Phụ nữ đi chợ không túi ni lông

Để giảm thiểu phát sinh rác thải nhựa, đặc biệt là rác thải nhựa dùng một lần, thời gian qua, tỉnh đã phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ phát triển xanh triển khai nhiều mô hình thuộc Dự án Phú Yên thực hành không rác. Các mô hình này đã mang lại hiệu quả và lan tỏa đến cộng đồng, góp phần chung tay bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.

Để giảm thiểu phát sinh rác thải nhựa, đặc biệt là rác thải nhựa dùng một lần, thời gian qua, tỉnh đã phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ phát triển xanh triển khai nhiều mô hình thuộc Dự án Phú Yên thực hành không rác. Các mô hình này đã mang lại hiệu quả và lan tỏa đến cộng đồng, góp phần chung tay bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.

Các chuyên gia môi trường nước ngoài tham quan mô hình may túi lưới đi chợ từ lưới đánh cá cũ. Ảnh: ANH NGỌC

Hiệu quả từ mô hình

Thời gian qua, các sở, ngành, địa phương và cộng đồng dân cư trên địa bàn tỉnh đã nỗ lực, chung tay góp sức bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, Phú Yên cũng đối mặt một số thách thức về môi trường, đặc biệt là rác thải nhựa gây ô nhiễm với tốc độ nhanh. Việc sử dụng phổ biến túi ni lông, sản phẩm nhựa dùng một lần trong sinh hoạt hằng ngày đang là một trong những tác nhân gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Để giảm thiểu phát sinh rác thải nhựa, đặc biệt là rác thải nhựa dùng một lần, Trung tâm Hỗ trợ phát triển xanh (GreenHub) đã phối hợp với tỉnh thực hiện nhiều dự án, trong đó có mô hình thí điểm Phụ nữ đi chợ không túi ni lông được triển khai trên địa bàn phường 7 (TP Tuy Hòa). Qua gần một năm rưỡi triển khai, mô hình này đang phát huy hiệu quả, ý thức của người tiêu dùng và các tiểu thương ở chợ Phường 7 được nâng cao, việc sử dụng đồ nhựa dùng một lần cũng giảm đáng kể.

Bà Nguyễn Thị Hòa, thành viên CLB Phụ nữ đi chợ không túi ni lông ở phường 7 cho rằng: Đi chợ không sử dụng túi ni lông cũng rất bình thường và đến nay tôi đã hình thành thói quen rồi. Không chỉ bản thân mà tôi còn vận động các thành viên trong gia đình, người thân, các hộ gần nhà… không nên sử dụng túi ni lông và đồ nhựa dùng một lần. "Khi đi chợ, ngoài túi lưới tái chế hoặc giỏ nhựa, mình mang theo các đồ dùng thay thế để đựng các thực phẩm cần mua. Việc mỗi người dân không sử dụng túi ni lông khi đi chợ sẽ góp phần giảm một lượng lớn túi ni lông thải ra môi trường, góp phần tạo môi trường xanh - sạch - đẹp, văn minh cho TP Tuy Hòa", bà Hòa nói.

Bà Trần Thị Bình, tiểu thương chợ Phường 7 cho hay: Việc sử dụng túi ni lông sẽ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe của mọi người dân, nhưng do tiện lợi nên nhiều người vẫn thường dùng. Thói quen này không phải là không bỏ được mà cần phải tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức và có sản phẩm thay thế túi ni lông. Nếu mọi người sử dụng giỏ hoặc túi lưới tái chế để đi chợ thì sẽ giảm thiểu phát sinh một lượng lớn túi ni lông dùng một lần. Ban đầu, việc thay đổi thói quen này sẽ gặp một chút khó khăn, nhưng nếu mọi người cùng hành động, cùng nói không với đồ nhựa dùng một lần thì việc không sử dụng túi ni lông sẽ trở thành thói quen.

Bà Trần Thị Bình cho biết thêm, khi khách đến mua hàng, bà thường khuyến khích mang theo các hộp đựng, nếu không sử dụng túi ni lông thì sẽ giảm 5.000 đồng. “Trước đây, mỗi ngày quầy hàng của tôi trung bình sử dụng khoảng 3kg túi ni lông, nhưng nhờ khuyến khích các chị đi chợ không sử dụng túi ni lông nên hiện nay mỗi ngày chỉ sử dụng khoảng 1,5-2kg. Thời gian tới, quầy của tôi tiếp tục giảm số lượng sử dụng túi ni lông, tiến tới nói không với túi ni lông và đồ nhựa dùng một lần”, bà Bình chia sẻ.

