Kinh doanh gian dối để trục lợi: Có sự chống lưng của cơ quan chức năng?

Xử lý nghiêm hoa hậu để lấy lại niềm tin của người dân

ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) không khỏi bức xúc trước tình trạng hàng gian dối, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tràn lan trên thị trường, khiến người tiêu dùng mua, sử dụng làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Đây là vấn đề đã và đang gây bức xúc lớn cho người dân và cho toàn xã hội.

Với vụ việc Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên vừa bị khởi tố do liên quan đến kẹo Kera, ông Hòa cho rằng, đây là điều cần thiết và phải xử lý thật nghiêm.

“Dù đối tượng đó là ai, ở vai vế nào, có nổi tiếng ra sao nếu tham gia, tiếp tay cho đối tượng xấu đều phải xử lý nghiêm để lấy lại niềm tin nơi người dân. Chính người dân đã lên tiếng và đề nghị phải truy cứu trách nhiệm hình sự, xử phạt nghiêm, xử phạt mức cao nhất đối với những đối tượng có hành vi vi phạm này”, đại biểu nhấn mạnh.

ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp). (Ảnh: Media Quốc hội)

Cũng trả lời báo chí về vấn đề này, Trung tướng Nguyễn Minh Đức, ĐBQH Đoàn TP.HCM cho biết, các cơ quan chức năng đang siết chặt vấn đề trách nhiệm của người nổi tiếng trong tham gia quảng cáo sản phẩm. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ cũng đã đề nghị bổ sung nội dung dung này vào dự Luật Quảng cáo và chỉ đạo phải siết chặt quản lý đối với những người nổi tiếng trong hoạt động quảng cáo.

Đại biểu cho rằng, lâu nay, luật pháp về vấn đề này chưa thật sự rõ ràng, đầy đủ và thiếu các hành lang pháp lý cụ thể để xử lý vi phạm. Điều này dẫn đến hai trường hợp: Một là, có những người cố tình lợi dụng danh tiếng của mình, và doanh nghiệp cũng muốn khai thác triệt để danh tiếng của người đó để quảng bá sản phẩm. Hai là, cộng với tâm lý đám đông của nhiều người dân, khi thấy người nổi tiếng tiêu dùng sản phẩm nào đó thì cũng có xu hướng tin và sử dụng theo.

Theo đại biểu đoàn TP.HCM, nếu luật pháp siết chặt thì khi một người nổi tiếng ký bất kỳ hợp đồng quảng cáo nào, họ phải xem xét kỹ lưỡng sản phẩm của doanh nghiệp đó, các quy chuẩn, tiêu chuẩn, giấy phép đăng ký kinh doanh. Hợp đồng cũng phải quy định rõ ràng trách nhiệm giữa bên thuê quảng cáo và người thực hiện quảng cáo. Khi có hợp đồng chặt chẽ, có điều khoản ràng buộc, thì sẽ khó vi phạm.

“Đặc biệt, với người nổi tiếng, khi đã có uy tín với xã hội, với cộng đồng, thì càng phải thể hiện trách nhiệm nhiều hơn. Bởi vì xã hội và pháp luật luôn công bằng với mọi người. Nếu cứ đổ lỗi cho người này người kia mà không tự nhìn lại bản thân mình, thì không ổn. Mỗi lời nói, hình ảnh của người nổi tiếng có sức ảnh hưởng khác hẳn người bình thường. Người đã nổi tiếng thì chỉ một cử chỉ, hành vi nhỏ cũng gây chú ý, thậm chí dẫn đến nhiều bình phẩm đa chiều, dẫn dắt dư luận”, đại biểu Đức nêu rõ.

Đại biểu nhấn mạnh, tham gia bất kỳ “cuộc chơi” nào cũng cần có hành lang pháp lý và người tham gia phải hiểu biết pháp luật. Nhưng thực tế, có lẽ trong nhiều hợp đồng, các quy định ràng buộc trách nhiệm chưa đầy đủ. Chính vì thế, đôi khi người nghệ sĩ, người nổi tiếng lại vô hình trung không hiểu hết, chỉ nói theo cảm xúc. Do đó, ranh giới này phải rất rõ ràng.

Trung tướng Nguyễn Minh Đức, ĐBQH Đoàn TP.HCM. (Ảnh: Media Quốc hội)

Truy trách nhiệm của cơ quan chức năng thế nào?

Nhắc lại chỉ đạo mạnh mẽ của Thủ tướng Chính phủ về trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, xảy ra tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng là trách nhiệm của Bộ Y tế và Bộ Công Thương.

“Những nơi sản xuất kinh doanh các loại hàng trên đâu phải trong rừng hay trong núi quạnh hiu mà ở ngay những nơi giao thông thông thoáng, cơ sở vật chất nhà xưởng được đầu tư. Vậy tại sao cơ quan quản lý Nhà nước không phát hiện?”, ông Hòa đặt câu hỏi.

Đại biểu đoàn Đồng Tháp cũng nhất trí chủ trương chuyển tư duy từ tiền kiểm sang hậu kiểm, trong đó, đơn vị kinh doanh phải chịu trách nhiệm về sản phẩm, hàng hóa của mình khi lưu thông trên thị trường; việc quảng bá, nhãn hiệu, chất lượng sản phẩm phải đúng thực tế đăng ký kinh doanh với cơ quan quản lý Nhà nước; chịu trách nhiệm hoàn toàn về sản phẩm.

Trong khi đó, cơ quan quản lý Nhà nước quản lý trước tiên về mặt cấp phép đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp, cùng đó, phối hợp thực hiện hậu kiểm hàng hóa, sản phẩm về chất lượng thực tế.

“Trong thời gian qua, nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng kém chất lượng, hàng nhái “lọt” qua lỗ hổng của cơ quan quản lý; tôi cho rằng có sự lơ là, chống lưng của một bộ phận cán bộ thực hiện nhiệm vụ quản lý, kiểm tra. Mặt khác, có tình trạng “chân trong chân ngoài” báo tin cho cơ sở sản xuất kinh doanh mỗi khi có đoàn kiểm tra, dẫn đến khi kiểm tra thì sản phẩm đúng chất lượng, còn khi đoàn kiểm tra rời đi, sản phẩm kém chất lượng lại tràn lan thị trường”, đại biểu nói.

Ông Hòa đề nghị là các cơ quan quản lý Nhà nước, đặc biệt Bộ Công Thương và Bộ Y tế phải có trách nhiệm chính trong lĩnh vực này. Luật quy định, trong năm, không được thanh tra quá một lần, do đó, không cần thường xuyên kiểm tra, liên tục gây ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên, trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ cần phải kiểm tra đột xuất để kịp thời phát hiện vi phạm, xử lý đúng quy định.

“Cơ quan quản lý Nhà nước thực hiện đúng chức năng, tinh thần trách nhiệm sẽ không có cơ sở sản xuất, kinh doanh nào dám làm ăn gian dối. Những đối tượng tiếp tay, bao che cho hành vi vi phạm tùy theo mức độ phải xử lý nghiêm, nếu mức độ nghiêm trọng phải truy cứu trách nhiệm hình sự, còn nhẹ cũng phải xử lý vi phạm hành chính, cùng với hình thức cho thôi việc hoặc buộc thôi việc”, ông Hòa nhấn mạnh.

Phi Long - Hoàng Lê/VOV.VN