Phát huy hiệu quả hoạt động hợp tác xã nông nghiệp
So với các HTX phi nông nghiệp, những năm qua, các HTX nông nghiệp luôn là đơn vị kinh tế tập thể hoạt động hiệu quả. Nhiều HTX đủ khả năng vận hành chuỗi giá trị nông sản địa phương, ghi dấu sự có mặt trở lại của các HTX nông nghiệp ở mảng thủy sản và lâm nghiệp.
Tham gia sâu hơn lĩnh vực lâm nghiệp, thủy hải sản
Sự ra đời của các HTX thủy sản 3 năm trở lại đây đánh dấu sự trở lại của đơn vị kinh tế tập thể ở lĩnh vực này. Một thời gian dài trước đó, các HTX ở lĩnh vực này hoạt động trì trệ. Theo Liên minh HTX tỉnh, trước năm 2020, toàn tỉnh có 24 HTX thủy sản nhưng không hoạt động. Từ năm 2020-2022, toàn tỉnh có 5 HTX nông nghiệp có hoạt động thủy hải sản. Từ năm 2022 đến nay có thêm 5 HTX ra đời, hoạt động chuyên về thủy hải sản như: HTX Cá ngừ công nghệ cao Phú Yên, HTX Dịch vụ tổng hợp tôm hùm Sông Cầu, HTX Dịch vụ tổng hợp rong biển Sông Cầu, HTX Thủy sản Thành Phát, HTX Thủy sản nuôi biển Phú Yên.
Theo ông Lê Quang Hiệp, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, có được kết quả này là nhờ chủ trương vận động thành lập HTX lĩnh vực thủy sản của UBND tỉnh. Đơn vị đã phối hợp với các địa phương có biển tổ chức các buổi tập huấn cho ngư dân, các hộ làm nghề nuôi trồng thủy hải sản và cán bộ đảng viên về vai trò của mô hình HTX trong phát triển kinh tế hộ gắn với hoạt động bảo vệ môi trường vùng nuôi, bảo vệ biển đảo quê hương. Liên minh HTX tỉnh hy vọng những HTX thủy sản mới ra đời sẽ hoạt động hiệu quả trở thành hạt nhân, từng bước tạo niềm tin để vực dậy hoạt động kinh tế tập thể ở lĩnh vực này.
Đối với lĩnh vực lâm nghiệp, từ chỗ chỉ là hoạt động ít được quan tâm, nay trở thành cơ hội phát triển kinh tế cho cả thành viên và HTX. Trong đó nhiều HTX có thêm dịch vụ mới là cung ứng giống cây lâm nghiệp, làm dịch vụ rừng, còn thành viên có chứng chỉ rừng và trồng rừng bền vững.
Ông Đào Ngọc Dũng, Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Tây Hòa cho biết: Các hộ trồng rừng nhỏ lẻ cùng tập hợp sản xuất trong HTX sẽ vừa hạn chế được nguy cơ cháy rừng vừa cho hiệu quả kinh tế cao khi được hướng dẫn kỹ thuật trồng rừng lâu năm, cách khai thác, chăm sóc đúng quy trình. Đặc biệt, việc có chứng chỉ rừng tập thể sẽ mở ra cơ hội nâng cao giá trị của gỗ rừng trồng.
Còn ông Võ Văn Dị, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Phú (huyện Tây Hòa) chia sẻ: HTX xây dựng vườn ươm mở thêm dịch vụ cung ứng giống cây keo lai. Từ đây, HTX có thêm nguồn thu còn bà con có thêm kênh lựa chọn giống uy tín với giá cả hợp lý. Như vậy, ngoài cây lúa và các dịch vụ phục vụ sản xuất nông nghiệp, tham gia vào lĩnh vực lâm nghiệp HTX mở thêm được dịch vụ phục vụ trồng rừng.
Tiếp tục chuỗi giá trị nông sản
Đến hiện tại, thành công lớn nhất của các HTX nông nghiệp là tổ chức các dịch vụ hỗ trợ sản xuất khép kín, làm chủ chuỗi giá trị trên nông sản truyền thống địa phương; từng bước nâng tầm nông sản bằng cách tạo thương hiệu, xây dựng mã vùng trồng, vùng nuôi…
Ông Phạm Tấn Thơ, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Hòa Hội (huyện Phú Hòa) cho biết: Làm nông nghiệp lâu năm, HTX hiểu giá trị của thương hiệu nên đã đăng ký theo tiêu chuẩn OCOP cho trái dưa hấu Hòa Hội và sản phẩm tương ớt Đồng Cam. Cùng với đó, HTX hoàn thiện mã vùng trồng hướng tới mã vạch hàng hóa. Tất cả nhằm mục tiêu hoàn thiện nông sản địa phương theo hướng hàng hóa để có cơ hội xúc tiến thương mại ra thị trường rộng hơn.
Còn theo ông Nguyễn Dư, Giám đốc HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Xuân Phước (huyện Đồng Xuân), xây dựng thành công chuỗi giá trị trên cây đậu phộng, HTX mới đủ năng lực bao tiêu cho bà con trong xã và các xã lân cận. Vì vậy, ngoài sản phẩm dầu đậu phộng Xuân Phước, HTX đang tạo ra các sản phẩm khác từ cây đậu phộng để đa dạng sản phẩm, tăng khả năng tiêu thụ.
Thời gian tới, các HTX nông nghiệp vẫn tiếp tục được định hướng phát triển theo mô hình chuỗi giá trị. Các HTX cũng được ưu tiên hỗ trợ máy móc, trang thiết bị và nhà xưởng phục vụ phát triển sản phẩm địa phương. Nhiều HTX có sản phẩm đạt chứng nhận OCOP những năm trước đến nay đã hết hạn thì đã và đang hoàn tất thủ tục đăng ký lại theo quy định.
Theo Liên minh HTX tỉnh, toàn tỉnh có 156 HTX nông nghiệp đang hoạt động với tổng vốn điều lệ 262 tỉ đồng, thu hút 108.644 thành viên và giải quyết việc làm cho 1.746 lao động. Các HTX nông nghiệp có tổng doanh thu gần 565,4 tỉ đồng, tổng thu nhập là 32,79 tỉ đồng. Các HTX nông nghiệp hoạt động đa dạng ngành nghề, từng bước mở rộng và nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ kinh tế hộ thành viên. Trên 85% HTX sản xuất kinh doanh hiệu quả, tổ chức bộ máy từng bước được kiện toàn đáp ứng yêu cầu của Luật HTX và các văn bản pháp luật liên quan. Nhiều HTX xây dựng thành HTX kiểu mới thành công, được các ngành, các cấp đánh giá cao và làm điểm nhân rộng ở địa phương.