Pháo tự hành hiện đại M109A7 của Mỹ bị tàu hỏa đâm trúng

Đoạn video do người dân địa phương chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy khoảnh khắc kinh hoàng khi khẩu pháo tự hành hiện đại M109A7 bị tàu hỏa đâm trúng vào hôm 13/9.

Theo đó đoàn tàu hú còi cảnh báo và đâm mạnh vào phía sau của khẩu pháo M109A7. Cú va chạm khiến khẩu pháo nảy lên và rung lắc mạnh trước khi dừng lại xa đường ray hơn.

Có vẻ khẩu pháo M109A7 đang được chất lên một chiếc xe kéo nhưng đậu quá gần đường ray xe lửa. Sự việc xảy ra tại một giao lộ đường sắt ở Goose Creek, Nam Carolina, Mỹ.

Các viên chức từ sở cảnh sát Goose Creek báo cáo rằng họ nhận được một cuộc gọi vào khoảng 12h30 trưa về vụ va chạm giữa một xe đầu kéo 18 bánh và một đoàn tàu tại ngã tư N Goose Creek Boulevard và Liberty Hall Road.

Các nhà chức trách giải thích rằng chiếc đầu kéo chở khẩu pháo M109A7 đã bị kẹt khi băng qua đường ray. Ngay sau đó, một đoàn tàu lao tới và đã xảy ra va chạm. May mắn không có thương vọng về người.

Vụ va chạm chỉ làm đầu máy xe lửa hư hại nhẹ, trong khi tháp pháo M109A7 đã bị xoay 90 độ, phần hậu tháp pháo bị hư hại nặng.

Pháo tự hành M109A7 của Mỹ hiện là một trong những vũ khí chủ lực của lục quân nước này.

Đây cũng là biến thể mới nhất của dòng pháo tự hành huyền thoại M109 Paladin của Mỹ vốn xuất hiện từ thập niên 1960.

Những khẩu M109A7 đầu tiên được trang bị cho Tiểu đoàn 2 thuộc Trung đoàn pháo binh dã chiến 82 của quân đội Mỹ hồi năm 2020.

Ngay sau đó chúng tiếp tục được trang bị với số lượng lớn cho các đơn vị khác để thay thế dần biến thể M107A6.

Hệ thống pháo M109A7 do nhà thầu quân sự nổi tiếng BAE Systems sản xuất.

Hiện việc sản xuất mới đang được thực hiện tại chi nhánh của BAE Systems tại bang Pennsylvania.

Ngoài việc cung cấp pháo tự hành M109A7, BAE Systems cũng sản xuất xe nạp đạn M992A3.

M109A7 được thiết kế để công kích mục tiêu cách xa tới 70 km khi sử dụng đạn tăng tầm dẫn đường đặc biệt.

Với tầm bắn này, M109A7 đã vượt xa các loại pháo cùng loại của Nga vốn chỉ có tầm bắn tối đa khoảng 50 km với đạn tăng tầm.

Phiên bản M109A7 sử dụng một số công nghệ phát triển cho chương trình siêu pháo tự hành XM2001 Crusader và XM1203 NLOS-C vốn đã bị hủy bỏ trước đó vì chi phí quá cao.

Điểm mới trên phiên bản này là pháo sử dụng hệ thống nạp đạn tự động cho phép giảm kíp vận hành xuống còn 4 người so với 6 người trên phiên bản cũ.

M109A7 được trang bị hệ thống điều khiển hỏa lực tiên tiến lấy từ chương trình XM1203 NLOS-C cho phép nâng cao hiệu suất tác chiến.

M109A7 sử dụng pháo chính M258 155 mm, pháo mới có tầm bắn khoảng 30km, tuy nhiên Mỹ đang phát triển loại đạn mới cùng với những thay đổi trong cấu trúc giúp pháo có thể đạt tầm bắn tối đa lên tới 70 km.

Để đạt được tầm bắn cực xa, pháo tự hành M109A7 có những thay đổi so với nguyên bản bao gồm trọng lượng cơ bản toàn hệ thống tăng thêm khoảng 450 kg.

Nòng pháo được kéo dài thêm, sửa đổi lại tháp pháo cũng như thiết kế mới loa giảm giật cho nòng.

Do nòng được kéo dài đáng kể nên vũ khí này bắn được những viên đạn có liều phóng lớn hơn, giúp tăng sơ tốc đầu nòng cũng như cung cấp tầm xa và độ chính xác vượt trội so với loại sử dụng nòng ngắn.

Hiện tại, pháo M109A7 có thể bắn đạn pháo có điều khiển XM982 Excalibur S với tầm bắn khoảng 60km.

Excalibur S là loại đạn pháo có điều khiển do tập đoàn Raytheon và BAE Systems hợp tác phát triển.

Đạn được dẫn đường bằng GPS với bán kính lệch mục tiêu (CEP) chỉ khoảng 5 m. Các thử nghiệm tại chiến trường Afghanistan cho thấy, khoảng 92% đạn pháo đã bắn có chỉ số CEP vào khoảng 4 m.

Về mặt lý thuyết, M109A7 bắn đạn Excalibur S cho nổ trên không có thể sử dụng cho nhiệm vụ phòng không để phá hủy máy bay chiến đấu hoặc trực thăng.

Về bản chất, đạn pháo có điều khiển như Excalibur S tương tự một quả tên lửa có điều khiển, điểm khác biệt là đầu đạn được đẩy đi bằng liều phóng thay vì động cơ tên lửa.

Trong tháng 6/2013, tập đoàn Raytheon đã công bố phiên bản Excalibur S dẫn hướng bằng laser bán chủ động cho phép tấn công các mục tiêu di chuyển với tốc độ cao.

Tháng 9/2015, Raytheon đã giới thiệu phiên bản Excalibur N5 với cảm biến radar bước sóng milimet.

Như vậy, 2 phiên bản S và N5 có cơ chế hoạt động như một quả tên lửa phòng không.

Khi kết hợp với hệ thống radar điều khiển hỏa lực, M109A7 có thể hoạt động như một pháo phòng không có độ chính xác cao, đây là điểm độc đáo mà hiện chưa có loại pháo tự hành nào hiện nay làm được.

Những cỗ pháo M109A7 sử dụng khung gầm của xe chiến đấu bộ binh Bradley, nhưng được trang bị động cơ diesel tăng áp 675 mã lực, thay vì động cơ 440 mã lực tiêu chuẩn trước đây.

Việc trang bị động cơ mới mạnh mẽ hơn sẽ giúp tăng cường sức cơ động của pháo trong cả huấn luyện lẫn chiến đấu.

Việt Hùng