Phát triển quan hệ lao động hài hòa trong tình hình mới

Những năm qua, việc triển khai xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa trong đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đạt được những kết quả tích cực, song vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Để thúc đẩy phát triển quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong tình hình mới, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành Đề án Phát triển quan hệ lao động trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2025 - 2030 với những mục tiêu, giải pháp cụ thể.

Nhiều kết quả tích cực, nhưng vẫn còn hạn chế

Cuối năm 2024, sau khi nắm bắt được sự việc Công ty TNHH Mai Linh Nha Trang nợ lương, bảo hiểm xã hội của hàng chục người lao động (NLĐ), có nguy cơ xảy ra đình công gây mất an ninh trật tự, Liên đoàn Lao động tỉnh đã phối hợp với các ngành chức năng tiếp cận nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của NLĐ; đồng thời động viên, giải thích, tư vấn quy định pháp luật cho NLĐ nhằm ổn định tình hình. Qua đối thoại với Liên đoàn Lao động tỉnh cùng các ngành chức năng, NLĐ và đại diện doanh nghiệp đã trình bày những khó khăn, vướng mắc, đưa ra phương án và cam kết lộ trình trả các khoản nợ cho NLĐ. Thực hiện cam kết, đến ngày 24-1-2025, Công ty TNHH Mai Linh Nha Trang đã thực hiện thanh toán 1 tỷ đồng tiền nợ lương cho NLĐ. Đồng thời, sau Tết Nguyên đán 2025, đơn vị tiếp tục trả thêm 300 triệu đồng tiền nợ lương cho NLĐ. Về khoản nợ bảo hiểm xã hội, đơn vị đang tiếp tục cân đối nguồn tiền để thanh toán trong quý I/2025. Có thể nói, với sự vào cuộc kịp thời của các ngành chức năng đã tìm ra hướng giải quyết hợp lý, ổn định tình hình quan hệ lao động tại đơn vị.

Các ngành chức năng đối thoại giải quyết tình trạng nợ lương, bảo hiểm xã hội của Công ty TNHH Mai Linh Nha Trang.

Không chỉ vậy, các cấp, ngành, địa phương và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã tích cực triển khai tốt các quy định trong tạo dựng mối quan hệ lao động hài hòa. Nhiều doanh nghiệp không chỉ thực hiện tốt các quy định của pháp luật mà còn ký kết thỏa ước lao động tập thể có lợi cho NLĐ; quan tâm chăm lo, cải thiện môi trường việc làm, đời sống vật chất, tinh thần cho NLĐ. Cùng với đó, nhận thức của các cấp, ngành, NLĐ, người sử dụng lao động về quan hệ lao động được nâng lên; tổ chức công đoàn dần phát huy được vai trò đại diện trong chăm lo, bảo vệ quyền lợi cho NLĐ... Từ đó, quan hệ lao động được duy trì ổn định, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, việc xây dựng mối quan hệ lao động vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế, nhất là vai trò quản lý nhà nước trong xây dựng các cơ chế, thiết chế chưa đồng bộ. Việc tuân thủ pháp luật ở một số đơn vị còn mang tính hình thức, chưa đảm bảo đầy đủ quyền lợi của NLĐ. Vai trò của công đoàn cơ sở trong bảo vệ quyền lợi cho NLĐ còn mờ nhạt; thỏa ước lao động tập thể ở nhiều đơn vị chưa thực sự là kết quả của quá trình thương lượng. Việc thực hiện quy định về đối thoại định kỳ, quy chế dân chủ ở cơ sở chưa hiệu quả và thực chất. Bên cạnh đó, hội đồng trọng tài lao động chưa thể phát huy trong thực tiễn, nhất là đối với tranh chấp lao động tập thể...

6 nhóm giải pháp phát triển quan hệ lao động

Ông Nguyễn Thành Sơn - Phó Giám đốc Sở Nội vụ cho biết, hiện nay, toàn tỉnh có hơn 11.000 doanh nghiệp đang hoạt động với hơn 160.000 NLĐ. Với chính sách thông thoáng của tỉnh, thời gian tới sẽ có nhiều doanh nghiệp đầu tư, phát triển tại địa phương và thu hút lượng lớn NLĐ vào làm việc. Cùng với đó, trong bối cảnh hội nhập kinh tế thế giới và sự thay đổi của thị trường lao động; sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý lao động đòi hỏi phải xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong tình hình mới. Chính vì vậy, mới đây, UBND tỉnh đã xây dựng và triển khai Đề án Phát triển quan hệ lao động trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2025 - 2030, với những mục tiêu, giải pháp cần thiết nhằm tạo cơ chế, chính sách mang tính đồng bộ thúc đẩy phát triển quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ; phát huy đúng, đủ vai trò của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong quản lý, hỗ trợ quan hệ lao động, trung gian hòa giải, trọng tài và xử lý các cuộc đình công; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về lao động.

Nhờ xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, công nhân Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa luôn gắn bó, đồng hành với doanh nghiệp.

Để đề án đạt được hiệu quả, trong thời gian tới, toàn tỉnh tập trung thực hiện đồng bộ 6 nhóm giải pháp. Trong đó, chú trọng nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và hỗ trợ quan hệ lao động của cơ quan quản lý nhà nước thông qua hoàn thiện hệ thống pháp luật; củng cố, kiện toàn tổ chức hoạt động quản lý nhà nước về quan hệ lao động trong toàn tỉnh và bố trí cán bộ chuyên trách để hỗ trợ phát triển quan hệ lao động. Cùng với đó, nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức công đoàn trong quan hệ lao động; thúc đẩy các hoạt động đối thoại và thương lượng tập thể; chú trọng nâng cao năng lực và hiệu quả các thiết chế giải quyết tranh chấp lao động, đình công; đẩy mạnh hoạt động hỗ trợ, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho NLĐ; xây dựng và thực hiện hiệu quả cơ chế phối hợp, tham vấn 3 bên trong giải quyết các vấn đề liên quan đến quan hệ lao động... Việc triển khai đồng bộ các giải pháp của đề án sẽ tạo dựng quan hệ lao động bền vững, ổn định và tiến bộ, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển...

VĂN GIANG