Quốc hội thảo luận, cho ý kiến dự án Luật Tương trợ tư pháp về dân sự

Theo Tờ trình dự án luật, Dự án luật được xây dựng trên cơ sở kế thừa các quy định của Luật Tương trợ tư pháp hiện hành và bảo đảm: cụ thể hóa các chính sách xây dựng luật đã được phê duyệt; thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước về hội nhập quốc tế, cải cách pháp luật và tư pháp, xây dựng nhà nước pháp quyền, bảo đảm quyền con người trong lĩnh vực tư pháp; khắc phục toàn diện các hạn chế, bất cập của thực tiễn công tác tương trợ tư pháp về dân sự; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số; bám sát ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, QH, Chính phủ về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật thực hiện.

Phó Chủ tịch QH Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp

Về cơ bản, dự án luật đã được sự nhất trí của các bộ, ngành; thống nhất về cơ cấu, bố cục với 3 dự án luật còn lại được tách ra từ Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 là: Luật Tương trợ tư pháp về hình sự; Luật Dẫn độ; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù. Chính phủ đã tiếp thu các ý kiến của Ủy ban Thường vụ QH, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp hoàn thiện dự án luật với 4 chương, 36 điều.

Theo Báo cáo thẩm tra dự án luật: Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Luật Tương trợ tư pháp về dân sự với các lý do nêu tại Tờ trình; đồng thời nhận thấy, việc xây dựng ban hành luật này nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; cải cách pháp luật, tư pháp, tăng cường hợp tác quốc tế; tiếp tục nội luật hóa cam kết trong các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; góp phần hoàn thiện pháp luật trong tương trợ tư pháp về dân sự, bảo đảm tính chuyên sâu, khắc phục bất cập, vướng mắc trong thực tiễn thi hành Luật Tương trợ tư pháp.

Các đại biểu tại phiên họp

Về áp dụng pháp luật nước ngoài, dự thảo luật bổ sung quy định áp dụng pháp luật nước ngoài trong trường hợp không có điều ước quốc tế hoặc điều ước quốc tế không quy định là cần thiết, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết vụ án, vụ việc và thi hành án dân sự.

Tuy nhiên, dự thảo luật mới chỉ quy định “việc áp dụng pháp luật nước ngoài không trái với nguyên tắc tương trợ tư pháp về dân sự được quy định tại Điều 6 của luật này” (điểm b, khoản 2), trong khi đó, theo quy định của pháp luật hiện hành, thì việc áp dụng pháp luật nước ngoài không được trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam. Do đó, cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, trong đó có Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự để quy định đầy đủ, chặt chẽ, bảo đảm thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Mai Loan