Nhiều hứa hẹn từ ngành hoa, cây cảnh

Triển vọng lớn

Ngành hoa cây cảnh là một lĩnh vực thuộc ngành nông nghiệp, kết hợp giữa khoa học, nghệ thuật và kỹ thuật; tập trung vào việc nghiên cứu, trồng trọt, chăm sóc, tạo hình và kinh doanh các loại hoa, cây cảnh.

Ngành này không chỉ đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ, trang trí không gian sống mà còn đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế và bảo tồn các giá trị văn hóa.

Nhiều năm trở lại đây, bên cạnh xu hướng học ngành kinh tế, ngoại ngữ, công nghệ thông tin, nhiều học sinh dành sự quan tâm đến lĩnh vực sản xuất nông nghiệp; trong xu hướng đó, hoa cây cảnh là ngành học được nhiều bạn trẻ yêu thích và lựa chọn.

Nhiều bạn trẻ quan tâm đến ngành hoa cây cảnh. Ảnh: Quý Minh

Theo lãnh đạo Học viện Nông nghiệp Việt Nam, ở nước ta hiện nay, ngành hoa cây cảnh đang có những bước phát triển mạnh mẽ, trở thành một lĩnh vực kinh tế có tiềm năng lớn, đóng góp đáng kể vào sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nâng cao giá trị sản xuất và cải thiện đời sống người dân.

Với diện tích trồng hoa, cây cảnh đạt gần 45.000ha vào năm 2024, tăng gấp 8 lần so với năm 2000, giá trị sản lượng ngành hoa cây cảnh ở nước ta cũng tăng trưởng ấn tượng, đạt hơn 45.000 tỷ đồng mỗi năm.

Đặc biệt, kim ngạch xuất khẩu hoa đã vượt mốc 100 triệu USD, với các sản phẩm chủ lực như hoa lan, hoa hồng, hoa cúc... Điều này khẳng định vị thế của Việt Nam trong ngành hoa cây cảnh khu vực và quốc tế.

PGS.TS Đặng Văn Đông - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Rau Quả cho hay, các loài hoa được sản xuất nhiều ở Việt Nam gồm hoa lan, hoa hồng, hoa cúc, hoa đồng tiền và hoa lay ơn; vùng trồng tập trung chủ yếu tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Hồng, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long.

Xuất khẩu hoa đang tăng trưởng mạnh trong những năm gần đây. Thống kê từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu hoa của Việt Nam năm 2021 đạt 61,8 triệu USD, tăng 27% so với 2020. Trong đó, hoa hồng có mức tăng trưởng mạnh nhất trên 100%; tiếp đến là hoa ly, cúc, lan hồ điệp. Xuất khẩu hoa năm 2022 đạt 67 triệu USD, tăng trưởng 6,7%. Kim ngạch xuất khẩu hoa năm 2023 ước tính đạt xấp xỉ 80 triệu USD, tăng trưởng 19,4% so với năm 2022.

Còn Sở NN&PTNT Hà Nội thông tin: toàn TP đã hình thành được 47 vùng sản xuất hoa (tổng diện tích hơn 1.800ha) với quy mô từ 10 - 20 ha/vùng tại các quận, huyện: Bắc Từ Liêm, Tây Hồ, Mê Linh, Đan Phượng, Thường Tín, Gia Lâm… Trong đó, diện tích trồng hoa chất lượng cao chiếm hơn 30% và đang được nhân rộng trong năm nay. Nhiều loại hoa như cúc, ly, lan… đã được xuất khẩu. Các số liệu trên khẳng định, ngành hoa cây cảnh là ngành học nhiều sức hút và hứa hẹn với giới trẻ.

Với cây cảnh, số liệu thông kê năm 2023 cho thấy, toàn quốc có trên 15.600ha cây cảnh các loại, tăng gần 1.000ha so với năm 2022. Các địa phương có diện tích cây cảnh lớn nhất nước là Nam Định (1.865ha), Long An (1.812ha), Hà Nội (1.125ha). Cây cảnh nghệ thuật phổ biến là cây bonsai, cây thế, cây cảnh trang trí trong nhà, ngoài trời…

