Ông Trump sắp cải tổ lớn ở NATO?
Các nguồn tin cho hay, Mỹ có thể quyết định chỉ bảo vệ những quốc gia thành viên NATO thực sự đáp ứng được những yêu cầu chi tiêu quân sự trong khối.
Đây là thông tin được 4 cựu quan chức và đương nhiệm chia sẻ với NBC News. Chính sách này sẽ đánh dấu sự thay đổi lớn so với điều khoản cốt lõi của NATO trong đó nhấn mạnh một cuộc tấn công vào bất kỳ thành viên nào của NATO cũng được coi là cuộc tấn công nhằm vào toàn bộ thành viên của liên minh quân sự.
Theo NBC News, Mỹ cũng sẽ áp dụng nguyên tắc tương tự khi tiến hành các cuộc tập trận chung, cùng hoạt động triển khai quân ra nước ngoài. Cụ thể, Washington có thể chọn ưu tiên triển khai tập trận với các đối tác ở NATO đáp ứng những mục tiêu chi tiêu quốc phòng, và điều chỉnh lực lượng quân đội Mỹ ở châu Âu theo cùng tiêu chí.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: New York Times
Thời gian qua, chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã ám chỉ có kế hoạch cắt giảm sự hiện diện quân sự ở châu Âu. Gần đây, ông Trump đã hối thúc Liên minh châu Âu (EU) tự chịu trách nhiệm về năng lực phòng thủ, và chịu gánh nặng đối với các đảm bảo an ninh cho Ukraine trong tương lai.
Hồi tháng 2, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cho biết Washington có ý định tái tập trung mối ưu tiên quân sự vào việc đối phó với Trung Quốc. Ông cũng cảnh báo, các quốc gia EU không nên cho rằng sự hiện diện của quân đội Mỹ ở châu Âu là vô thời hạn.
Tuy nhiên, một số quan chức cấp cao Mỹ được NBC News liên hệ đã phủ nhận việc điều khoản phòng thủ chung của NATO hay còn gọi là Điều 5 sẽ có thể bị ảnh hưởng bởi bất kỳ sự thay đổi nào trong chính sách của Mỹ. Thượng nghị sĩ Chris Coons, thành viên cấp cao của Tiểu ban Phân bổ quốc phòng Thượng viện, cho biết ứng cử viên cho vị trí đại sứ Mỹ ở NATO là ông Matthew Whitaker "đã đưa ra những câu trả lời rất đáng tin cậy" về các cam kết của chính quyền Mỹ đối với Điều 5.
Tổng thống Mỹ Trump từng nhiều lần chỉ trích các nước thành viên NATO vì không đạt được ngưỡng chi tiêu quốc phòng hiện tại của khối là 2% GDP. Ông chủ Nhà Trắng còn đưa ra ý tưởng tăng chi tiêu quốc phòng bắt buộc đối với các nước NATO lên 5% GDP, dù thực tế hiện không có thành viên nào trong khối bao gồm cả Mỹ đạt được ngưỡng chi tiêu này.
Theo ước tính của NATO, 23 thành viên của liên minh quân sự đã đạt mức chi tiêu quốc phòng 2% GDP tính đến năm 2024, chỉ có 5 thành viên gồm Mỹ đạt trên 3% GDP. Ba Lan là thành viên duy nhất chi hơn 4% GDP cho quốc phòng.