Quản lý chặt chẽ việc tổ chức lễ hội đầu xuân

Lễ hội Đền Cát Đùn năm 2025 tại Gia Hưng (Gia Viễn). Ảnh: Ngọc Linh.

Các hoạt động lễ hội thường diễn ra vào mùa Xuân, được tổ chức trang trọng, an toàn, cùng nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và các trò chơi dân gian sôi nổi, thu hút đông đảo Nhân dân và du khách tham gia. Hiện Ninh Bình có 248 lễ hội, trong đó có 247 lễ hội truyền thống và 1 lễ hội văn hóa.

Có 4 lễ hội được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, gồm: Lễ hội Hoa Lư, xã Trường Yên (thành phố Hoa Lư); Lễ hội làng Bình Hải, xã Yên Nhân (Yên Mô); Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê, xã Yên Từ (Yên Mô) và Lễ hội Đền Thánh Nguyễn, xã Tiến Thắng (Gia Viễn).

Trong đó, một số lễ hội đầu xuân ở Ninh Bình đã trở thành lễ hội lớn, nổi tiếng, thu hút đông đảo người dân trong và ngoài nước tham gia trẩy hội, như Lễ hội Tràng An, Lễ hội Chùa Bái Đính, Lễ hội Đền Thái Vi, Lễ hội Đền Thánh Nguyễn... góp phần duy trì, gìn giữ văn hóa truyền thống và phát triển du lịch.

Hàng năm, để hoạt động lễ hội diễn ra theo đúng quy định của Nhà nước, công tác quản lý và tổ chức lễ hội được ngành Văn hóa, Thể thao và các địa phương, đơn vị có lễ hội phối hợp tổ chức, đảm bảo trang trọng, đúng nghi lễ truyền thống, dần loại bỏ hoặc thay thế những tập tục không còn phù hợp với xu thế hội nhập và phát triển, thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội.

Việc tổ chức lễ hội ngày càng đi vào nền nếp, đảm bảo được sự trang trọng, an toàn, tiết kiệm, với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và các trò chơi dân gian, đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt văn hóa tinh thần của Nhân dân, góp phần giáo dục truyền thống, đạo lý uống nước nhớ nguồn giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Các lễ hội trên địa bàn tỉnh được tổ chức với nhiều hoạt động phong phú, có sự tham gia tích cực của người dân. Ban Tổ chức lễ hội, Ban Quản lý di tích đã chủ động thực hiện đăng ký hoặc thông báo tổ chức lễ hội theo đúng quy định tại Nghị định số 110/2018/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý và tổ chức lễ hội, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đoàn thể tại địa phương để tổ chức.

Nghi lễ của lễ hội diễn ra trang nghiêm, giữ được nét truyền thống. Phần hội có sự kết hợp hài hòa giữa các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao dân gian truyền thống và hiện đại với sự đa dạng, phong phú về loại hình, gắn với truyền thống quê hương. Các hoạt động phần hội được tổ chức kết nối nhuần nhuyễn với các nghi thức phần lễ tạo không khí vui tươi, lành mạnh trong không gian của lễ hội, góp phần tạo môi trường văn hóa lễ hội truyền thống tốt đẹp, văn hóa đặc sắc của con người và vùng đất Cố đô.

Phát huy những kết quả đã đạt được về công tác quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn, đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về hoạt động lễ hội, đảm bảo việc tổ chức các hoạt động lễ hội hàng năm diễn ra an toàn, lành mạnh, tiết kiệm, đúng quy định; phát huy giá trị, ý nghĩa của lễ hội, giáo dục truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, đáp ứng nhu cầu tham gia lễ hội của Nhân dân, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, UBND các huyện, thành phố tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về quản lý và tổ chức lễ hội.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, các quy định pháp luật về quản lý và tổ chức lễ hội, về thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội. Tuyên truyền giới thiệu về nguồn gốc giá trị văn hóa, lịch sử của lễ hội, di tích và các nhân vật được thờ phụng, tôn vinh; về các giá trị, ý nghĩa đích thực của tín ngưỡng và nghi lễ truyền thống; hạn chế đốt đồ mã, vàng mã, bảo đảm an toàn, tiết kiệm, bảo vệ môi trường…

Đổi mới đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền để người dân, đơn vị, địa phương dễ hiểu, dễ nhớ, dễ tiếp cận. Phát huy hiệu quả tuyên truyền trực quan, tờ rơi, tờ gấp, tài liệu; tuyên truyền qua các phương tiện thông tin đại chúng, hệ thống truyền thanh 3 cấp; đẩy mạnh tuyên truyền trực tiếp tại lễ hội, di tích. Quan tâm tuyên truyền qua mạng xã hội, ứng dụng thông minh, trang thông tin điện tử của các cơ quan, đơn vị, địa phương.

Thực hiện nghiêm công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động lễ hội trên địa bàn, trong đó tăng cường sự lãnh đạo của các cấp chính quyền, các ngành, đoàn thể, trách nhiệm của người đứng đầu theo phân cấp quản lý. Chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng, chống cháy nổ, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm, phòng chống dịch bệnh tại các khu vực tổ chức lễ hội.

Quán triệt, thường xuyên kiểm tra, giám sát cán bộ, công chức, viên chức và người lao động thuộc quyền quản lý thực hiện nghiêm các quy định của Trung ương, của tỉnh về quản lý, tổ chức lễ hội; về thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội; không đi lễ chùa, lễ hội trong giờ hành chính nếu không được phân công; không tham gia các hoạt động mê tín dị đoan, không sử dụng ngân sách Nhà nước, phương tiện, tài sản công trái quy định cho hoạt động lễ hội. Đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, các cơ quan, đơn vị...

Huy Hoàng