NHNN đề xuất 'thời gian gián đoạn cung ứng dịch vụ thanh toán online không quá 30 phút/lần'
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 15/2024/TT-NHNN ngày 28/6/2024 của Thống đốc NHNN quy định về cung ứng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) (Thông tư 15).

Khách hàng thanh toán qua QR Code tại siêu thị. Ảnh: Hải Yên/Báo Tin tức và Dân tộc
Theo NHNN, nhằm giải quyết các khó khăn, phát sinh trong thực tiễn, đảm bảo phù hợp với pháp luật hiện hành, chú trọng đến bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng dịch vụ thanh toán; đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ sự chủ động, đổi mới, sáng tạo và ứng dụng công nghệ thông tin của các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, phù hợp với các quy định liên quan, NHNN đã đề xuất nội dung quan trọng trong Dự thảo sửa đổi, bổ sung lần này, đó là bổ sung trách nhiệm của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, tổ chức tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán tại Điều 19 Thông tư 15/2024/TT-NHNN.
Tại Dự thảo, NHNN dự kiến bổ sung khoản 2a, khoản 2b Điều 19 Thông tư số 15/2024/TT-NHNN như sau:
2a. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có trách nhiệm thực hiện các biện pháp đảm bảo cung ứng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán được thông suốt, liên tục. Tổng thời gian gián đoạn cung ứng toàn bộ dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán trực tuyến không vượt quá 4 giờ/năm, thời gian gián đoạn cung ứng dịch vụ không vượt quá 30 phút/lần trừ trường hợp bất khả kháng hoặc bảo trì, nâng cấp hệ thống đã được thông báo trước 3 ngày.
2b. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có trách nhiệm báo cáo NHNN trong thời hạn 4 giờ khi phát hiện sự cố gây gián đoạn quá 30 phút hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán (bao gồm trường hợp bất khả kháng hoặc bảo trì, nâng cấp hệ thống đã được thông báo trước 3 ngày) theo Phụ lục 05 ban hành kèm theo Thông tư này. Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày hoàn thành khắc phục sự cố, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có trách nhiệm gửi báo cáo sự cố đầy đủ các nội dung theo Phụ lục số 05 ban hành kèm theo Thông tư này.
Đại diện NHNN cho biết, Luật Các TCTD 2024 quy định: Khoản 5 Điều 10 - Trách nhiệm của tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài trong việc bảo vệ quyền lợi của khách hàng:"5. Công bố công khai thời gian giao dịch chính thức. Trường hợp ngừng giao dịch tại một hoặc một số địa điểm thực hiện giao dịch trong thời gian giao dịch chính thức hoặc ngừng giao dịch bằng phương tiện điện tử, chậm nhất là 24 giờ trước thời điểm ngừng giao dịch, TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải niêm yết thông tin về ngừng giao dịch tại địa điểm giao dịch hoặc trên trang thông tin điện tử của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài...".
Điều 14. An toàn dữ liệu và bảo đảm hoạt động liên tục: "TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải bảo đảm an toàn hệ thống thông tin, bảo mật dữ liệu và hoạt động liên tục theo quy định của Thống đốc NHNN và quy định khác của pháp luật có liên quan".
Luật An toàn thông tin mạng quy định tại khoản 1 Điều 3: "1. An toàn thông tin mạng là sự bảo vệ thông tin, hệ thống thông tin trên mạng tránh bị truy nhập, sử dụng, tiết lộ, gián đoạn, sửa đổi hoặc phá hoại trái phép nhằm bảo đảm tính nguyên vẹn, tính bảo mật và tính khả dụng của thông tin".
Nhiều văn bản Thông tư của NHNN cũng đã có quy định về việc đảm bảo an toàn hệ thống thông tin trong hoạt động ngân hàng, không để gián đoạn hoạt động, cho thấy NHNN luôn hướng tới sự bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, của khách hàng tối đa nhất.
Thông tư 41/2024/TT-NHNN quy định về giám sát và thực hiện giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng, hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán quy định tại khoản 2 Điều 17: "2. Tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán có trách nhiệm cung cấp thông tin cho Đơn vị giám sát ngay khi phát hiện sự cố gây gián đoạn quá 30 phút hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán…".
Cơ quan soạn thảo cũng cho hay, việc bổ sung quy định thời gian gián đoạn tối đa cho dịch vụ thanh toán/trung gian thanh toán trực tuyến là cần thiết để bảo vệ quyền lợi khách hàng và nâng cao trách nhiệm của tổ chức cung ứng dịch vụ trên cơ sở cân đối giữa yêu cầu kỹ thuật, khả năng thực thi và lợi ích của khách hàng làm cơ sở bổ sung các biện pháp, chế tài xử lý vi phạm nghiêm ngặt. Đồng thời, quy định này cũng đáp ứng mục tiêu quản lý Nhà nước đối với hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) và nhằm cung ứng những trải nghiệm thanh toán tốt nhất tới khách hàng.
Bên cạnh quy định chi tiết về thời gian gián đoạn hệ thống không được vượt quá, NHNN cũng quy định rõ ràng trách nhiệm của các ngân hàng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán phải báo cáo bắt buộc khi sự cố xảy ra bằng cả hình thức điện tử (email) và giấy theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư để NHNN nắm bắt kịp thời tình hình hoạt động thanh toán. Điều này được kỳ vọng sẽ tăng cường trách nhiệm vận hành hệ thống của tổ chức cung ứng dịch vụ và giúp NHNN có những chỉ đạo kịp thời, giảm thiểu rủi ro với khách hàng.