Quốc gia vùng Vịnh đầu tiên đánh thuế thu nhập cá nhân

Thủ đô Muscat của Oman - Ảnh: Reuters.

Đây là bước đi bứt khỏi thông lệ đã tồn tại từ lâu ở khu vực vốn nổi tiếng với chính sách trợ cấp cho người dân bằng nguồn thu từ dầu khí và thu hút lao động nước ngoài bằng cách không đánh thuế thu nhập cá nhân.

Theo tin từ tờ báo Financial Times, trong một sắc lệnh hoàng gia công bố vào ngày Chủ nhật vừa rồi, quốc vương Sultan Haitham bin Tariq Al Said của Oman đã phê chuẩn mức thuế thu nhập 5% đối với cư dân ở Oman có thu nhập hàng năm trên 42.000 Oman rial, tương đương 109.000 USD.

Tuy nhiên, thuế này phải đến năm 2028 mới chính thức có hiệu lực, và sẽ có biện pháp khấu trừ đối với các khoản chi cho y tế và chi từ thiện. Cơ quan thuế của Oman tiết lộ với hãng thông tấn nhà nước của nước này rằng theo dự kiến, chỉ có khoảng 1% trong tổng số 5 triệu cư dân của Oman sẽ phải đóng thuế thu nhập cá nhân.

Nhưng ông Thomas Vanhee, một chuyên gia tư vấn thuế làm việc tại Dubai, cho rằng một số người giàu có ở Oman sẽ phân tích “liệu họ có cần tiếp tục ở lại Oman hay có thể chọn một trong những quốc gia vùng Vịnh khác”.

“Không phải mức thuế 5% là quá cao. Nhưng đối với một số người, việc đóng thuế một đồng cũng là quá nhiều”, ông Vanhee nói với Financial Times.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng cho rằng sau khi Oman đánh thuế thu nhập cá nhân, các quốc gia vùng Vịnh khác có thể một cái nhìn khác về ý tưởng này. “Tôi hy vọng các quốc gia vùng Vịnh khác sẽ phân tích các tác động và ảnh hưởng” của việc đánh thuế thu nhập cá nhân - ông nói.

Trong nhiều năm qua, các nước vùng Vịnh đã dựa vào nguồn thu từ việc bán dầu khí để phục vụ cho hầu hết các khoản chi tiêu công, nhưng giá dầu biến động, thâm hụt ngân sách tăng và triển vọng không chắc chắn đối với nhiên liệu hóa thạch đã thuyết phục một số nước trong khu vực này xem xét đánh thuế thu nhập cá nhân. Các quốc gia này cũng đã tăng thuế đối với hàng hóa và thuế doanh nghiệp trong những năm gần đây.

Saudi Arabia trước đây đã thảo luận về việc đánh thuế thu nhập đối với người lao động nước ngoài và các quốc gia vùng Vịnh khác đã cân nhắc đánh thuế kiều hối - ông Vanhee nêu rõ. Theo số liệu thống kê của Chính phủ Oman, có 1,8 triệu người lao động nước ngoài tại quốc gia này.

Nền kinh tế Oman phụ thuộc chủ yếu vào xuất khẩu dầu thô và khoáng sản. Nước này là quốc gia sản xuất dầu lớn nhất Trung Đông không phải là thành viên của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu lửa (OPEC).

Tuy nhiên, Oman cũng có tổng sản phẩm trong nước (GDP) bình quân đầu người thấp nhất trong số các nước Arab ở vùng Vịnh, đạt mức 22.000 USD/người vào năm 2023 - theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới (WB). Nước này hiện đang triển khai nhiều nỗ lực để đa dạng hóa nguồn thu ngân sách khỏi nguồn thu từ dầu mỏ vốn không ổn định. Theo một số ước tính, thu từ xuất khẩu dầu có thể chiếm tới 85% thu ngân sách của chính phủ Oman.

“Thuế thu nhập cá nhân đóng vai trò là nguồn thu mới để đa dạng hóa các nguồn thu ngân sách” - Bộ trưởng Kinh tế Oman, ông Mohammed Al Saqri, nói với hãng thông tấn nhà nước. Ông nói thêm rằng thuế này cũng sẽ giúp Oman “giảm bớt rủi ro liên quan đến việc phụ thuộc vào dầu mỏ như nguồn thu nhập chính”.

Giống như các nhà lãnh đạo vùng Vịnh khác, quốc vương Sultan Haitham đang theo đuổi các cải cách kinh tế và cải cách khu vực công nhằm mục đích mở rộng nền kinh tế quốc gia, theo một chương trình nghị sự được gọi là Tầm nhìn 2040. Kế hoạch đặt mục tiêu thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực tư nhân, đồng thời củng cố chính quyền Oman và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên của nước này.

Điệp Vũ