Quốc hội xem xét nâng mức hình phạt tù với một số tội về môi trường, an toàn thực phẩm

Thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp (UBPLTP) tán thành sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS với những lý do nêu tại Tờ trình của Chính phủ.

Về dự kiến bỏ hình phạt tử hình tại một số tội danh, đa số ý kiến trong UBPLTP tán thành chủ trương tiếp tục xem xét bỏ hình phạt tử hình ở các tội danh còn hình phạt này trong BLHS.

Tuy nhiên, việc xem xét bỏ hình phạt này ở tội danh nào trong lần sửa đổi, bổ sung này cần cân nhắc kỹ, tránh tác động tới hiệu quả răn đe, phòng ngừa và xử lý tội phạm. Theo đó, đề nghị cân nhắc thận trọng việc bỏ hình phạt tử hình đối với Tội tham ô, Tội nhận hối lộ, Tội vận chuyển trái phép chất ma túy.

Về bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án là hình phạt chính (khoản 4 Điều 1) , đa số ý kiến UBPLTP tán thành việc bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án đối với 18 tội danh như quy định của dự thảo Luật. Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị rà soát tất cả các tội đặc biệt nghiêm trọng, trong đó có các tội có quy định hình phạt tử hình trước thời điểm năm 2015 để quy định bổ sung hình phạt tù chung thân không xét giảm án, bảo đảm tính đồng bộ trong chính sách hình sự.

Về nâng mức hình phạt tù tại một số tội danh, UBPLTP cơ bản tán thành việc nâng mức hình phạt tù đối với một số tội phạm về môi trường, về ma túy và vi phạm quy định về an toàn thực phẩm nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm, kịp thời bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. Đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo thuyết minh, làm rõ hơn căn cứ để tăng mức hình phạt tù của các tội danh này để tăng tính thuyết phục; đồng thời, rà soát để bảo đảm hình phạt tù tương xứng với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội tại từng điều luật.

Quang cảnh phiên họp

Về nâng mức phạt tiền là hình phạt chính và hình phạt bổ sung tại một số tội danh, UBPLTP cơ bản tán thành với dự thảo Luật về nâng mức phạt tiền là hình phạt chính và hình phạt bổ sung lên gấp 2 lần đối với một số tội danh cụ thể của Chương các tội phạm về môi trường, Chương các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng nhằm khắc phục những bất cập trong thực tiễn thi hành BLHS.

Có ý kiến đề nghị, thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, đối với các tội danh về kinh tế, môi trường khi áp dụng hình phạt thì cần tuân thủ nguyên tắc trường hợp trong cùng một khung hình phạt mà hình phạt chính có cả hình phạt tù và hình phạt tiền thì ưu tiên áp dụng hình phạt tiền; đồng thời, đề nghị nâng mức phạt tiền là hình phạt chính lên mức phù hợp và người phạm tội phải khắc phục những hậu quả do hành vi của mình gây ra.

Về hiệu lực thi hành, UBPLTP cơ bản nhất trí thời điểm Luật dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025 nhằm kịp thời thực hiện chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, đồng thời, kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Ngọc Minh