Nữ anh hùng 6 lần vinh dự được gặp Bác Hồ

Sinh năm 1933, lớn lên trong gia đình có cơ sở cách mạng, ngay từ khi còn rất trẻ, Trương Thị Tám đã sớm tham gia hoạt động, làm nhiệm vụ canh gác cho cán bộ họp chi bộ. Những năm kháng chiến chống thực dân Pháp, khi xã Đông Kinh (sau này là xã Đông Kết, nay là xã Khoái Châu) trở thành vùng tranh chấp ác liệt, chứng kiến cảnh giặc chiếm đóng, cướp bóc, đàn áp nhân dân, từ khí thế của các trận đánh phá bốt Lạc Thủy, Hương Dũng đã thôi thúc cô gái mới 17 tuổi xung phong gia nhập đội du kích xã. Hoạt động năng nổ, mưu trí, gan dạ, cuối năm 1952, cô gái trẻ Trương Thị Tám được giao nhiệm vụ Xã đội phó xã Đông Kinh. Trong điều kiện lực lượng mỏng, vũ khí thô sơ, Ban chỉ huy xã đội kiên trì thực hiện phương châm “tìm địch mà đánh”, phát huy cao độ yếu tố bất ngờ, sáng tạo cách đánh phù hợp với lực lượng nữ du kích.

Nữ anh hùng Trương Thị Tám. Ảnh: HƯƠNG GIANG

Đỉnh cao là trận đánh ngày 20-6-1953 trên đê Phương Trù, dưới sự chỉ huy trực tiếp của Trương Thị Tám, tổ nữ du kích cải trang thành thôn nữ đi chợ, cắt cỏ, bí mật tiếp cận vọng gác địch. Khi thời cơ đến, hiệu lệnh “Xung phong!” vang lên, đòn gánh lao thẳng vào tên lính giữ súng trung liên, tạo thế bất ngờ hoàn toàn. Quân địch hoảng loạn tháo chạy, ta tiêu diệt và làm bị thương nhiều tên, thu vũ khí, góp phần quan trọng làm tan rã cứ điểm Phương Trù. Chiếc đòn gánh năm xưa, nay được trưng bày tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, trở thành biểu tượng sinh động của nghệ thuật chiến tranh nhân dân, thể hiện tinh thần “giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”.

Trong phong trào xây dựng lực lượng nữ du kích Hoàng Ngân của tỉnh Hưng Yên, cô gái trẻ Trương Thị Tám là một trong những hạt nhân tiêu biểu. Trong 4 năm (1951-1954), nữ du kích trẻ đã cùng đồng đội trực tiếp tổ chức, tham gia 72 trận đánh lớn nhỏ, bẻ gãy nhiều cuộc càn quét của địch. Ngày 3-2-1954, đồng chí Trương Thị Tám được kết nạp vào Đảng và được bổ nhiệm Xã đội trưởng. Với thành tích chiến đấu xuất sắc, năm 1955, Xã đội trưởng Trương Thị Tám được chọn tham gia lễ duyệt binh mừng chiến thắng tại Hà Nội. Đây cũng là lần đầu tiên bà vinh dự được gặp Bác Hồ. Sau đó, trong các dịp duyệt binh, hội nghị và sự kiện quan trọng của đất nước, bà còn được gặp Bác thêm 5 lần nữa. Lần nào, Người cũng ân cần hỏi thăm, động viên, để lại trong bà những ký ức thiêng liêng, trở thành tài sản tinh thần theo suốt cuộc đời.

Hòa bình lập lại, bà tiếp tục được giao nhiều cương vị quan trọng ở địa phương như Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Đông Kinh; Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Châu Giang (sau này là Khoái Châu). Năm 1968, ông Đỗ Trọng Hội là chồng bà tình nguyện tái ngũ và anh dũng hy sinh tại chiến trường miền Nam một năm sau đó. Nén chặt nỗi đau riêng, bà một mình nuôi 4 con nhỏ, tiếp tục tận tụy cống hiến, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ Đảng và nhân dân giao phó. Ngày 26-4-2018, bà Trương Thị Tám được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân vì có những đóng góp đặc biệt xuất sắc trong kháng chiến chống thực dân Pháp.

Hiện nay, dù ở tuổi 92, Anh hùng Trương Thị Tám vẫn minh mẫn, thường xuyên kể lại những năm tháng chiến đấu, những lần được gặp Bác Hồ để giáo dục con cháu, truyền lửa cho thế hệ trẻ.