Các thành viên CLB Phụ nữ đi chợ không túi ni lông ở phường 7 (TP Tuy Hòa) sử dụng túi lưới tái chế khi đi chợ. Ảnh: ANH NGỌC

Lan tỏa và nhân rộng

Rác thải nhựa, trong đó có túi ni lông, tác động trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe con người cùng các loài sinh vật khác. Điều nguy hiểm nhất của rác thải nhựa là rất khó phân hủy, ngay cả khi được chôn lấp lẫn vào đất, chúng vẫn tồn tại hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm. Rác thải nhựa làm thay đổi tính chất vật lý của đất, gây xói mòn đất, làm cho đất không giữ được nước và dinh dưỡng, ngăn cản ôxy đi qua đất, làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây trồng, cản trở quá trình phát triển của các loài động, thực vật…

Tháng 10/2023, GreenHub phối hợp với các sở, ngành, địa phương triển khai mô hình Phụ nữ đi chợ không túi ni lông tại 6 khu phố và chợ Phường 7, với sự tham gia của hơn 70 phụ nữ ở địa phương. Sau một thời gian hoạt động của các CLB, chị em tham gia mô hình đã giảm phát sinh sử dụng một số lượng lớn túi ni lông, trung bình khoảng 5.000 túi/tháng. Các CLB này còn tương tác thường xuyên trên các hội, nhóm zalo, tích cực vận động mọi người giảm sử dụng túi ni lông hằng ngày…

Bà Tô Thị Mỹ Thúy, Chủ tịch Hội LHPN phường 7 cho biết: Hội LHPN phường 7 không ngừng nhân rộng mô hình và kết nạp thêm nhiều thành viên mới. Tính đến đầu tháng 3/2025, trên địa bàn phường 7 đã thành lập 13 CLB Phụ nữ đi chợ không túi ni lông với sự tham gia của hơn 140 phụ nữ. Các CLB này đã tham gia tuyên truyền về tác hại của rác thải đối với môi trường, đặc biệt là rác thải nhựa và rác thải nhựa dùng một lần; vận động người dân chung tay giảm thiểu rác thải nhựa, giảm sử dụng túi ni lông bằng những hành động thiết thực như phân loại rác thải tại nhà, tăng cường tái chế, tái sử dụng rác thải, mang theo giỏ khi đi chợ, mang hộp đựng khi mua thức ăn mang về, đi chợ không sử dụng túi ni lông…

Theo bà Trần Thị Hoa, Giám đốc GreenHub, mô hình Phụ nữ đi chợ không túi ni lông triển khai tại phường 7 là một trong những mô hình thuộc Dự án Phú Yên thực hành không rác. Mục tiêu của dự án là giảm lượng rác thải, đặt biệt là giảm lượng rác thải nhựa phát sinh tại các hộ gia đình, chợ, nhà hàng, khách sạn và các khu vực du lịch. GreenHub đã xây dựng và triển khai những giải pháp thu gom, tái sử dụng, tái chế phù hợp; vận động chính quyền địa phương xây dựng kế hoạch hành động giảm rác thải nhựa, tăng cường giáo dục về môi trường thông qua các mô hình không rác thải. GreenHub tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, hỗ trợ các mô hình khởi nghiệp từ nguồn tài nguyên rác cũng như phối kết hợp với chính quyền địa phương xây dựng chính sách nhằm quản lý và giảm thiểu rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa.

Ông Nguyễn Thái Hòa, Phó Giám đốc phụ trách Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Thời gian qua, Phú Yên luôn nhận được sự đồng hành, hỗ trợ đối với công tác bảo vệ môi trường của các tổ chức trong nước và quốc tế. GreenHub đã đồng hành cùng Phú Yên kêu gọi các nguồn lực tài trợ, trong đó có Dự án Phú Yên thực hành không rác. Dự án này triển khai thí điểm giải pháp thay thế đồ nhựa trong đóng gói bao bì và đề xuất kiến nghị về cơ chế chính sách nhằm định hướng các giải pháp phù hợp để giảm thiểu và tiến tới loại bỏ nhựa sử dụng một lần. Dự án còn nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả thu gom, phân loại rác; đánh giá và nhân rộng các giải pháp phân loại rác và giảm rác thải nhựa.

ANH NGỌC