Nơi hoa đào nở sớm

Năm nay Tết Mông làm to, rộn ràng tiếng trai gái dập dìu trong những bộ quần áo mới; trên tầng đá xám, những đứa trẻ nô đùa ríu rít tiếng cười; tiếng khèn Mông ngân vang bản xa như mời gọi du khách cùng ăn Tết với đồng bào.

1. Chỉ vài năm trước, Lóng Luông từng được xem là "thánh địa của tội phạm ma túy" khi tập trung các loại đối tượng liên quan đến ma túy, đồng thời là nơi lẩn trốn của nhiều đối tượng truy nã liên quan đến ma túy. Cấp ủy, chính quyền địa phương từ tỉnh đến huyện và cơ sở đã vào cuộc quyết liệt huy động các nguồn lực cùng lực lượng Công an tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, cùng phát triển kinh tế xã hội và đấu tranh chống tội phạm ma túy trên địa bàn.

Công an xã Lóng Luông (huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La) thường xuyên xuống bản tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho người dân.

Trung tá Lý Văn Minh, Trưởng Công an xã Lóng Luông, người đã gắn bó nhiều năm tại "điểm nóng" này, cho biết: Trước năm 2019, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy tại xã Lóng Luông diễn biến phức tạp. Mỗi năm lực lượng chức năng bắt giữ 40-50 vụ, với trên 70 đối tượng liên quan đến ma túy, chiếm trên 70% tổng số vụ phạm tội trên địa bàn. Các điểm, tụ điểm, đối tượng bán lẻ ma túy, đường dây tội phạm, những đối tượng chủ mưu, cầm đầu mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy chưa triệt phá được. Năm 2019, qua thẩm định, đánh giá của cơ quan chức năng, xã có 9/9 bản trọng điểm về ma túy, Lóng Luông được xác định là xã trọng điểm loại I về ma túy.

Ông Tếnh A Chìa, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: Thực hiện chỉ đạo của tỉnh và huyện Vân Hồ về chuyển hóa địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy. Cấp ủy, chính quyền xã tích cực vào cuộc; phối hợp chặt chẽ với các cấp, ngành, lực lượng chức năng; kết hợp chặt chẽ giữa phòng và chống theo phương châm "lấy ngừa là cơ bản, chiến lược, lâu dài; tích cực phát hiện, chủ động đấu tranh, xử lý nghiêm minh, kịp thời mọi hành vi vi phạm là trọng tâm, thường xuyên, cấp bách". Đồng thời, tập trung cai nghiện, quản lý người nghiện và người sử dụng trái phép chất ma túy tại cộng đồng.

Bên cạnh đó, xã Lóng Luông đã tăng cường tuyên truyền, đẩy mạnh phong trào "Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc", tích cực tham gia tố giác, phát giác tội phạm, người nghiện ma túy. Duy trì hoạt động hiệu quả 48 nhóm liên gia tự quản, mỗi nhóm có 30-40 thành viên, đặt 10 hộp thư tố giác tội phạm. Từ năm 2023 đến nay, xã đã tiếp nhận 31 phiếu tố giác tội phạm có giá trị liên quan đến ma túy, giúp các lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý đối tượng tội phạm, đưa người đi cai nghiện ma túy bắt buộc và quản lý, giáo dục tại xã.

2. Lóng Luông giờ đây đã có nhiều đổi thay. Để minh chứng cho điều ấy, Trung tá Lý Văn Minh dẫn chúng tôi vòng quanh các bản. Bản làng đồng bào Mông hôm nay đã bê tông hóa đến tận nội bản, không còn cảnh bùn lầy như những ngày tháng cũ. Đến bản Pa Kha, những cây đào cổ thụ hoa đã bắt đầu bung nở. Chỉ ít hôm nữa, những nụ còn lại sẽ bung ra màu hồng phai tràn ngập cả đỉnh núi. Anh Thào A Việt, tổ trưởng tổ bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở bản Pa Kha tâm sự: "Trước đây dân bản nghèo lắm. Dẫu bản gần đường lớn, nhưng cũng chẳng biết làm ăn gì, cuộc sống đầy gieo neo, lâm vào đường cùng thì lại lôi nhau đi bán ma túy thuê, không thì lại chìm đắm trong khói thuốc, cứ như thế từ đời này qua đời khác".

Đến Lóng Luông những ngày năm mới, ai cũng ấn tượng bởi màu sắc của giấy dó, chị em phụ nữ thì trang trí hoa văn trên tấm thổ cẩm để may trang phục mới, chuẩn bị đón Tết. Nét văn hóa độc đáo của người Mông ở khu vực này đã trở thành truyền thống. Cứ mỗi độ xuân về là người dân làm giấy dó để dùng cho việc thờ cúng, dệt vải để may váy áo mới diện Tết.

