Quảng Ninh: Gắn kết du lịch với tiêu thụ nông sản địa phương
Quảng Ninh đã và đang tận dụng thế mạnh về cảnh quan thiên nhiên, văn hóa địa phương và các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng để phát triển du lịch nông nghiệp bền vững, giúp nâng cao thu nhập cho người dân và phát huy các giá trị văn hóa độc đáo của tỉnh.
Phát triển sản phẩm nông nghiệp gắn với du lịch
Quảng Ninh, một trong những tỉnh nằm ở khu vực Đông Bắc Việt Nam, được biết đến không chỉ bởi cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn bởi nền văn hóa đa dạng và đặc sắc. Những năm gần đây, tỉnh Quảng Ninh đã nhận thấy được tiềm năng lớn từ việc kết hợp phát triển sản phẩm nông nghiệp với du lịch. Đây là một hướng đi mang tính chiến lược, giúp nâng cao giá trị nông sản, thúc đẩy du lịch cộng đồng, đồng thời tạo ra nguồn thu nhập bền vững cho người dân địa phương.
Lợi thế thiên nhiên của Quảng Ninh, với khí hậu trong lành, cảnh sắc núi rừng hoang sơ và hệ sinh thái phong phú, đã tạo ra môi trường lý tưởng để phát triển các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao. Hơn nữa, tỉnh cũng sở hữu những giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số, góp phần làm cho du lịch Quảng Ninh trở nên phong phú và hấp dẫn. Tận dụng những yếu tố này, tỉnh đã đẩy mạnh việc phát triển các sản phẩm nông nghiệp địa phương gắn với mô hình du lịch trải nghiệm, mang lại những giá trị bền vững không chỉ về mặt kinh tế mà còn về mặt xã hội.

Du khách trải nghiệm du lịch sinh thái trên nương chè Đường Hoa, huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh. Ảnh T.D
Tổng khách du lịch đến Quảng Ninh quý I/2025 ước đạt 5,68 triệu lượt, tăng 6% so với cùng kỳ, tăng 3% so với kế hoạch, đứng thứ 3 cả nước. Trong đó khách quốc tế ước đạt 1,17 triệu lượt, khách lưu trú ước đạt 1,18 triệu lượt, tăng 22% so với cùng kỳ. Tổng doanh thu du lịch ước đạt 13.180 tỷ đồng, tăng 28% so với cùng kỳ.
Như tại huyện Bình Liêu, một khu vực nổi tiếng với những nét văn hóa dân tộc đặc trưng và cảnh quan hùng vĩ, đã triển khai nhiều mô hình nông nghiệp gắn liền với du lịch. Các mô hình trồng nho Mẫu Đơn, mận tam hoa, hay trồng Hồi ghép hữu cơ đều được triển khai gắn với mục tiêu phát triển du lịch nông nghiệp.
Những mô hình này không chỉ giúp nông dân cải thiện thu nhập mà còn thu hút khách du lịch tới thăm, từ đó góp phần quảng bá sản phẩm nông sản địa phương.
Theo anh Nguyễn Xuân Thành, một du khách quốc tế đến từ Hà Nội, mô hình du lịch nông nghiệp tại Quảng Ninh rất ấn tượng vì mang lại cho du khách những trải nghiệm thực tế về cuộc sống của người dân nơi đây. "Chuyến tham quan các vườn chè, vườn hoa, hay những vùng trồng cam ở Quảng Ninh giúp tôi hiểu thêm về cách người dân địa phương sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Tôi cảm thấy rất gần gũi và thích thú với những trải nghiệm này" - anh Thành chia sẻ.
Ngoài ra, các mô hình du lịch nông nghiệp ở các vùng sản xuất nông sản chủ lực như cam Vân Đồn, chè Hải Hà hay vườn hoa Cao Sơn đã không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm mà còn thu hút được hàng nghìn lượt khách tham quan mỗi năm. Những mô hình này không chỉ giúp khách du lịch hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất mà còn tạo ra cơ hội cho họ tham gia vào các hoạt động trải nghiệm, như hái cam, hái chè, làm nông dân hay thưởng thức các sản phẩm nông sản ngay tại vườn.

