chứng chỉ. Bên cạnh đó, hàng chục nghìn môi giới có ý định gắn bó lâu dài với nghề, đã có chứng chỉ môi giới bất động sản song hết hạn; nhiều người đã trải qua quá trình đào tạo chuyên môn nghiệp vụ một cách bài bản; đã tham gia các khóa học bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, sẵn sàng tham gia các kỳ thi sát hạch, tuy nhiên, phải chờ đợi rất lâu để có cơ hội dự thi…
Đến thời điểm hiện tại, Luật mới có hiệu lực được 6 tháng, nhưng chưa ghi nhận bất kỳ tỉnh/thành nào công bố kế hoạch tổ chức kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản. Hàng chục nghìn môi giới bất động sản chỉ thiếu một bước là có chứng chỉ môi giới để tiếp cận tiêu chuẩn chuyên nghiệp hóa. Hàng trăm doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản mong muốn nâng cao uy tín và chất lượng dịch vụ, xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp trên thị trường cũng gặp “khó”, do môi giới chưa được tham gia các kỳ thi cấp chứng chỉ hành nghề.
Với mục tiêu thúc đẩy mạnh hơn hoạt động nâng cao chất lượng nghề môi giới bất động sản ở Việt Nam, hướng đến hội nhập quốc tế, vừa qua Vars đã tổ chức và tiếp nhận hồ sơ tham gia chương trình đánh giá và công nhận đạt chuẩn VPEC - Bộ Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp môi giới bất động sản do Vars xây dựng nhằm thiết lập những nguyên tắc, tiêu chuẩn về đạo đức và hành vi nghề nghiệp đối với cá nhân và tổ chức hoạt động trong lĩnh vực bất động sản.
Tuy nhiên, trong quá trình thẩm định và đánh giá, một số doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản được Vars đánh giá cao, đáp ứng hàng loạt tiêu chí, lại không được “điểm” tối đa, chỉ vì không đạt đủ số lượng nhân viên hoạt động có đủ chứng chỉ hành nghề còn hạn sử dụng, dù lực lượng này đều được tuyển chọn với yêu cầu khắt khe, có năng lực, trình độ, hoạt động hiệu quả, tự tin vượt qua kỳ thi sát hạch.
Hay như trường hợp nhiều môi giới bất động sản chuyên nghiệp được đánh giá cao, được khách hàng, nhà đầu tư tin tưởng, có kết quả bán hàng tốt, cũng không được xét đạt chuẩn VPEC, bởi “chưa có chứng chỉ hành nghề” hoặc “chứng chỉ hành nghề hết hạn”. Đây thực sự là điều hết sức bất cập.
Vì vậy, để quá trình chuyên nghiệp hóa nghề môi giới bất động sản diễn ra thuận lợi, đảm bảo đúng quy định pháp luật, cơ quan quản lý Nhà nước các cấp, địa phương cần sớm xây dựng và thông qua kế hoạch tổ chức các kỳ thi sát hạch. Trong đó, số lượng các kỳ thi phải đủ, nhằm đáp ứng nhu cầu của đông đảo môi giới. Ngoài ra, giữa các địa phương có vị trí gần nhau cũng nên có sự trao đổi, thống nhất để hỗ trợ các môi giới trong việc bố trí, di chuyển, vừa linh hoạt, tránh lãng phí.
Đặc biệt, yếu tố chất lượng phải được đề cao nhằm đảm bảo tính công bằng, minh bạch và hiệu quả. Tuyệt đối không cho phép xảy ra hình thức “mua bằng”, gây ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động môi giới bất động sản sau này.