Như anh Mùa A Dia, ở bản Pa Kha chia sẻ, trước đây nhiều nhà mải làm giàu bằng con đường buôn ma túy mà bỏ quên phong tục làm giấy dó khi Tết đến. "Giờ, ma túy đã ít, nhiều người đã "tuyệt mệnh" với ma túy, người Mông mình phải làm cái giấy này để còn thờ cúng ông bà tổ tiên, cũng là mốc thời gian báo hiệu năm cũ đã qua, năm mới đã đến, bỏ qua hết mọi điều không may của năm cũ, đón năm mới với những hy vọng mới" - anh A Dia nói.

Để có một mùa xuân bình yên, đó là nhờ sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng Công an và chính quyền, đoàn thể các cấp. Trung tá Lý Văn Minh cho biết thêm:

Trong năm 2024 Công an xã Lóng Luông đã tổ chức 144 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia tuần tra, kiểm soát địa bàn đảm bảo an ninh, trật tự, phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Thời gian tuần tra từ 18h-23h và từ 23h-6h sáng hôm sau. Tuần tra tại các tuyến: Từ bản Co Chàm - bản Lóng Luông (dọc quốc lộ 6); tuyến bản Lóng Luông - bản Suối Bon (dọc quốc lộ 6 cũ); tuyến bản Lũng Xá, Tà Dê - bản Lóng Luông; tuyến bản Co Tang - bản Co Chàm.

Qua công tác tuần tra đã góp phần đảm bảo an ninh, trật tự trên địa bàn xã. Công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố đã được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm. 100% tin báo, tố giác về tội phạm được tiếp nhận, giải quyết. Trong năm 2024, Công an xã cũng đã vận động thu hồi được 14 khẩu súng tự chế.

Xuống bản cấp căn cước và định danh điện tử cho người dân.

Riêng công tác truy nã đã được Công an xã phối hợp thực hiện có hiệu quả, bắt được đối tượng truy nã nguy hiểm. Điển hình như vụ bắt đối tượng Giàng A Hờ (sinh năm 1983, trú tại bản Tà Dê) vào khoảng 23 giờ ngày 8/4 do Công an huyện Vân Hồ chủ trì. Từ năm 2019 đến nay, Công an xã đã phát hiện, bắt giữ 55 vụ, 59 đối tượng phạm tội về ma túy; lập hồ sơ đưa 67 người nghiện ma túy đi cai nghiện bắt buộc; phối hợp với lực lượng chức năng bắt giữ 21 đối tượng truy nã về ma túy. Hiện nay, trên địa bàn xã còn 73 người nghiện ma túy, 14 đối tượng truy nã về ma túy.

Tội phạm về ma túy vẫn còn tiềm ẩn phức tạp ở một số bản, Công an xã tiếp tục tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện Đề án "Chuyển hóa, xây dựng xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Sơn La không có ma túy giai đoạn 2023-2025, tầm nhìn đến năm 2030".

Khi hoàng hôn buông xuống cũng là lúc sương núi tràn về. Lóng Luông bồng bềnh trong màn sương như chốn bồng lai. Những nếp nhà đồng bào Mông đơn sơ, mộc mạc nằm ẩn mình dưới thung lũng trắng muốt. Sau bữa tối, chúng tôi quây quần bên bếp lửa, cùng cốc chè Shan Tuyết ấm nóng và người dân bản địa trò chuyện về những tháng ngày khó khăn cùng đẩy lùi "cái chết trắng". Người dân đã phấn khởi hơn nhiều trước sự đổi thay từng ngày trên mảnh đất này. Cái bắt tay thật chặt của gia đình anh Việt, anh Dia, hay Trung tá Minh cùng anh em Công an xã đã tiếp thêm niềm tin cho chúng tôi rằng, Lóng Luông sẽ ngày một khởi sắc.

Ngay sau khi ra quân cao điểm trấn áp các loại tội phạm bảo đảm an ninh, trật tự Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, cùng với lực lượng Công an toàn tỉnh, Công an huyện Vân Hồ chủ trì, phối hợp với Công an xã Lóng Luông và các lực lượng chức năng đã tổ chức thành công chuyên án triệt phá đường dây mua bán trái phép ma túy.

19h ngày 24/12, tại bản Pa Kha, các lực lượng đã phát hiện và bắt quả tang 2 đối tượng Trần Đình Toàn (SN 1979), Hứa Thị Yến (SN 1993), thu giữ 4 bánh heroin có trọng lượng 1.093,66 gam, 38 viên ma túy tổng hợp, 1 xe ô tô... cùng một số vật chứng liên quan khác.

Mở rộng điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Vân Hồ đã ra lệnh giữ người, bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp đối với Tráng A Chứ (SN 1978) về hành vi "Mua bán trái phép chất ma túy", Hứa Thị Nhung (vợ của Toàn, là đồng phạm) để tiếp tục điều tra, xử lý.

Cao Thiên - Trung Hiếu