Nói lời từ chối đúng lúc để có mối quan hệ lành mạnh

Giữ thái độ lịch sự và từ tốn khi nói lời từ chối, sẽ khiến đối phương dễ dàng thông cảm cho bạn. Ảnh: S.N.

Từ chối yêu cầu của ai đó đơn giản chỉ là từ chối lời yêu cầu chứ không phải từ chối người yêu cầu. Hơn nữa, bản thân việc từ chối, không phải là một hành động thô lỗ, mà thái độ không chuẩn mực khi từ chối mới thực sự là thô lỗ.

Bạn có quyền từ chối thì người khác cũng vậy, nếu không thích thì phải nói là không thích, nếu không làm được thì nói không làm được để đối phương có thể bày tỏ một cách trung thực hơn vào lần sau khi họ phải từ chối yêu cầu của bạn. Như vậy thì lần sau nhờ vả hay từ chối điều gì đó sẽ nhẹ nhàng hơn. Khi sự từ chối trở nên dễ dàng hơn, các mối quan hệ cũng sẽ tốt đẹp hơn.

Trong các bệnh viện ở Anh luôn có những hướng dẫn yêu cầu phải tuân thủ trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn. Cho dù các bác sĩ và y tá có đặt tính mạng của bệnh nhân lên hàng đầu, thì họ cần quan tâm đến sự an toàn của bản thân mình trước tiên và chỉ cứu bệnh nhân trong những tình huống không nguy hiểm đến tính mạng của mình.

Ngay cả đối với lính cứu hỏa khi dập lửa cũng có những quy tắc tương tự như vậy. Còn trên máy bay trong trường hợp khẩn cấp thì phải làm sao? Các hãng hàng không trước khi máy bay cất cánh, họ luôn phát những thông báo: Khi nồng độ oxy giảm, phụ huynh hãy đeo mặt nạ dưỡng khí cho mình trước rồi mới đeo mặt nạ cho trẻ nhỏ.

Đây có phải là một hành động ích kỷ không? Nếu đeo mặt nạ dưỡng khí cho trẻ trước, sau đó người lớn ngất xỉu do nồng độ oxy giảm đột ngột thì ai sẽ là người chăm lo cho trẻ? Bởi vậy, bạn cần chăm sóc tốt cho bản thân mình trước, thì mới có thể chăm sóc tốt cho người khác được.

Đây hoàn toàn không phải là hành động ích kỷ, ngược lại nó còn là việc làm của người có trách nhiệm. Mỗi chúng ta cần biết cách nói lời từ chối để ưu tiên chịu trách nhiệm với bản thân mình trước tiên.

Một trong những suy nghĩ của người gặp khó khăn trong việc từ chối chính là họ thường có xu hướng tin rằng nếu mình từ chối sẽ làm tổn thương đối phương. Tất nhiên, việc đối phương bị tổn thương hoàn toàn có thể xảy ra, tuy nhiên xét cho cùng thì cảm xúc của chính mình mới là thứ mà chúng ta lựa chọn và cần chịu trách nhiệm, nên chúng ta không thể dự đoán và kiểm soát hay chịu trách nhiệm về suy nghĩ của người khác được.

Còn một điều khiến cho việc từ chối trở nên khó khăn hơn, chính là vì chúng ta thường lo lắng rằng việc từ chối có thể làm tổn thương đối phương và gây ra hậu quả hoặc làm cho mối quan hệ trở nên xa cách hơn. Tuy nhiên, tính chất của mối quan hệ vốn dĩ luôn biến động, đôi khi cả hai cảm thấy gần gũi rồi lại xa cách, sau đó lại thân thiết hơn.

Ngay cả khi bạn từ chối để bảo vệ cả đôi bên, nhưng nếu đối phương vẫn lựa chọn cắt đứt mối quan hệ, thì rất có thể vốn dĩ họ đã có ý định từ bỏ mối quan hệ này từ trước đó rồi. Hơn nữa, nếu bạn không dám từ chối vì sợ làm tổn thương hoặc đánh mất mối quan hệ ấy, cuối cùng chính bạn sẽ là người mệt mỏi và bị tổn thương, rồi dần đẩy đối phương ra xa.

Mặc dù từ chối thẳng thắn ngay lúc này khiến bạn cảm thấy không thoải mái, nhưng điều này về lâu về dài, lại giúp cho bạn duy trì một mối quan hệ lành mạnh.

Angela Sen/ Light Books & NXB Phụ nữ Việt Nam