Nơi con người và thiên nhiên nguyên sơ hiếm có

Người dân tại quần đảo Marquesas vẫn duy trì lối sống cổ xưa. Ảnh: Jimmy Nelson

Quần đảo Marquesas được cấu thành từ 12 đảo chính và nhiều đảo nhỏ. Đây cũng là nơi có người sống xa nhất thế giới, với dân số khoảng 10.000 người. Người dân tại quần đảo Marquesas là hậu duệ của những người định cư Polynesia đã đến quần đảo này hơn 1.000 năm trước. Địa hình gồ ghề, những khu rừng rộng lớn và những bãi biển tuyệt đẹp của quần đảo khiến nơi đây trở thành bối cảnh lý tưởng để người dân Marquesas duy trì lối sống cổ xưa của họ.

Người dân Marquesas tự hào về văn hóa truyền thống phong phú, có ý thức mạnh mẽ về bản thân, sự gắn bó giữa con người với con người và giữa con người với thiên nhiên. Người dân Marquesas đã duy trì truyền thống, niềm tin và lối sống gắn chặt với tổ tiên của mình.

Một trong những nét văn hóa di sản là nghệ thuật xăm mình được truyền đời, đây cũng là bản sắc quan trọng bậc nhất của người Marquesas. Hình xăm trên người Marquesan có ý nghĩa tượng trưng và thể hiện thứ hạng xã hội, di sản gia đình, thành tựu cá nhân thông qua các hoa văn phức tạp.

Cùng với đó, các bài hát và điệu nhảy truyền thống phong phú của người Marquesas là một yếu tố thiết yếu, được thực hiện đặc biệt cầu kỳ trong các nghi lễ, hoạt động kỷ niệm. Loại hình nghệ thuật này được thực hành để đánh dấu sự trôi qua của các giai đoạn cuộc sống, tôn vinh tổ tiên và ghi nhớ các sự kiện quan trọng của cộng đồng.

Ngoài truyền thống âm nhạc và sáng tạo, người Marquesas có quá khứ tâm linh phong phú, đức tin được xây dựng vững chắc trong môi trường tự nhiên. Người Marquesas cho rằng, thế giới này tồn tại các vị thần linh tối thượng, cùng với các linh hồn có tác động mạnh mẽ đến các hoạt động hàng ngày của họ. Người Marquesas tôn kính tất cả thông qua nhiều nghi lễ và nghi thức khác nhau, đồng thời tin tưởng rằng, sức tương tác của họ với các vị thần và linh hồn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hạnh phúc, sự thịnh vượng và sức khỏe của họ.

Nhờ vị trí biệt lập nên đời sống con người và thiên nhiên tại quần đảo Marquesas nguyên sơ hiếm có, những bộ tộc tại đây cũng không bị ảnh hưởng bởi xã hội hiện đại.

Theo chia sẻ của các nhà thám hiểm, để đặt chân lên quần đảo Marquesas phải trải qua một hành trình dài với nhiều khó khăn. Tiếp đó, việc tiếp cận với người Marquesas cũng không dễ dàng. Người Marquesas không gây hại đối với những người lạ đặt chân đến nơi đây và họ cũng không thiện chí chào đón người ở xã hội khác tiếp cận, gần gũi với mình.

Theo truyền thông quốc tế, tương lai của các bộ tộc ở Marquesas có thể sẽ phải đối diện với nhiều thách thức lớn, dễ thấy là tác động của biến đổi khí hậu, sự tiếp cận của người ở nền văn minh hiện đại. Trên thực tế, những biến đổi của môi trường sống, cũng như sự cám dỗ áp dụng lối sống phương Tây đã gây ra những ảnh hưởng nhất định, có thể khiến các tập tục văn hóa cổ truyền biến mất.

Tuy nhiên, trên thực tế, vào cuối thế kỷ 16, người châu Âu đã phát hiện lần đầu tiên về quần đảo Marquesas. Từ đó, người dân Marquesas và lối sống của họ chịu ảnh hưởng lớn từ sự xuất hiện của các thương nhân và nhà thám hiểm. Xã hội Marquesas cũ đã bị đảo lộn bởi sự xuất hiện của các công nghệ mới, chẳng hạn như vũ khí và công cụ bằng thép, cũng như tôn giáo và cấu trúc chính trị phương Tây.

Tuy nhiên đến nay, người dân Marquesas luôn có thể vượt qua những thách thức này nhờ khả năng phục hồi và cảm giác mạnh mẽ về cộng đồng và sự kết nối. Người Marquesas vô cùng tự hào về quá khứ văn hóa phong phú của họ, điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến lối sống không bị “Tây hóa”. Trải dài theo lịch sử của nhân loại với vô vàn biến động, người Marquesas đã, đang và sẽ tiếp tục duy trì nhiều truyền thống văn hóa và tín ngưỡng, bất chấp những thách thức do quá trình hiện đại hóa và toàn cầu hóa đặt ra.

Thanh Trúc