Phương Tây: Triều Tiên gặp khó khi chế tạo máy bay AWACS từ khung thân Il-76

Không quân Triều Tiên rất muốn có một máy bay AWACS (máy bay chỉ huy - cảnh báo sớm trên không) tương tự chiếc A-50 của Nga, họ đã nỗ lực hoán cải vận tải cơ Il-76 cho mục đích này, nhưng đến nay công việc hầu như không tiến triển.

Cần nhắc lại, vào thời điểm tháng 12/2023, những ảnh vệ tinh đầu tiên được đăng tải đã cho thấy nỗ lực của Triều Tiên trong việc chế tạo máy bay AWACS của riêng mình bằng cách hoán cải khung thân 1 trong 3 chiếc vận tải cơ Il-76 hiện có.

Để thực hiện tham vọng của mình, một máy bay vận tải Il-76 đã được Triều Tiên đưa đến khu vực riêng biệt tại Sân bay quốc tế Bình Nhưỡng để tiến hành cải tạo do máy bay có kích cỡ rất lớn, khó thực hiện thao tác trong nhà.

Các chuyên gia quân sự quốc tế nhận định, đây chính là bước chuẩn bị cho việc lắp đặt ăng ten có dạng đĩa quay của radar giám sát gắn trên lưng chiếc máy bay, cấu hình tương tự như những chiếc A-50 của Nga.

Diễn biến trên còn đặc biệt thu hút sự quan tâm khi xuất hiện tin tức Triều Tiên muốn nhận được tiêm kích Su-35S hiện đại từ Nga cũng như máy bay AWACS như một phần của chương trình trao đổi vũ khí, để trao đi đạn pháo cùng tên lửa đạn đạo chiến thuật.

Công việc tưởng như sẽ diễn biến rất khẩn trương bởi tiềm lực khoa học quân sự của Triều tiên là khá tốt, cũng như mối quan hệ quốc phòng giữa họ và Nga được thắt chặt, nhưng mọi việc không đơn giản như vậy.

Tại thời điểm tháng 9/2024, tức là gần một năm sau khi tiến hành công việc, những tấm ảnh vệ tinh mới xuất hiện đã cho thấy tiến độ trong việc chế tạo máy bay AWACS của Triều Tiên, dữ liệu đã được các chuyên gia từ IISS (Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế) đánh giá kỹ.

Từ những tấm ảnh trên, các nhà phân tích rút ra kết luận sơ bộ rằng trong khoảng thời gian này, Triều Tiên chưa đạt được bất cứ thành tựu nào trong việc chế tạo máy bay AWACS của riêng mình, khi chiếc Il-76 nói trên vẫn không có đĩa ăng ten radar trên lưng.

Các chuyên gia của IISS nhấn mạnh, trình tự công việc được thực hiện bởi Không quân Triều Tiên khá giống với những gì mà Nga và Trung Quốc thực hiện trong quá trình sản xuất máy bay AWACS dùng khung thân Il-76.

Tuy vậy trong quá trình triển khai thực tế dự án, Triều Tiên đang gặp phải những khó khăn kỹ thuật riêng, khi họ chưa thể sản xuất các bộ phận thiết yếu mà vẫn phải nhập khẩu từ bên ngoài.

Mặc dù vậy vẫn phải lưu ý thêm về việc thực tế đã có một số chuyển động xung quanh chiếc vận tải cơ Il-76 của Triều Tiên, được sử dụng làm nền tảng phát triển máy bay AWACS tương tự A-50.

Điển hình như vào đầu tháng 9/2024, chiếc máy bay này đã tiến hành chạy thử nghiệm, mục đích có thể là để kiểm tra tình trạng của động cơ sau thời gian dài phải nằm đất, nhưng như vậy vẫn là quá ít cho tham vọng chế tạo chiếc AWACS nội địa.

Không chỉ có vậy, các nhà phân tích đến từ IISS còn bày tỏ rất nhiều hoài nghi về tính khả thi của dự án, điển hình như việc Bình Nhưỡng chỉ có 3 chiếc IL-76, từ đó thu hẹp cơ sở cho những sửa đổi có thể xảy ra.

Ngoài ra Triều Tiên còn không có hạ tầng để truyền dữ liệu từ máy bay cảnh báo sớm cho tiêm kích MiG-29, nên không loại trừ khả năng chiếc IL-76 này chỉ thực hiện vai trò của một "bộ thu radar bay".

Quan trọng nhất, cho đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có dữ liệu nào về việc Nga chuyển giao các khí tài của máy bay AWACS A-50 cho Triều Tiên, khi Moskva cũng phải nỗ lực phục hồi phi đội của mình sau khi có tới 2 chiếc bị bắn rơi trong thời gian qua.

Việt Dũng