Bản án 'miễn phạt vô điều kiện' mà Trump được tuyên có ý nghĩa như thế nào?

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump. Ảnh: People.

Vậy hình phạt mà ông phải nhận cho tội của mình là gì? Không có hình phạt nào cả. Một bồi thẩm đoàn năm ngoái đã kết án ông Donald Trump ở New York về 34 tội làm giả hồ sơ kinh doanh để che đậy khoản thanh toán cho ngôi sao phim người lớn Stormy Daniels trong những ngày cuối cùng của chiến dịch tranh cử Tổng thống năm 2016.

Bản án đó, tội nghiêm trọng Cấp độ E, có thể bị phạt tới 4 năm tù và phạt tiền hàng nghìn USD cho mỗi tội danh.

Nhưng thay vào đó, Thẩm phán New York Juan Mercan đã tuyên bố “miễn phạt vô điều kiện”, một quyết định sẽ miễn cho Tổng thống sắp nhậm chức khỏi phải ngồi tù, phạt tiền hay quản chế.

“Tòa án này đã xác định rằng, bản án hợp pháp duy nhất cho phép đưa ra phán quyết mà không xâm phạm chức vụ cao nhất của đất nước là miễn phạt vô điều kiện”, Thẩm phán Mercan nói tại phiên tòa.

Vậy “miễn phạt vô điều kiện” nghĩa là gì? Đã từng có ai khác đã nhận được lời tuyên án tương tự?.

“Miễn phạt vô điều kiện” là gì?

Barbara McQuade, cựu luật sư Mỹ và giáo sư luật tại Đại học Michigan cho biết, miễn phạt vô điều kiện về cơ bản có nghĩa là “vụ án đã kết thúc, bản án vẫn giữ nguyên và không có thêm điều kiện nào kèm theo”. Bà nói: “Điều đó có nghĩa là không phải ngồi tù, không phạt tiền, không phục vụ cộng đồng, không quản chế, không gì cả”.

Sarah Krissoff, cựu công tố viên liên bang, cho biết: “Về cơ bản, đây là một quyết định cho phép bản án được giữ nguyên và duy trì tính thiêng liêng của phán quyết của bồi thẩm đoàn, nhưng đảm bảo rằng sẽ có rất ít hậu quả xuất phát từ bản án”.

Tuy nhiên, bà chỉ ra rằng việc miễn phạt vô điều kiện vẫn gây ra một số hậu quả. Ví dụ, tùy vào từng tiểu bang, tội phạm có thể không được bỏ phiếu hoặc sở hữu súng. Ông Trump đã bị cấm mua súng ở New York hoặc Florida sau khi bị kết án, mặc dù ông đã bỏ phiếu cho chính mình trong cuộc bầu cử Tổng thống.

“Luôn có sự mất mát quyền lợi liên quan đến việc bị kết án”, bà Krissoff nói.

Bản án này có phổ biến không?

“Việc miễn phạt vô điều kiện không phải là hiếm trong những trường hợp vụ án cấp độ rất thấp. Điều này không phổ biến - nhưng không phải là chưa từng xảy ra - trong các vụ án trọng tội”, Jill Konviser, Thẩm phán đã nghỉ hưu ở New York, cho biết.

Jeremy Saland, luật sư bào chữa hình sự và cựu công tố viên Manhattan, lại gọi bản án này là “cực kỳ hiếm”.

“Tôi không thể nhớ có lần nào tôi đề nghị bản án như trên với tư cách là một công tố viên hoặc đã tham gia vào các cuộc thảo luận về miễn phạt vô điều kiện với tư cách là một luật sư bào chữa hình sự”, ông Saland nói.

Trong hầu hết các vụ miễn phạt, thẩm phán sẽ đưa ra điều kiện là bị cáo, ví dụ như không bị bắt lại, phải phục vụ cộng đồng hoặc nộp phạt.

“Việc miễn phạt có điều kiện thường là đã đủ, vì điều kiện có thể không có gì, chỉ cần đừng gây thêm rắc rối”, ông Saland nói. “Và đối với những người không có tiền sử phạm tội, gọi nôm na là ‘những người bình thường’ tuân thủ luật pháp và phạm sai lầm, họ sẽ không gặp rắc rối”.

Henry Pontell, một nhà xã hội học và cựu giáo sư tư pháp hình sự, cho biết ông đã nghiên cứu về tội phạm cổ cồn trắng và tội phạm doanh nghiệp trong hơn 30 năm nhưng “chưa bao giờ nghe nói về nó”.

“Điều này rất, rất hiếm, đặc biệt là khi bạn đang nói về một vụ án trọng tội với 34 tội danh được bồi thẩm đoàn quyết định trong một phiên tòa xét xử có bồi thẩm đoàn”, ông nói.

Những bản án khác mà Trump đã có thể phải nhận

Tại thời điểm này, nhiều người có thể đặt câu hỏi: Liệu Thẩm phán Mercan có thể đưa ra hình phạt khác, không phải là bỏ tù, đối với ông Trump hay không? Câu trả lời là có. Ông Mercan có một loạt các lựa chọn hình phạt mà ông có thể dành cho ông Trump, bao gồm quản chế tại nhà, quản chế và phục vụ cộng đồng.

Nhưng xét đến thời điểm tuyên án - 10 ngày trước lễ nhậm chức của ông Trump - sẽ có rất ít thời gian để ông hoàn thành bất kỳ hình phạt nào trước khi quyền miễn trừ Tổng thống sắp tới của ông có hiệu lực vào ngày 20/1.

Tuy nhiên, ông Saland vẫn quả quyết rằng Trump sẽ không thoát khỏi tội ác, bởi ông ấy sẽ phải chịu gánh nặng từ bản án của mình. “Ông Donald Trump sẽ là người mang trọng tội”, Saland nói. “Đúng theo nghĩa đen”.

Huyền Chi