Sản phẩm nông sản của Quảng Ninh được giới thiệu tại Lễ hội Văn hóa - Du lịch Việt Nam tại thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam và thành phố Trùng Khánh, Trung Quốc.
Theo Bà Lê Thị Thêm - Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã Huy Hoàng: "Việc kết hợp du lịch với nông sản địa phương không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa vùng miền. Đối với cộng đồng, điều này giúp nông dân có đầu ra ổn định, tạo thêm việc làm và nâng cao thu nhập. Đối với chúng tôi, việc đưa nông sản vào hệ sinh thái du lịch như khách sạn, nhà hàng, du thuyền , điểm mua sắm đạt chuẩn…, không chỉ giúp gia tăng doanh thu mà còn nâng cao thương hiệu, tạo sự khác biệt với thị trường".
Còn nhiều tiềm năng chưa khai thác
Tuy nhiên, để phát triển mạnh mẽ hơn nữa các mô hình nông nghiệp kết hợp với du lịch, tỉnh Quảng Ninh cần phải tiếp tục hoàn thiện cơ sở hạ tầng, cải thiện các dịch vụ du lịch để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách. Một trong những vấn đề lớn hiện nay là sự thiếu đồng bộ trong việc xây dựng các cơ sở vật chất phục vụ du lịch. Mặc dù có nhiều mô hình du lịch nông nghiệp hấp dẫn, nhưng các điểm đến vẫn thiếu những dịch vụ cơ bản như bãi đỗ xe, khu nghỉ ngơi, hoặc các dịch vụ ăn uống đủ tiện nghi để phục vụ du khách.
Một yếu tố quan trọng khác đó là sự thiếu liên kết giữa các cơ sở nông nghiệp, các doanh nghiệp du lịch và chính quyền địa phương. Các mô hình du lịch nông nghiệp hiện nay chủ yếu còn mang tính tự phát, nhỏ lẻ và thiếu sự hợp tác giữa các bên. Do đó, việc phát triển các sản phẩm du lịch gắn liền với nông sản cần có sự đầu tư bài bản từ cả chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người dân để tạo ra một sản phẩm du lịch hoàn chỉnh, đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách.

Các sản phẩm nông sản, sản phẩm OCOP của tỉnh Quảng Ninh đang ngày càng được khách du lịch ưa chuộng. Ảnh VP đại diện Đông Bắc
Được biết, tỉnh Quảng Ninh đang đẩy mạnh phát triển các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao gắn với các mô hình du lịch nông thôn, giúp nâng cao giá trị sản phẩm và tạo việc làm cho người dân. Bên cạnh đó, chú trọng phát triển các sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm) để giúp các sản phẩm nông sản của tỉnh trở thành những sản phẩm đặc trưng, dễ nhận diện trên thị trường. Các sản phẩm như chả mực Hạ Long, trà hoa vàng Ba Chẽ, cam Vân Đồn, chè Hải Hà, hay các sản phẩm thủ công truyền thống đều được tỉnh Quảng Ninh chú trọng phát triển để trở thành điểm nhấn trong các tour du lịch nông nghiệp.
Với sự hỗ trợ của chính quyền và cộng đồng doanh nghiệp, Quảng Ninh đang dần thay đổi cách thức phát triển du lịch, chuyển từ du lịch đơn thuần sang du lịch trải nghiệm, nơi du khách có thể tham gia vào các hoạt động sản xuất nông nghiệp, tìm hiểu về đời sống và văn hóa của người dân bản địa. Điều này không chỉ giúp nâng cao giá trị nông sản mà còn góp phần bảo tồn những nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số, đồng thời tạo cơ hội cho du khách tìm hiểu sâu hơn về phong tục tập quán địa phương.
Năm 2025 tỉnh Quảng Ninh đặt ra mục tiêu có thêm khoảng 30-40% sản phẩm OCOP được công nhận từ 3 sao trở lên, trong đó có 1-2 sản phẩm đạt cấp quốc gia. Cùng với đó, ưu tiên phát triển các sản phẩm OCOP gắn với xây dựng thương hiệu, phát triển dịch vụ du lịch nông thôn; lựa chọn ít nhất 20% số sản phẩm đạt sao để củng cố, nâng cao, phát triển mới.