Nhớ thương mùi tháng Chạp

Bạn nói chờ tháng Chạp tới để nhớ. Không dưng tôi thấy lòng mình vui lạ, không ngờ ý nghĩ của tôi và bạn lại trùng nhau đến như vậy. Tháng Chạp lúc nào cũng khiến tôi xuyến xao với biết bao nhiêu mùi vị thân thương, rưng rức trong lòng.

Bạn kể rằng tháng Chạp nhớ nhất là mùi nắng trong những thanh củi khô. Cái nắng cuối mùa hanh hao, vàng mơ, mỏng nhẹ, không gắt, thơm tho vô cùng. Bạn thích ôm những bó củi thật khô xếp ngay ngắn vào trong góc bếp để cuối năm bố gói bánh chưng, bánh tét. Nắng tháng Chạp lặn vào từng thanh củi khô cong, làm đượm lên mùi đặc trưng của từng loại củi. Củi nhãn có mùi thanh tao, củi xoài thơm thoảng tinh dầu nhè nhẹ, củi tre, củi mít mộc mạc mang hương của đất trời xốn xang. Vừa kể, bạn vừa lim dim đôi mắt hồ như đang tận hưởng trực tiếp mùi vị củi khô thân thương thuở nào.

Tôi kể với bạn, nỗi nhớ mùi khói tháng Chạp từ những ụn lá khô bà vun đống đốt mỗi chiều. Tháng Chạp nhiều cây lá trước sân nhà vẫn chưa rụng hết, sáng, chiều bà lại cặm cụi mang chổi ra quét, vun thành đống ở đầu ngõ, đợi khô rồi đốt. Tôi lon ton chạy đi kiếm một nhúm rơm làm mồi lửa rồi cầm cái que thật dài khơi những chiếc lá dưới sâu để cho nó bùng cháy mạnh mẽ. Bà cũng giẫy đám cỏ hai bên ngõ, tiện đống lửa bà vun chúng vào đốt cùng. Khói của lá, của cỏ quyện thành một mùi hương đặc biệt, quyến rũ, như là mùi hương của quê hương, của tháng ngày đã cạn. Tôi cứ ngồi thật gần mà hít hà những mùi khói đó, mặc cho bà luôn mắng vì sợ lửa bùng cháy, lẹm vào người.

Bạn men theo ký ức tới những ngày cuối Chạp, khi tháng ngày đã cạn và những mẻ mứt của mẹ bạn thơm nồng cả một gian bếp nhỏ. Cái thời mẹ bạn còn khỏe, tết với mẹ bạn là phải có những sợi mứt để nhâm nhi đầu xuân, cho câu chuyện thêm ấm nồng khi cả nhà quây quần hay khách khứa đến chơi nhà. Bạn kể, thích nhất là mùi hương mứt gừng. Mứt gừng tỏa ra một mùi hương đặc biệt, chưa cần nếm thử đã thấy hương the the nồng nồng tỏa quanh đâu đây. Hai chị em bạn lúc nào cũng tranh việc với mẹ, muốn được tự tay sên những mẻ mứt gừng và nhón lấy một miếng ăn trước. Ngoài trời cơn gió đông lao xao, hương mứt gừng nồng ấm khiến bạn cảm thấy tết đã về tự bao giờ. Bạn rưng rưng nói rằng, năm tháng tưởng chừng như mới ngày hôm qua, giờ đây mẹ bạn đã già yếu không còn làm được những mẻ mứt gừng mỗi độ tháng Chạp về. Nhưng với bạn, hương mứt gừng vẫn là mùi hương luyến nhớ mỗi khi tháng Chạp chạm ngõ.

Hương tháng Chạp trong tôi là hương những phiên chợ tết. Chợ tết ngày ấy luôn là địa điểm mà bất cứ đứa trẻ con nào cũng mong được một lần đặt chân tới. Thường ngày chợ vốn dĩ yên bình, lặng lẽ nhưng mấy phiên chợ tết lại nhộn nhịp vô cùng. Tất cả hàng hóa phục vụ ngày tết được mang ra bày bán. Mùi của những mớ rau tươi roi rói. Mùi của những bông hoa cúc, hoa hồng, hoa huệ… thơm ngào ngạt. Mùi quần áo, giày dép mới, mùi nhang trầm thoang thoảng. Mùi những xấp lá dong xanh, những chiếc ống giang để chẻ lạt gói bánh chưng, bánh ít. Và đó đây là mùi của những người lao động tảo tần một nắng hai sương, ánh mắt chất chứa bao nhiêu tâm sự trước thềm năm mới.

Tôi với bạn cứ thi nhau kể những mùi hương tháng Chạp như vậy mà không thấy hết chuyện. Hai đứa nhìn nhau lại cùng có một mong ước nhỏ nhoi là lúc này đây muốn được về nhà vô cùng, hòa cùng không khí, đắm chìm giữa muôn vàn mùi vị yêu thương tháng Chạp…

NGỌC LINH