Phòng cháy, chữa cháy trong xây dựng: Thay đổi lớn từ ngày 1/7/2025

Sáng 24/6/2025, Hội nghị trực tuyến phổ biến Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ năm 2024 cùng các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành (có hiệu lực từ 01/7/2025) đã diễn ra dưới sự phối hợp tổ chức của Hiệp hội phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Việt Nam (VFRA), Cục Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (C07) - Bộ Công an và Hiệp hội Tư vấn Xây dựng Việt Nam (VECAS).

Đảm bảo môi trường minh bạch trong xây dựng các công trình

Hội nghị thu hút hơn 1.000 hội viên, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, đơn vị tư vấn xây dựng và các cơ quan quản lý chuyên môn trên cả nước tham gia trực tuyến.

Tham dự hội nghị có: Đại tá Hoàng Ngọc Huynh - Phó Cục trưởng C07, cùng đại diện các phòng nghiệp vụ; ông Phạm Như Huy - Phó Cục trưởng Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng; ông Cao Duy Khôi - Phó Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng (IBST) – Bộ Xây dựng; ông Nguyễn Đỗ Tùng Cương - Chủ tịch VFRA; bà Nguyễn Thị Duyên - Chủ tịch VECAS, cùng các Phó Chủ tịch và lãnh đạo các ban chuyên môn.

Hội nghị tập trung phổ biến các nội dung mới có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, trong đó nhấn mạnh đến quy định pháp luật về phòng cháy, chữa cháy trong các dự án đầu tư xây dựng. Đồng thời, giải đáp thắc mắc, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đơn vị tư vấn và nhà đầu tư trong giai đoạn chuyển tiếp từ luật cũ sang luật mới.

Ông Nguyễn Đỗ Tùng Cương - Chủ tịch VFRA. Ảnh: CTV

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Đỗ Tùng Cương - Chủ tịch VFRA nhấn mạnh: “Việc cập nhật kịp thời các nội dung pháp luật mới là yêu cầu cấp thiết nhằm nâng cao năng lực tuân thủ trong toàn ngành, đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ , đồng thời tạo môi trường pháp lý minh bạch, thông suốt cho đầu tư phát triển bền vững”.

Đại tá Hoàng Ngọc Huynh - Phó Cục trưởng C07 trao đổi về các điểm mới, quan trọng trong Luật phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ 2024 và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn, tập trung vào việc đồng nhất giữa hoạt động thẩm định, thẩm duyệt phòng cháy, chữa cháy trong hệ thống pháp luật xây dựng, quy định về chứng chỉ hành nghề, quản lý vật liệu và cấu kiện chống cháy...

Bốn nhóm nội dung được doanh nghiệp quan tâm

Hội nghị không chỉ tập trung phổ biến các điểm mới của Luật phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành mà còn dành phần lớn thời lượng cho hoạt động hỏi đáp trực tiếp, nhằm tháo gỡ những vướng mắc thực tiễn mà doanh nghiệp, đơn vị tư vấn, chủ đầu tư đang gặp phải trong quá trình triển khai dự án đầu tư xây dựng có liên quan đến phòng cháy, chữa cháy.

Phiên hỏi đáp trực tiếp đã ghi nhận nhiều câu hỏi cụ thể từ doanh nghiệp, bao gồm các nhóm vấn đề nổi bật như:

Thứ nhất, quy trình áp dụng với hồ sơ thẩm duyệt phòng cháy, chữa cháy trước ngày luật mới có hiệu lực.

Nhiều câu hỏi tập trung vào việc xử lý hồ sơ, dự án đã nộp thẩm duyệt phòng cháy, chữa cháy trước ngày 01/07/2025. Các chuyên gia chia sẻ rằng, hồ sơ đã nộp và được thẩm duyệt trước thời điểm luật mới có hiệu lực sẽ tiếp tục thực hiện theo quy định cũ (Nghị định 136, Nghị định 50), không bắt buộc phải chuyển sang quy trình mới của Luật Phòng cháy, chữa cháy 2024 và Nghị định 105, trừ một số trường hợp đặc biệt có hướng dẫn bổ sung sau này.

Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: CTV

Thứ hai, việc bãi bỏ chứng chỉ hành nghề phòng cháy chữa cháy cho tổ chức:

Một điểm mới quan trọng là từ 01/7/2025, các quy định về chứng chỉ hành nghề phòng cháy, chữa cháy cho tổ chức sẽ được loại bỏ. Điều này giúp giảm bớt thủ tục, không còn chứng chỉ riêng về phòng cháy, chữa cháy như trước đây.

Thứ ba, phân định trách nhiệm giữa cơ quan xây dựng và cơ quan phòng cháy, chữa cháy:

Hội nghị làm rõ: từ 01/7/2025, hoạt động “thẩm duyệt” phòng cháy, chữa cháy sẽ đồng nhất với “thẩm định” trong hệ thống pháp luật xây dựng. Phần lớn nội dung thẩm định chuyển sang cơ quan quản lý xây dựng. Sự phân định này nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, hạn chế chồng chéo, nhưng cũng đòi hỏi các bên liên quan phải cập nhật quy trình mới để tránh sai sót trong hồ sơ pháp lý.

Thứ tư, cơ chế cấp phép, kiểm định vật liệu - cấu kiện chống cháy:

Trả lời những câu hỏi liên quan đến việc xác định danh mục vật liệu, cấu kiện chống cháy cần phải được cấp phép lưu thông, cũng như quy trình thử nghiệm, kiểm định, phân cấp trách nhiệm giữa trung ương và địa phương, đại diện Bộ Xây dựng cho biết hướng dẫn chi tiết đang được xây dựng, dự kiến sẽ phân cấp mạnh cho địa phương trong công tác kiểm định, cấp phép vật liệu, cấu kiện chống cháy để rút ngắn thời gian và giảm tải cho doanh nghiệp.

Thứ năm, các tình huống thực tiễn như cải tạo nhà xưởng, diễn tập phòng cháy chữa cháy, cấp năng lực tư vấn…

Hội nghị cũng giải đáp nhiều tình huống cụ thể như: quy trình cải tạo nhà xưởng, quy định về cửa thoát hiểm cho kho hóa chất đã nghiệm thu trước năm 2024, yêu cầu về xe chữa cháy trong diễn tập, cấp chứng chỉ năng lực cho đơn vị tư vấn, quy trình phối hợp giữa các sở, ngành khi thẩm định dự án đầu tư xây dựng có yếu tố phòng cháy, chữa cháy...

Trong những năm qua, C07 và VFRA đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn người dân phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Ảnh: Thu Hường

Theo các đại biểu và chuyên gia, trong thời gian tới, Bộ Công an, Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan sẽ tiếp tục ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết để bảo đảm quá trình chuyển tiếp thuận lợi, không gây gián đoạn cho doanh nghiệp. Đồng thời, khuyến nghị các đơn vị chủ động cập nhật và rà soát quy trình nội bộ để kịp thời thích ứng với yêu cầu pháp lý mới.

Hội nghị là hoạt động thiết thực, thể hiện tinh thần đồng hành của các hiệp hội nghề nghiệp và cơ quan quản lý trong việc hỗ trợ doanh nghiệp triển khai hiệu quả các dự án đầu tư xây dựng theo đúng quy định pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ trong giai đoạn mới.

Thu Hường