Ông Trump đến Las Vegas giữa cuộc sa thải hàng loạt trong đêm

Sự xuất hiện của Tổng thống Donald Trump tại thủ phủ cờ bạc nước Mỹ hôm 25/1 cùng lúc với cuộc sa thải kịch tính vào đêm khuya của các cơ quan giám sát liên bang nội bộ và chiến thắng xác nhận sít sao cho một trong những lựa chọn nội các gây tranh cãi nhất của ông.

Sau chuyến thăm các địa điểm thảm họa ở Bắc Carolina và California hôm 24/1, điểm dừng chân của ông Trump tại Vegas giống như một không gian chiến thắng vui vẻ hơn, khi ông đưa ra kế hoạch loại tiền boa khỏi thuế liên bang - một động thái được quan tâm hơn cả tại một thành phố được xây dựng trên nền tảng của ngành dịch vụ khách sạn.

Lời cảm ơn đến những người ủng hộ

Ông Trump đã giành chiến thắng tại Nevada trong cuộc bầu cử năm 2024 - đánh dấu ứng cử viên Cộng hòa đầu tiên giành chiến thắng tại tiểu bang này sau 20 năm - và cuộc mít tinh tại Circa Resort and Casino vào ngày 25/1 đã được quảng bá như một lời cảm ơn đến những người ủng hộ.

Không khí lạc quan này sẽ trái ngược hoàn toàn với chuyến thăm của ông vào ngày 24/1 tới các cộng đồng bị lũ lụt và cháy rừng tàn phá, trong đó ông đã đe dọa sẽ đóng cửa FEMA - cơ quan thảm họa liên bang của Mỹ.

"FEMA được điều hành một cách kém cỏi và chi phí cao gấp ba lần so với mức cần thiết", ông nói trong một cuộc họp báo với các chính trị gia và lính cứu hỏa địa phương ở Los Angeles.

Chuyến đi với ba chặng dừng chân là chuyến đi đầu tiên của ông Trump ra khỏi Washington kể từ khi nhậm chức tổng thống ngày 20/1. Tuần đầu tiên của tổng thống Mỹ thứ 47 được đánh dấu bằng một loạt các sắc lệnh hành pháp và tuyên bố mỗi ngày về mọi thứ, từ biến đổi khí hậu đến bản dạng giới, và quyền phá thai cho đến trục xuất người di cư.

Mặc dù nhiều biện pháp có thể sẽ bị thách thức tại tòa án nhưng khối lượng và sự đa dạng của chúng đã tạo nên dấu ấn cho nhiệm kỳ thứ hai của ông tại Nhà Trắng.

Người đứng đầu Lầu Năm Góc mới tuyên thệ nhậm chức

Ngay sau khi ông Trump đến Vegas, truyền thông Mỹ nổi lên thông tin tổng thống đã sa thải - có hiệu lực ngay lập tức - các tổng thanh tra độc lập của ít nhất 12 cơ quan liên bang.

Việc sa thải vào đêm khuya các viên chức được giao nhiệm vụ truy quét gian lận, lãng phí và lạm dụng đã khép lại một loạt các chỉ thị được coi là đảm bảo một bộ máy quan liêu liên bang phục tùng và trung thành.

"Đây là một cuộc thanh trừng lạnh lùng và là bản 'preview' về cách tiếp cận thường thấy của ông Donald Trump và chính quyền của ông khi ông trở thành tổng thống", Thượng nghị sĩ Dân chủ cấp cao Chuck Schumer bình luận.

Không có dấu hiệu ngay lập tức nào cho thấy ông Trump sẽ đưa ai vào để lấp chỗ trống - hoặc liệu các viên chức có bị thay thế hay không. Một số chuyên gia pháp lý cho biết việc chấm dứt hợp đồng đột ngột có thể vi phạm luật liên bang yêu cầu thông báo sa thải trước 30 ngày.

Tuần đầu tiên Trump trở lại Phòng Bầu dục của ông Trump cũng đáng chú ý vì các phiên điều trần xác nhận những người được nhà lãnh đạo Mỹ lựa chọn vào nội các - một số trong số đó gây rất nhiều tranh cãi.

Vào ngày 25/1, một trong những lựa chọn gây chia rẽ nhất - cựu đồng dẫn chương trình của Fox News Pete Hegseth - đã tuyên thệ nhậm chức bộ trưởng Quốc phòng. Vào cuối ngày 24/1, ông Hegseth đã đảm bảo được sự xác nhận của Thượng viện với tư cách là người đứng đầu Lầu Năm Góc mới với tỷ lệ sít sao nhất khi Phó Tổng thống J.D. Vance phá vỡ thế cân bằng 50-50. Đây là lần thứ hai trong lịch sử, một phó tổng thống phải can thiệp để cứu một ứng cử viên Nội các.

