Phe nổi dậy ở Syria là ai? Tác động ra sao tới Israel?

Theo Times of Israel, việc nhóm vũ trang Hồi giáo cực đoan Hayat Tahrir al-Sham (HTS) phát động cuộc tấn công bất ngờ tại thành phố Aleppo đã làm thay đổi cán cân quyền lực tại Syria, khiến tình hình Trung Đông trở nên phức tạp hơn.

HTS hiện là lực lượng dân quân hùng mạnh nhất tại Syria, đã kiểm soát khu vực ly khai Idlib ở phía tây bắc trong thời gian dài. Nhóm này tuyên bố tách khỏi Al Qaeda vào năm 2016, nhưng vẫn bị Mỹ và EU coi là tổ chức khủng bố. Thủ lĩnh của HTS là Ahmed Hussein al-Shar’a - nhân vật bị Washington truy nã với mức tiền thưởng lên tới 10 triệu USD.

Tuy bị coi là tổ chức khủng bố, nhưng HTS cũng hợp tác với nhiều tổ chức nhân đạo quốc tế để hỗ trợ hàng triệu người dân Syria sau trận động đất năm 2023.

Trên thực tế, chiến dịch chống lại Hezbollah của Israel là một trong những nguyên nhân giúp cho cuộc nổi dậy của HTS có thể đạt được thành công nhanh chóng.

Hezbollah vốn là lực lượng hỗ trợ chủ chốt cho chính quyền Assad ở Syria, nhưng đã kiệt quệ và không thể huy động thêm nguồn lực. Bên cạnh đó, các động thái gần đây của Israel cũng hạn chế khả năng củng cố lực lượng của Iran tại Syria. Những yếu tố này đã tạo lực lượng để HTS chiếm giữ được nhiều khu vực quan trọng.

Một thành viên của nhóm vũ trang Hồi giáo cực đoan Hayat Tahrir al-Sham (HTS). Ảnh: NYT

Theo giới quan sát, HTS không được coi là một đối thủ trực tiếp của Israel, nhóm này thậm chí còn tổ chức ăn mừng ở Idlib sau vụ ám sát thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah hồi tháng 9. Tuy nhiên, Tel Aviv cũng không coi HTS là "bạn bè hay đồng minh".

"Israel sẽ không nhận xét về diễn biến ở Syria là tích cực hay không. Nhưng chúng tôi đang quan sát chặt chẽ tình hình để đưa ra biện pháp ứng phó", một quan chức Israel cho biết.

Dù không có ý định xung đột trực tiếp với Tel Aviv, nhưng việc rò rỉ các vũ khí hóa học từ Syria sau cuộc nội chiến có thể làm gia tăng nguy cơ an ninh khu vực.

Bên cạnh đó, cuộc nội chiến sẽ tạo ra làn sóng tị nạn mới, gây sức ép lên một đồng minh của Israel là Jordan. Ngoài ra, việc chính quyền Assad phải dựa vào Iran để chống lại phe nổi dậy sẽ tạo điều kiện để Tehran gia tăng sự hiện diện quân sự ở Syria, đe dọa trực tiếp tới an ninh của Israel.

Ở chiều ngược lại, cuộc nội chiến ở Syria cũng có thể đem lại lợi ích cho Tel Aviv, khi buộc Iran và các lực lượng như Hezbollah phải phân tán nguồn lực. Israel có thể tận dụng thời gian này để tăng cường bảo vệ biên giới và củng cố lại lực lượng.

Việt Dũng