Phớt lờ Mỹ, Nam Phi sẵn sàng mời Nga và Iran tham gia dự án điện hạt nhân

Nhà máy điện hạt nhân Koeberg ở ngoại ô Cape Town (Nam Phi). (Ảnh: Getty Images/TTXVN)

Reuters đưa tin Bộ trưởng Tài nguyên Khoáng sản và Dầu khí Nam Phi Gwede Mantashe ngày 17/2 tuyên bố nước này có thể hướng tới Nga hoặc Iran để mở rộng năng lực điện hạt nhân dân sự.

Giới phân tích đánh giá động thái này có thể làm sâu sắc thêm rạn nứt trong quan hệ của Nam Phi với Mỹ và tiếp tục trì hoãn quá trình gia hạn thỏa thuận năng lượng chiến lược.

Bộ trưởng Mantashe - một trong những quan chức ủng hộ hàng đầu trong Chính phủ Nam Phi đối với chủ trương mở rộng năng lực hạt nhân - cho biết: “Chúng tôi không thể ký vào thỏa thuận quy định Iran hoặc Nga không được phép đấu thầu, chúng tôi không thể có điều kiện đó… Nếu họ là những quốc gia đưa ra đề xuất tốt nhất, chúng tôi sẽ lựa chọn bất kỳ (nước nào).”

Nam Phi, quốc gia đang vận hành nhà máy điện hạt nhân duy nhất ở châu Phi là Koeberg, có kế hoạch bổ sung 2.500MW công suất mới để giải quyết tình trạng mất điện đang gây ảnh hưởng tới nền kinh tế và phục vụ mục tiêu giảm lượng phát thải.

Pretoria đang bị Washington “săm soi” sau khi Tổng thống Donald Trump ký ban hành sắc lệnh hành pháp có tầm ảnh hưởng rộng trong tháng này về việc ngừng viện trợ.

Trong số những chỉ trích khác, sắc lệnh này - vốn không đưa ra được bằng chứng - cáo buộc Nam Phi đang “hồi sinh quan hệ với Iran để phát triển các thỏa thuận thương mại, quân sự và hạt nhân.”

Tuy nhiên, Văn phòng Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa khẳng định Pretoria không có hợp tác song phương với Iran trong lĩnh vực điện hạt nhân hay bất kỳ công nghệ nào liên quan đến hạt nhân.

Bộ Ngoại giao Nga mới đây cho hay Ngoại trưởng Sergei Lavrov sẽ tham dự cuộc họp Nhóm 20 nước (G20) tại Nam Phi vào tuần tới.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết cuộc họp các ngoại trưởng tại Johannesburg từ ngày 20-21/2 sẽ là một sự kiện quan trọng./.

(Vietnam+)