Ông Trump dọa áp thuế ô tô nếu EU không tăng nhập khẩu dầu khí từ Mỹ

Tăng thuế để bù đắp thâm hụt thương mại

Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump viết: “Họ cần cân bằng thâm hụt thương mại với Mỹ bằng cách tăng cường nhập khẩu số lượng lớn dầu khí từ Mỹ. Nếu không sẽ bị áp thuế”.

Trước đó, Ủy ban châu Âu (EC) đã thảo luận với ông Trump về cách thức tăng cường quan hệ song phương trong lĩnh vực năng lượng.

"EU cam kết sẽ giảm nhập khẩu năng lượng từ Nga và đa dạng hóa nguồn cung", người phát ngôn EU tuyên bố.

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump muốn EU tăng cường nhập khẩu dầu khí từ Mỹ để bù đắp thâm hụt thương mại (Ảnh: Getty Images).

Theo số liệu từ Văn phòng Thống kê châu Âu (Eurostat), trong quý đầu tiên của năm 2024, Mỹ đã nhập khẩu 47% lượng khí hóa lỏng và 17% lượng dầu mỏ từ EU.

Trong khi đó, theo Cục Thống kê Dân số Mỹ, thâm hụt thương mại giữa Mỹ và EU trong năm 2023 là 208,7 tỷ USD.

Tuy Mỹ có thặng dư thương mại với EU trong lĩnh vực dịch vụ nhưng ông Trump chỉ tập trung chỉ trích thâm hụt thương mại trong lĩnh vực hàng hóa, đặc biệt là xe hơi EU nhập khẩu vào Mỹ với số lượng khá nhỏ.

Hiện xe hơi Đức và Italy nhập khẩu vào Mỹ đang bị đánh thuế 2,5% và có thể tăng lên 10% nếu ông Trump thực hiện tuyên bố.

Ông William Reinsch, chuyên gia thương mại tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược, gợi ý EU hoàn toàn có thể đàm phán để tránh việc bị áp thuế cao bằng cách mua những thứ Mỹ cần bán và ngược lại.

Tuy nhiên, hầu hết các nhà sản xuất dầu khí tại châu Âu là doanh nghiệp tư nhân và Chính phủ có rất ít tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu trừ việc áp lệnh trừng phạt hoặc đánh thuế. Những doanh nghiệp này thường mua bán hàng hóa dựa trên giá cả và hiệu quả kinh doanh.

Hiện Mỹ đã sản xuất và xuất khẩu dầu khí ở mức kỷ lục. Việc tiếp tục tăng sản lượng sản xuất và xuất khẩu sẽ đòi hỏi một khoản đầu tư cực lớn, đặc biệt là cho các kho chứa khí hóa lỏng.

Chuyên gia Reinsch lưu ý, dù hiện nay nhu cầu dầu khí nhập khẩu từ Mỹ vào châu Âu đang gia tăng để thay thế nguồn cung từ Nga, về lâu dài nhu cầu này hoàn toàn có thể thay đổi vì xu hướng chuyển dịch sang sử dụng năng lượng tái tạo.

Dầu khí nhập khẩu từ Mỹ vào EU đã tới hạn?

Bên cạnh đó, kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine và bị áp lệnh trừng phạt năm 2022, EU đã tăng cường đáng kể việc mua dầu khí từ Mỹ.

Trong khi đó, Mỹ đã vươn lên trở thành nhà sản xuất dầu mỏ lớn nhất thế giới trong những năm qua với sản lượng khoảng 20 triệu thùng/ngày đáp ứng 20% nhu cầu trên thế giới.

Xuất khẩu dầu thô từ Mỹ sang châu Âu được cho là đã gần chạm mức tối đa (Ảnh: Bloomberg).

Trong đó, lượng dầu thô từ Mỹ vào châu Âu ước đạt 2 triệu thùng/ngày, tương đương 50% tổng lượng dầu xuất khẩu của Mỹ.

Các quốc gia như Hà Lan, Tây Ban Nha, Pháp, Đức, Italy, Đan Mạch và Thụy Điển là những nước nhập khẩu dầu lớn nhất của Mỹ, theo số liệu do Chính phủ Mỹ công bố.

Song ông Richard Price, nhà phân tích thị trường dầu mỏ tại Energy Aspects nhận định: “Châu Âu đang gần chạm ngưỡng nhập khẩu tối đa lượng dầu thô từ Mỹ. Đồng nghĩa họ rất khó để đẩy mạnh nhập khẩu dầu thô từ Mỹ trong năm tới”.

Cũng theo ông Richard Price, ngay cả việc châu Âu dự định đóng cửa các nhà máy lọc dầu vào năm 2025 vẫn không giúp tăng sản lượng nhập khẩu dầu thô từ Mỹ vào khối.

Bên cạnh dầu mỏ, Mỹ là quốc gia sản xuất và tiêu thụ khí hóa lỏng lớn nhất thế giới với sản lượng hơn 2,9 tỷ m3 mỗi ngày.

Chính phủ Mỹ ước tính lượng khí hóa lỏng xuất khẩu trong năm 2024 sẽ đạt mức trung bình khoảng 340 triệu m3 mỗi ngày.

Trong năm 2023, châu Âu nhập khẩu 66% tổng lượng khí hóa lỏng từ Mỹ. Các quốc gia như Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Đức là những nhà nhập khẩu lớn nhất.

Tuy nhiên, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, tăng trưởng sản xuất dầu mỏ của Mỹ nhiều khả năng sẽ giảm dần từ nay cho đến năm 2030.

Trong khi đó, sản lượng khí đốt sẽ tiếp tục gia tăng nhằm đáp ứng nhu cầu ở mức kỷ lục trong nước. Xuất khẩu khí hóa lỏng cũng có thể sẽ gia tăng nếu Chính phủ Mỹ phê chuẩn việc xây dựng thêm kho chứa.

Theo ông Alex Froley, nhà phân tích tại ICIS, EU nhập khẩu khoảng hơn 56 triệu m3 khí hóa lỏng mỗi ngày từ Nga. Song nhiều khả năng EU sẽ cấm nhập khẩu từ nguồn này và tìm kiếm các nguồn cung cấp khác.

Khánh An