Quốc hội có Hội đồng Dân tộc và 7 ủy ban sau sắp xếp bộ máy
Sau khi thực hiện sắp xếp, số lượng các cơ quan của Quốc hội gồm Hội đồng Dân tộc và 7 ủy ban.
Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 42, chiều nay 6/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề lớn, còn có ý kiến khác nhau trong quá trình xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội và các dự thảo nghị quyết về cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của các cơ quan chuyên môn của Quốc hội.
Trình bày báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, đa số ý kiến tán thành với việc xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ cấu tổ chức các cơ quan chuyên môn của Quốc hội. Theo đó, sau khi thực hiện sắp xếp, số lượng các cơ quan chuyên môn của Quốc hội gồm Hội đồng Dân tộc và 7 ủy ban.
Theo phương án được Trung ương kết luận ngày 24/1 với các cơ quan của Quốc hội thì kết thúc hoạt động của Ủy ban Đối ngoại, chuyển nhiệm vụ về Ủy ban Quốc phòng, An ninh, Văn phòng Quốc hội, Bộ Ngoại giao. Đồng thời, đổi tên Ủy ban Quốc phòng - An ninh thành Ủy ban Quốc phòng, An ninh - Đối ngoại.
Sáp nhập Ủy ban Pháp luật và Ủy ban Tư pháp thành Ủy ban Pháp luật - Tư pháp; Ủy ban Kinh tế và Ủy ban Tài chính, Ngân sách thành Ủy ban Kinh tế - Tài chính; Ủy ban Xã hội và Ủy ban Văn hóa, Giáo dục thành Ủy ban Văn hóa và Xã hội.
Đổi tên và nâng cấp 2 cơ quan trực thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Ban Dân nguyện thành Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội; Ban Công tác đại biểu thành Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội.
Ngoài ra còn có Hội đồng Dân tộc và Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng cho biết, có ý kiến đề nghị tiếp tục quy định rõ trong Luật Tổ chức Quốc hội về số lượng, tên gọi các ủy ban của Quốc hội để bảo đảm địa vị pháp lý của các cơ quan; nên sử dụng cụm từ “cơ quan của Quốc hội” thay vì cụm từ “cơ quan chuyên môn của Quốc hội”.
Giải trình vấn đề trên, Ban soạn thảo thấy rằng, trong bối cảnh sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước và yêu cầu đổi mới tư duy lập pháp, việc không quy định cứng số lượng, tên gọi các cơ quan của Quốc hội trong luật là phù hợp và thuận lợi cho việc tiếp tục thực hiện sắp xếp, điều chỉnh, bảo đảm hài hòa về cơ cấu tổ chức với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan; vấn đề này cũng đã được Bộ Chính trị tán thành khi cho ý kiến về các dự án luật về tổ chức bộ máy.
Việc sử dụng cụm từ “cơ quan chuyên môn của Quốc hội” là phù hợp với chức năng, tính chất hoạt động của các cơ quan này.
Góp ý vào nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị cần nghiên cứu kỹ lưỡng, bởi các cơ quan hướng đến thực hiện công việc mang tính chuyên môn hóa cao, song không đồng nghĩa với việc những cơ quan này là “cơ quan chuyên môn” của Quốc hội.
“Không nên dùng từ “chuyên môn”, còn đương nhiên các cơ quan này phải có chuyên môn thì mới thực hiện được nhiệm vụ”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho ý kiến.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý sự liên quan của Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, do đó cần phân định rõ phạm vi, nhiệm vụ, quyền hạn. Luật chỉ quy định những vấn đề cơ bản mang tính nguyên tắc, còn lại để các luật chuyên ngành điều chỉnh để đảm bảo hiệu quả quản lý nhà nước theo từng lĩnh vực.
Kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất giữ nguyên cách gọi “cơ quan của Quốc hội” như luật hiện hành.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với nguyên tắc và nội dung phân định thẩm quyền của Hội đồng, ủy ban như dự thảo nghị quyết. Một số lĩnh vực, công việc như tôn giáo, thẩm tra điều ước quốc tế nên chuyển về cơ quan nào, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị trước mắt giữ ổn định, tức cơ quan nào trước đây phụ trách thì chuyển nguyên trạng sau sáp nhập để tiếp tục thực hiện, tránh xáo trộn.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, hồ sơ dự án luật, 3 dự thảo nghị quyết và tài liệu kèm theo đủ điều kiện trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.