Nữ phi công đầu tiên của NASA: Giúp đỡ người khác là cảm giác tuyệt vời

Eileen Collins đang xem xét danh sách kiểm tra trên tàu con thoi Columbia vào năm 1999

Hành trình của Eileen Collins bắt đầu tại Elmira, New York (Mỹ), nơi bà lớn lên trong một gia đình nghèo khó. Ngay từ khi còn nhỏ, Collins đã ấp ủ ước mơ được bay, xem nó như cách để thoát khỏi cuộc sống gia đình đầy thử thách.

Bà âm thầm và kiên trì làm việc suốt nhiều năm, tiết kiệm từng đồng để theo đuổi ước mơ bay lượn, nhận đủ mọi công việc bán thời gian từ lau dọn hành lang trường học đến hỗ trợ khách hàng tại cửa hàng đồ gia dụng.

Đối với Collins, không có công việc nào là quá nhỏ bé, cũng không có nỗ lực nào là quá lớn. Ở tuổi 19, sau bao năm miệt mài, bà cuối cùng đã tiết kiệm đủ tiền để bắt đầu những bài học bay đầu tiên, một khoảnh khắc quan trọng đưa bà vào con đường vĩ đại.

Khi Không quân Mỹ mở đường cho các phi công nữ, Collins là một trong những người đầu tiên nắm bắt cơ hội mà trước đó nhiều thế hệ phụ nữ không thể với tới. Được NASA tuyển chọn vào tháng 1/1990, bà chính thức trở thành phi hành gia vào tháng 7/1991.

Dù phải đối mặt với phân biệt đối xử và quấy rối, cả công khai lẫn ngấm ngầm, trong một môi trường chủ yếu là nam giới, Collins không hề chùn bước. Thay vào đó, bà đã tập trung gấp đôi nỗ lực và không ngừng tiến về phía trước.

Sự nghiệp không gian của Collins đạt đến tầm cao mới khi NASA chọn bà làm nữ phi công đầu tiên trên tàu con thoi Discovery vào tháng 2/1995. Việc lái tàu con thoi là một kỳ tích mà chỉ một số ít người có cơ hội mơ tới, chứ đừng nói đến việc thực hiện thành công.

Tôi khuyên mọi người hãy chấp nhận thử thách, ngay cả khi bạn nghĩ chúng quá khó, ngay cả khi bạn nghĩ mình có thể thất bại. Khi bạn già và nhìn lại cuộc đời mình, bạn có thể hối tiếc vì mình đã không thử điều đó. Hãy tự đặt cho mình những thử thách thú vị và sẵn sàng giúp đỡ người khác. Không có cảm giác nào tuyệt vời hơn việc giúp đỡ người khác”.

Eileen Collins

Nhưng Collins không dừng lại ở đó. Sau hai nhiệm vụ đầu tiên, vào tháng 7/1999, bà trở thành nữ chỉ huy sứ mệnh tàu con thoi đầu tiên, đưa tàu Columbia vào quỹ đạo Trái đất để triển khai Đài quan sát tia X Chandra. Đây là một thành tựu vĩ đại, truyền cảm hứng cho vô số phụ nữ và trẻ em gái theo đuổi sự nghiệp trong các lĩnh vực Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học (STEM).

Nhiệm vụ thứ tư diễn ra sau thảm họa Columbia, khi chuyến bay tưởng chừng như bình thường trở nên khác biệt hoàn toàn. Nhiệm vụ "Return to Flight" vào năm 2005, thử nghiệm các sửa đổi an toàn mới và tiếp tế cho Trạm vũ trụ quốc tế (ISS), cũng là nhiệm vụ cuối cùng của Collins. Bà nghỉ hưu trong lực lượng Không quân Mỹ vào năm 2005 và ở NASA năm 2006.

Tháng 11 vừa qua, bộ phim tài liệu "Spacewoman" đã đưa câu chuyện của Eileen Collins lên màn ảnh rộng. Được đạo diễn bởi Hannah Berryman và sản xuất bởi Natasha Dack Ojumu cùng Keith Haviland, phim mang đến một cái nhìn chân thật và gần gũi, tiết lộ những hy sinh và nỗ lực không ngừng của Collins để trở thành người phụ nữ tiên phong trong lĩnh vực vũ trụ.

"Spacewoman" không ngại khai thác những tổn thất về cảm xúc và thể chất mà Collins phải đối mặt trên hành trình trở thành "người đầu tiên" đó. Thông qua các cuộc phỏng vấn với những đồng nghiệp như Tiến sĩ Cady Coleman và Tiến sĩ Charlie Camarda, cùng thành viên trong gia đình Collins, bộ phim đã khắc họa một cách rõ nét cái giá phải trả khi đi tiên phong, đồng thời ca ngợi những rào cản mà Collins đã vượt qua.

25 năm trước, sự chỉ huy của Eileen Collins đã phá vỡ những giới hạn trong các chuyến bay vũ trụ của con người. Như cựu Đệ nhất phu nhân Hillary Clinton đã dự đoán, việc lựa chọn bà đã mở ra cơ hội cho nhiều phi hành gia nữ khác.

Ngày càng có nhiều phụ nữ được giao trọng trách chỉ huy các nhiệm vụ vũ trụ, như chỉ huy chuyến Expedition 65, Shannon Walker, và chỉ huy chuyến Expedition 68, Samantha Cristoforetti.

Quan trọng hơn, Collins đã trở thành hình mẫu cho các thế hệ trẻ yêu thích lĩnh vực không gian và STEM. Sự nghiệp của bà đã chứng minh rằng không có giới hạn nào nếu bạn làm việc chăm chỉ và dám theo đuổi đam mê của mình.

Bách khoa toàn thư Britannica từng chọn bà Collins là 1 trong 300 người phụ nữ có ảnh hưởng nhất đến lịch sử nhân loại.

Nguồn: Forbes, NASA

Kim Ngọc