Nín thở chờ kết quả bầu cử Mỹ

Khung cảnh phía trước một cổng an ninh gần Nhà Trắng (Washington, Mỹ) khi Ngày bầu cử cận kề. Nguồn: Reuters.

Một cuộc bầu cử Tổng thống không giống bất kỳ cuộc bầu cử nào khác trong lịch sử nước Mỹ. Năm nay, cuộc bầu cử trong tình thế cạnh tranh gay gắt ở nhiều tiểu bang nên có thể phải chờ lâu hơn trước khi công bố ông Donald Trump hay bà Kamala Harris thắng. Ứng viên giành chiến thắng sẽ nắm quyền 4 năm tại Nhà Trắng kể từ sau lễ nhậm chức diễn ra vào ngày 20/1/2025.

Đương kim Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris (60 tuổi) đã giành được đề cử của đảng Dân chủ sau khi Tổng thống Joe Biden tuyên bố không tham gia tái tranh cử. Bà Harris là cựu Thượng nghị sĩ, Tổng chưởng lý California và Công tố viên San Francisco, đang đấu tranh để tạo nên lịch sử với tư cách là người phụ nữ đầu tiên đầu tiên được bầu làm Tổng thống trong lịch sử 248 năm của Mỹ.

Cựu Tổng thống thứ 45 của Mỹ Donald Trump (78 tuổi) đang chạy đua vào Nhà Trắng lần thứ ba liên tiếp. Ông Trump là Tổng thống đầu tiên bị luận tội 2 lần và bị kết luận phạm tội. Ông cũng là ứng cử viên lớn tuổi nhất trong lịch sử của đảng Cộng hòa và hiện vẫn an toàn sau 2 vụ ám sát vào mùa hè này.

Theo các cuộc khảo sát và bình luận từ nhiều giám đốc điều hành, trong nhiều tháng qua, người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ đã cảm nhận một mức độ tê liệt nào đó từ cuộc bầu cử Tổng thống năm 2024, khiến họ trì hoãn việc mua sắm và đầu tư cho đến khi biết chắc chắn ai sẽ là chủ nhân của Nhà Trắng.

Đương kim Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đều đưa ra chương trình nghị sự kinh tế nhằm mục đích cải thiện khả năng chi trả và củng cố nền kinh tế, nhưng mỗi bên lại có cách tiếp cận hoàn toàn khác nhau, điều này sẽ dẫn đến những tác động khác nhau đến thuế và lạm phát. Nhưng các doanh nghiệp có thể không ngay lập tức nhận được định hướng rõ ràng về chính sách kinh tế của Mỹ, bởi các cuộc thăm dò cho thấy, cuộc bầu cử năm nay là một cuộc đua gay cấn, điều này có nghĩa là sẽ mất một thời gian để xác định ai sẽ là tổng thống tiếp theo.

Tuy nhiên, một điều mà họ chắc chắn sẽ nhận được đó là quyết định lãi suất mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), dự kiến sẽ được công bố vào ngày 7/11. Fed đã hạ chi phí đi vay lần đầu tiên sau hơn 4 năm vào tháng 9 trong khi báo hiệu sẽ cắt giảm thêm lãi suất. Nhưng một loạt các số liệu kinh tế đã được công bố kể từ quyết định này, điều này rất quan trọng vì quyết định của Fed được hướng dẫn bởi những gì các số liệu đó cho thấy.

Theo các chuyên gia, vì kết quả của cuộc bầu cử sẽ định hình hướng đi cho nền kinh tế trong những năm tới, nên có thể thận trọng khi hoãn các quyết định quan trọng như mở rộng kinh doanh hoặc mua nhà cho đến khi cuộc bầu cử có kết quả.

Tầm nhìn kinh tế của ông Trump kêu gọi những thay đổi mạnh mẽ, chẳng hạn như trục xuất hàng loạt và áp dụng mức thuế quan cao trên diện rộng, trong khi chương trình nghị sự của bà Harris đề xuất các giải pháp có tính toán hơn, chẳng hạn như khôi phục lại khoản gia hạn đã hết hạn cho khoản tín dụng thuế dành cho trẻ em và tăng khoản khấu trừ thuế cho chi phí khởi nghiệp.

Trong khi mục tiêu cuối cùng của cả hai ứng cử viên là cung cấp cho người dân Mỹ và các doanh nghiệp một số cứu trợ, một cuộc khảo sát các nhà kinh tế của The Wall Street Journal cho thấy, hơn 2/3 (68%) số người được hỏi tin rằng, giá sẽ tăng nhanh hơn theo kế hoạch của ông Trump so với bà Harris. Thuế quan cao là một phần quan trọng trong kế hoạch kinh tế của ông Trump và chúng đe dọa làm tăng chi phí cho các doanh nghiệp. Điều đó cuối cùng cũng sẽ dẫn đến lạm phát tiêu dùng nhanh hơn.

Một cuộc khảo sát hàng quý gần đây đối với các giám đốc tài chính tại các công ty lớn và nhỏ trên khắp các ngành do hai ngân hàng Dự trữ Liên bang khu vực và Đại học Duke thực hiện cho thấy, gần 1/3 số người được hỏi cho biết, họ đã "hoãn", "thu hẹp quy mô", "trì hoãn vô thời hạn" hoặc "hủy vĩnh viễn" các kế hoạch đầu tư ngắn hạn và dài hạn của họ trong năm nay do sự không chắc chắn về kết quả của cuộc bầu cử. "Sự không chắc chắn về kết quả của cuộc bầu cử sắp tới đã dẫn đến việc một số nghiên cứu phân tích rủi ro được chuẩn bị" - một nhà sản xuất thiết bị vận tải cho biết trong cuộc khảo sát mới nhất của Viện Quản lý Cung ứng về các nhà sản xuất.

Người tiêu dùng cũng cảm thấy ngần ngại khi đưa ra bất kỳ quyết định mua sắm lớn nào, chẳng hạn như mua nhà. Ông Lawrence Yun - nhà kinh tế trưởng của Hiệp hội môi giới bất động sản quốc gia cho biết, sự bất ổn trong cuộc bầu cử có thể là lý do khiến doanh số bán nhà đã qua sử dụng chậm chạp trong những tháng gần đây.

"Có lẽ mọi người chỉ đang chờ xem kết quả của cuộc bầu cử sẽ như thế nào trước khi đưa ra quyết định lớn, chẳng hạn như mua hoặc bán nhà. Có thể sau cuộc bầu cử, chúng ta sẽ thấy mức tăng mạnh mẽ hơn” - ông Yun nói.

Hà Anh