Nỗ lực phòng chống tác hại thuốc lá
Trước tác hại nghiêm trọng của thuốc lá và các sản phẩm thay thế như thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, việc xây dựng môi trường không khói thuốc đang trở thành nhiệm vụ cấp thiết tại nhiều cơ sở y tế và địa phương trong tỉnh.
Xây dựng môi trường y tế không khói thuốc
Với vai trò là đơn vị y tế hạng I, mỗi ngày tiếp nhận khoảng 500 lượt người đến khám và điều trị, Bệnh viện đa khoa Hùng Vương, huyện Đoan Hùng đã xây dựng môi trường y tế không khói thuốc. Bệnh viện hiện có hơn 900 cán bộ, y bác sĩ và nhân viên y tế, là nơi thực hành lý tưởng cho việc triển khai mô hình “Nói không với thuốc lá”.
Đi khám bệnh tại Bệnh viện đa khoa Hùng Vương, ông Đỗ Văn Hồng (huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang) chia sẻ: “Môi trường xanh, sạch, không khói thuốc lá tại đây giúp cho những người bệnh như tôi cảm thấy khỏe mạnh hơn. Tôi từng thấy nhiều nơi bệnh viện còn có người hút thuốc tại hành lang rất khó chịu. Ở đây thì khác, không khí trong lành, nhân viên nhắc nhở nhẹ nhàng nên ai cũng có ý thức”.

Các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh đã triển khai xây dựng môi trường khám chữa bệnh không khói thuốc.
Để duy trì môi trường không thuốc lá, bệnh viện đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp thiết thực như: Treo biển cảnh báo tác hại thuốc lá và biển cấm hút thuốc tại các vị trí dễ quan sát như hành lang, nơi tập trung đông người. Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại của thuốc lá được thành lập với sự tham gia của các khoa, phòng chức năng. Nội dung phòng, chống thuốc lá cũng được đưa vào nội quy, quy chế hoạt động của đơn vị.
Bên cạnh đó, bệnh viện đẩy mạnh tuyên truyền về tác hại thuốc lá cho cán bộ, y bác sĩ tại từng khoa phòng; tổ chức các buổi sinh hoạt để phổ biến kiến thức, nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi. Phong trào “Không hút thuốc lá” trong nội bộ được phát động, 100% cán bộ, nhân viên đã ký cam kết không hút thuốc và coi đây là tiêu chí quan trọng trong bình xét thi đua hàng năm.
Bác sĩ CKII Đặng Thanh Hải - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương cho biết: “Xây dựng môi trường không khói thuốc tại cơ sở y tế mang lại nhiều thay đổi tích cực. Trước hết, nâng cao chất lượng môi trường khám, chữa bệnh, đảm bảo an toàn cho người dân và nhân viên y tế, đặc biệt với bệnh nhân mắc bệnh hô hấp, tim mạch, phụ nữ mang thai và trẻ em. Bên cạnh đó, giúp hình thành hình ảnh bệnh viện xanh - sạch - đẹp, tăng sự hài lòng của người bệnh. Quan trọng hơn, việc tuyên truyền về tác hại thuốc lá góp phần thay đổi nhận thức, giảm tỷ lệ hút thuốc trong cộng đồng, từ đó giảm các bệnh do thuốc lá gây ra như ung thư phổi, tim mạch, đột quỵ, hen suyễn, giúp giảm tải cho hệ thống y tế và tiết kiệm chi phí điều trị”.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hút thuốc lá là nguyên nhân của 90% các ca ung thư phổi, 75% các ca bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, 25% ca bệnh tim thiếu máu cục bộ. Người không hút thuốc nhưng hít phải khói thuốc thường xuyên cũng ảnh hưởng tới sức khỏe và có nguy cơ mắc bệnh như người hút thuốc. Phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của bào thai, dễ sảy thai, đẻ non hoặc sinh con nhẹ cân. Lượng khói thuốc trung bình mà một người hút thuốc thải ra trong suốt cuộc đời của họ tương đương với 5 tấn CO2.

Bệnh viện đa khoa Hùng Vương lắp đặt các tấm áp phích cảnh báo tác hại của khói thuốc lá ở nhiều vị trí nhằm nâng cao nhận thức cho người dân.
Những con số trên cho thấy tác hại nghiêm trọng của thuốc lá đối với sức khỏe con người cũng như môi trường sống, từ đó đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc tăng cường các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát việc sử dụng thuốc lá dưới mọi hình thức.
Tăng cường kiểm soát thuốc lá
Để triển khai các hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá năm 2025 với chủ đề: “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”, UBND tỉnh đã ban hành văn bản số: 2623/KH-UBND gửi Sở Y tế, các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh; UBND các huyện, thành, thị, triển khai kế hoạch, các hoạt động cụ thể.
Một trong những nội dung triển khai thực hiện là tổ chức tuyên truyền luật phòng, chống tác hại của thuốc lá và chiến lược quốc gia về phòng chống tác hại thuốc lá đến năm 2030 của Chính phủ (đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 568/QĐ-TTg ngày 24/5/2023).
Tại các địa điểm cấm hút thuốc lá (cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, nơi làm việc, các địa điểm công cộng trong nhà, các cơ sở kinh doanh dịch vụ, trên các phương tiện giao thông), người đứng đầu cơ quan, đơn vị tổ chức thực hiện, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc mọi người thực hiện đúng quy định về cấm hút thuốc lá tại địa điểm thuộc thẩm quyền quản lý, điều hành; treo biển có chữ hoặc biểu tượng cấm hút thuốc lá tại địa điểm cấm hút thuốc lá theo quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Tổ chức thường xuyên công tác thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ quy định cấm hút thuốc tại các cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, nơi làm việc, khách sạn, nhà hàng và các địa điểm cấm hút thuốc lá khác theo quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá; thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Tăng cường thông tin, giáo dục, truyền thông về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cho người dân.

Biển “Cấm hút thuốc lá” được đặt tại Trung tâm y tế huyện Đoan Hùng.
Tập trung tuyên truyền các hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá năm 2025, trọng tâm là các hoạt động diễn ra trên địa bàn tỉnh. Tăng cường thông tin, giáo dục, truyền thông về luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá, Nghị quyết số 173/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội về nội dung “Cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng”; Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đến năm 2030. Tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử; kết quả công tác phòng chống tác hại thuốc lá, các mô hình xây dựng môi trường không khói thuốc tại các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh.
Việc xây dựng môi trường không khói thuốc không chỉ góp phần bảo vệ sức khỏe cho người dân mà còn tạo nên lối sống lành mạnh, văn minh. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng - những sản phẩm đang ngày càng len lỏi vào giới trẻ, đòi hỏi các cơ sở, cơ quan, tổ chức cần tiếp tục tăng cường tuyên truyền, kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm.