Ông Trump tạm dừng thuế quan với Mexico và Canada: Bước đi chiến lược hay chỉ là tạm thời?

Vì sao ông Trump quyết định tạm dừng thuế quan với Mexico và Canada?

Hôm thứ Năm, Tổng thống Donald Trump xác nhận hoãn áp thuế đối với hàng hóa và dịch vụ từ Mexico và Canada, với điều kiện chúng tuân thủ Hiệp định Thương mại Mỹ - Mexico - Canada (USMCA). Quyết định này được đưa ra một ngày sau khi ông cũng tạm dừng thuế đối với ngành ô tô, theo yêu cầu của ba hãng xe lớn của Mỹ gồm General Motors (GM), Ford (F) và Stellantis (STLA).

Trước đó, hôm 4/3, Mỹ đã áp mức thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico và Canada. Động thái này nằm trong chính sách cải tổ thương mại toàn diện của Trump, nhằm siết chặt các thỏa thuận thương mại tự do đã tồn tại nhiều năm. Tuy nhiên, việc tạm hoãn áp thuế đến ngày 2/4 cho thấy chính quyền ông Trump có thể đang tìm cách thương lượng để tránh gây thêm bất ổn kinh tế.

Ngoài Mexico và Canada, chính sách thuế quan của ông Trump cũng tác động đến các đối tác thương mại lớn khác:

Trung Quốc: Mỹ bắt đầu áp thuế 10% lên hàng hóa Trung Quốc từ tháng 2, sau đó tăng gấp đôi lên 20% từ tuần này. Trung Quốc đã đáp trả bằng mức thuế 15% đối với các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ, bao gồm thịt gà và thịt lợn.

Liên minh châu Âu (EU): Trump đe dọa áp thuế lên EU, đặc biệt trong lĩnh vực thép và nhôm. Hồi tháng 2, ông ký lệnh đánh thuế 25% đối với tất cả sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu, dự kiến có hiệu lực từ ngày 12/3. Điều này có thể đẩy giá hàng hóa tại Mỹ lên cao và ảnh hưởng đến quyết định lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed).

Các đối tác khác: Trump cũng đang xem xét thuế quan đối ứng với các nước có thâm hụt thương mại với Mỹ, dự kiến công bố vào ngày 2/4.

Những động thái này phản ánh cuộc chiến thương mại ngày càng căng thẳng, có thể làm tăng lạm phát và ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu.

Canada phản ứng thế nào trước quyết định của ông Trump?

Bộ trưởng Tài chính Canada Dominic LeBlanc tuyên bố nước này sẽ hoãn đợt thuế trả đũa thứ hai đối với Mỹ đến ngày 2/4, sau khi ông Trump ký lệnh hoãn một số thuế quan đối với Canada.

Mặc dù chưa rõ Canada sẽ áp thuế lên những mặt hàng nào của Mỹ, nhưng các biện pháp trả đũa trước đó đã tập trung vào ngành ô tô và phân bón. Đáng chú ý, một mức thuế 10% đối với potash (chất quan trọng trong sản xuất phân bón) đang nằm trong danh sách.

Tuy nhiên, mức thuế 25% đối với thép và nhôm vẫn được giữ nguyên, khiến nhiều ngành công nghiệp Canada gặp khó khăn khi xuất khẩu sang Mỹ.

Thủ hiến tỉnh Ontario, Doug Ford, vừa tuyên bố sẽ tăng 25% giá điện bán sang Mỹ, bắt đầu từ thứ Hai tới.

Ontario là nhà cung cấp điện lớn cho khoảng 1,5 triệu người Mỹ, đặc biệt tại các bang như Minnesota, New York và Michigan. Thủ hiến Ford cảnh báo các thống đốc Mỹ về động thái này từ đầu tuần và tuyên bố mạnh mẽ:

"Bạn chạm vào bếp nóng một lần, bạn bị bỏng. Bạn sẽ không dám chạm vào nó lần thứ hai."

Đây là một trong những động thái trả đũa nhằm gây áp lực buộc Mỹ rút lại các mức thuế quan áp lên hàng hóa Canada. Tuy nhiên, việc tăng giá điện cũng có thể gây bất lợi cho chính nền kinh tế Canada nếu các bang Mỹ tìm kiếm nguồn cung từ nơi khác.

Triển vọng của các chính sách thuế quan của ông Trump trong thời gian tới?

Mặc dù ông Trump đang tạm hoãn thuế quan với Mexico và Canada, nhưng đây có thể chỉ là bước lùi chiến thuật trước khi công bố các biện pháp mạnh mẽ hơn vào ngày 2/4.

Từ nay đến thời điểm đó, các bên có thể sẽ tiếp tục đàm phán để tìm cách tháo gỡ xung đột thương mại. Nếu Mỹ tiếp tục áp đặt thuế cao lên hàng hóa nhập khẩu, điều này có thể dẫn đến các đợt trả đũa mạnh mẽ hơn từ các đối tác thương mại, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và gây bất ổn kinh tế.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Mỹ cũng đang chịu áp lực lớn, đặc biệt là trong ngành ô tô và sản xuất công nghiệp. Nếu căng thẳng tiếp tục kéo dài, giá cả hàng hóa tại Mỹ có thể tăng cao, ảnh hưởng đến lạm phát và chính sách tiền tệ của Fed.

Trong bối cảnh này, quyết định của ông Trump vào ngày 2/4 sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với tương lai của thương mại toàn cầu và nền kinh tế Mỹ.

Xuyến Chi (Theo Finance)