Nhu cầu dầu khí ngày càng tăng ở Đông Nam Á sẽ là tâm điểm

Một cơ sở dầu khí ở ngoài khơi châu Á. Ảnh AFP

Theo Fatih Birol, Giám đốc điều hành của IEA, Đông Nam Á đang có sự gia tăng đáng kể về nhu cầu dầu khí. Sự tăng trưởng này cho thấy tầm quan trọng của việc đảm bảo dòng năng lượng trong khu vực, đặc biệt là trong thời kỳ bất ổn địa chính trị. Ông Birol đã nhấn mạnh điều này trong phiên khai mạc Tuần lễ Năng lượng Quốc tế Singapore vào ngày 21/10.

Tăng trưởng nhu cầu năng lượng

Ông Birol cho biết hơn 25% mức tăng trưởng nhu cầu năng lượng toàn cầu trong 10 năm tới sẽ đến từ Đông Nam Á, khiến khu vực trở thành trung tâm tăng trưởng lớn thứ hai sau Ấn Độ. Khu vực này có dân số khoảng 685 triệu người, chiếm 9% dân số thế giới và đóng góp 6% GDP toàn cầu. Năm 2023, nhu cầu năng lượng tăng 5%, chủ yếu do tăng trưởng trong các lĩnh vực năng lượng, giao thông và công nghiệp.

Phần lớn dầu khí nhập khẩu vào khu vực đều đi qua eo biển Malacca, một tuyến đường hẹp và chiến lược. Điều này khiến an ninh nguồn cung cấp năng lượng trở nên quan trọng đối với các nền kinh tế địa phương, vốn phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu năng lượng.

Chuyển đổi năng lượng và đổi mới

Ngoài nhu cầu về nhiên liệu hóa thạch, Đông Nam Á còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu. Các quốc gia như Việt Nam, Malaysia và Thái Lan là những nhà sản xuất tấm pin mặt trời lớn, trong khi Philippines và Indonesia có các khoáng sản quan trọng cần thiết cho sản xuất xe điện. Ông Birol nhấn mạnh rằng khu vực này là một trong những khu vực năng động nhất trên thế giới về chuyển đổi sang năng lượng sạch.

Động lực này được hỗ trợ bởi việc khánh thành Trung tâm Hợp tác Khu vực IEA tại Singapore vào ngày 21/10. Đây là văn phòng đầu tiên của AIE bên ngoài trụ sở chính ở Paris trong hơn 50 năm qua. Trung tâm này nhằm mục đích tăng cường và mở rộng sự hợp tác của IEA với các nước Đông Nam Á, giúp họ định hướng các cơ hội và thách thức năng lượng sắp tới.

Tăng cường hợp tác khu vực

Singapore được chọn làm địa điểm chiến lược cho trung tâm mới, do vị trí của nước này ở trung tâm Đông Nam Á, đóng vai trò là điểm gặp gỡ cho các hoạt động kinh doanh quốc tế và là trung tâm khu vực về tài chính bền vững và đổi mới. Theo ông Birol, vị trí này cho phép dễ dàng tiếp cận các quốc gia khác trong khu vực, các nhà hoạch định chính sách và chính phủ.

Kể từ năm 2016, Singapore đã hợp tác với IEA thông qua các sáng kiến khu vực như Trung tâm đào tạo khu vực Singapore - IEA. Ngoài ra, kể từ năm 2009, các cuộc thảo luận về tầm quan trọng của Đông Nam Á đối với IEA đã được tổ chức, đặc biệt là nhờ Thủ tướng Singapore, Lawrence Wong, khi ông còn là Giám đốc điều hành của Cơ quan Thị trường Năng lượng Singapore.

Sáng kiến năng lượng chung

Năm 2021, IEA và Indonesia đã thành lập Liên minh chuyển đổi năng lượng IEA - Indonesia để hỗ trợ xây dựng các chính sách nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng của đất nước và huy động cam kết chính trị cấp cao. Ngoài ra, vào năm 2020, IEA đã hợp tác với Mạng lưới các cơ quan quản lý năng lượng ASEAN để phát triển thương mại điện đa phương trong khu vực.

Dự án thương mại điện đa phương đầu tiên của khu vực, Dự án Tích hợp Điện lực Lào - Thái Lan - Malaysia - Singapore, bắt đầu đi vào hoạt động vào tháng 6/2022. Thêm vào đó, một dự án thí điểm nghiên cứu thương mại điện xuyên biên giới giữa Brunei Darussalam, Indonesia, Malaysia và Philippines đã được công bố vào tháng 8 năm ngoái.

Triển vọng kinh tế và năng lượng

Theo báo cáo “Triển vọng Năng lượng Thế giới 2024” của IEA, khả năng chi trả và an ninh năng lượng là những ưu tiên cho tương lai năng lượng của khu vực. IEA cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của ngành năng lượng trong phát triển kinh tế và giảm phát thải khí nhà kính. Tăng trưởng kinh tế của khu vực vẫn ở dưới mức trung bình toàn cầu về GDP bình quân đầu người, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý hiệu quả nhập khẩu năng lượng để hỗ trợ phát triển.

Vị thế của Đông Nam Á trong lĩnh vực năng lượng toàn cầu cũng được củng cố nhờ năng lực xuất khẩu và các sáng kiến chuyển đổi năng lượng. Những nỗ lực này là yếu tố then chốt để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng, đồng thời hỗ trợ các mục tiêu bền vững và giảm phát thải.

Nh.Thạch

AFP