Ba thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu chống lại ông Hegseth, người bị chỉ trích vì những cáo buộc lạm dụng rượu, hành vi sai trái về tình dục và nỗi lo ngại về kinh nghiệm và khả năng lãnh đạo quân đội hùng mạnh nhất thế giới của ông.

Ông Pete Hegseth tuyên thệ nhậm chức bộ trưởng Quốc phòng Mỹ hôm 25/1. Ảnh: New York Times.

Người đàn ông 45 tuổi này là cựu sĩ quan Vệ binh Quốc gia Lục quân và gần đây từng làm đồng dẫn chương trình cho Fox News - một trong những kênh truyền hình ưa thích của ông Trump.

Không dễ cắt giảm thuế

Tại Las Vegas, ông Trump sẽ thảo luận về một cam kết ít gây tranh cãi hơn là chấm dứt đánh thuế thu nhập từ tiền boa và tiền làm thêm giờ, một đề xuất mà ông đưa ra lần đầu tiên vào tháng 6/2024 khi ông tìm cách lấy lòng những người làm dịch vụ tại tiểu bang chiến địa Nevada.

Ngành dịch vụ nhà hàng khách sạn nặng về tiền boa chiếm hơn một phần năm số việc làm tại địa phương.

"Mọi người có nhớ tuyên bố nhỏ đó về tiền boa không?", ông Trump nói tại một trong nhiều bài phát biểu vào ngày nhậm chức 20/1. "Có ai nhớ tuyên bố nhỏ đó không? Tôi nghĩ chúng ta đã giành chiến thắng tại Nevada vì tuyên bố đó".

Michael McDonald, lãnh đạo đảng Cộng hòa Nevada, cho biết ý tưởng này thu hút sự quan tâm của những người dân trong tiểu bang đang phải đối mặt với giá cả cao đối với các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm và xăng dầu.

"Ông ấy quan tâm đến việc không đánh thuế tiền boa, không đánh thuế An sinh xã hội. Đó là điều mà chúng tôi đã mang đến cho cộng đồng và mọi người đều hài lòng vì tất cả chúng ta đều đang chật vật", ông McDonald nói với đài truyền hình địa phương sau khi chào đón Tổng thống Trump vào tối thứ 24/1.

Ông Trump cam kết sẽ theo đuổi chương trình nghị sự mạnh mẽ về cắt giảm thuế nếu tái đắc cử, điều này có thể gặp một số rào cản ngay cả trong Quốc hội Mỹ do những người Cộng hòa kiểm soát.

Các đề xuất mà ông Trump đưa ra trong chiến dịch tranh cử - từ việc gia hạn cắt giảm thuế năm 2017 đến bãi bỏ thuế đối với tiền boa, tiền làm thêm giờ và phúc lợi An sinh xã hội - có thể làm tăng thêm 7.500 tỷ USD vào nợ công trong thập kỷ tới, theo Ủy ban phi đảng phái vì Ngân sách Liên bang.

Tổng thống Trump đang thúc đẩy một kế hoạch, để sử dụng khoản thu từ đánh thuế quan cao hơn đối với hàng hóa nhập khẩu để giúp chi trả cho việc gia hạn hàng nghìn tỷ USD cắt giảm thuế, một sự thay đổi chưa từng thấy có khả năng sẽ phải đối mặt với sự phản đối từ những người Cộng hòa cứng rắn về ngân sách lo ngại về độ tin cậy và độ bền của khoản thu thuế quan.

Vài ngày trước khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, một số đồng minh Cộng hòa của ông tại Quốc hội đã cảnh báo rằng chương trình nghị sự cắt giảm thuế mạnh của ông có thể trở thành nạn nhân của các dấu hiệu lo ngại trên thị trường trái phiếu.

Tại một cuộc họp kín trên Đồi Capitol, phe Cộng hòa tại Hạ viện đã bày tỏ lo ngại rằng chi phí ước tính là 4.000 tỷ USD trong 10 năm tới khi gia hạn cắt giảm thuế năm 2017 của ông Trump có thể làm suy yếu khả năng trả nợ 36.000 tỷ USD của chính phủ Mỹ, vốn đang tăng với tốc độ 2.000 tỷ USD một năm.

Theo hãng thông tấn Mỹ, bài phát biểu của ông Trump tại Las Vegas sẽ được tổ chức tại Circa Resort & Casino. Cửa mở lúc 9h30 sáng 25/1, bài phát biểu của tổng thống dự kiến bắt đầu lúc 12h30.

Dương Lam