Mức lương hấp dẫn

Ngành hoa cây cảnh được đào tạo trong các chương trình liên quan đến nông nghiệp, cảnh quan môi trường, hoặc sinh học ứng dụng. Tại Việt Nam hiện có nhiều cơ sở đào tạo nhân lực ngành hoa cây cảnh như: Trường Đại học Nông Lâm TP Hồ Chí Minh, Trường Đại học Nông Lâm Huế; Học viện Nông nghiệp Việt Nam; Trường Đại học Lâm nghiệp, Trường Đại học Đà Lạt, Trường Đại học Cần Thơ, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội, Trường Đại học Kiến trúc TP Hồ Chí Minh, Trường Đại học Tây Nguyên…

Với hệ cử nhân, các trường đại học đang tuyển sinh tổ hợp A00 (Toán, Vật lý, Hóa học); A09 (Toán, Địa lý, Giáo dục công dân); B00 (Toán, Hóa học, Sinh học); D01 (Ngữ văn, Toán, tiếng Anh).

Ngoài ra, một số trường cao đẳng và trung cấp nghề như: Cao đẳng Nông nghiệp Nam Bộ, Cao đẳng Nông Lâm Đông Bắc cũng đào tạo các chương trình ngắn hạn liên quan đến trồng hoa, cây cảnh và thiết kế cảnh quan.

Ngành hoa cây cảnh tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam thuộc chương trình đào tạo của ngành công nghệ rau hoa quả và thiết kế cảnh quan. 17 năm qua, khoa đã đào tạo hơn 1.000 nhân sự ra trường và làm việc ở lĩnh vực này.

Theo học ngành hoa cây cảnh, sinh viên được học tập tại các phòng lý thuyết với các trang thiết bị hiện đại, thực hành tại phòng nghiên cứu, nhà màng nhà lưới tại học viện và cơ sở liên kết.

Ngành Công nghệ rau hoa quả và cảnh quan tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam cung cấp những kiến thức và kỹ năng chuyên sâu trong nghiên cứu, ứng dụng và sản xuất các loại hoa cây cảnh có giá trị kinh tế cao. Sinh viên theo học ngành này được trang bị năng lực chuyên môn về lĩnh vực thiết kế, thi công, quản lý cảnh quan; có khả năng phân tích, hoạch định và giải quyết các vấn đề về xây dựng cảnh quan theo yêu cầu của thực tiễn và sự phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh đó, sinh viên còn được trang bị kiến thức tổng hợp để cộng tác với các nhóm ngành gần với kiến trúc cảnh quan như: nông học, lâm nghiệp, kiến trúc công trình, xây dựng, quy hoạch đô thị…

Ông Vũ Phi Phương - cựu sinh viên Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Công ty CP Ecospa Việt Nam chia sẻ: nghề hoa cây cảnh có nhiều cơ hội việc làm. Sinh viên có thể khởi nghiệp từ khi ngồi trên ghế nhà trường; đồng thời nhấn mạnh, cơ hội việc làm của ngành hoa cây cảnh rất phong phú, đa dạng và mang lại thu nhập tốt.

Mức lương trong ngành hoa cây cảnh tại Việt Nam phụ thuộc vào vị trí công việc, kinh nghiệm, kỹ năng, cũng như quy mô và lĩnh vực hoạt động của DN. Khi mới ra trường mức lương của kỹ sư nông học, cây trồng hoặc cảnh quan từ 7 - 12 triệu đồng/tháng nhưng khi có kinh nghiệm, ở vị trí quản lý hoặc chuyên gia, mức lương có thể lên đến 60 triệu đồng/tháng.

Ngoài làm tại các DN, ngành này có thể mở rộng sản xuất, kinh doanh bằng việc mở cửa hàng hoa tươi hoặc đầu tư trang trại hoa hoặc cây cảnh lớn.

Tuy nhiên, trước khi có mức thu nhập cao, ổn định, mỗi người cần tích cực học hỏi kỹ năng mới bằng việc tham gia các khóa học về kỹ thuật trồng cây, thiết kế cảnh quan hoặc quản lý kinh doanh. Khi có kiến thức và mối quan hệ, có thể mở rộng kinh doanh hoặc làm việc trong các dự án lớn. Ngành hoa cây cảnh có nhiều tiềm năng phát triển, đặc biệt với những ai đam mê sáng tạo và yêu thích công việc gần gũi với thiên nhiên.

Các chuyên gia về lĩnh vực này gợi mở: tùy thuộc vào định hướng nghề nghiệp (trồng hoa, kinh doanh cây cảnh, thiết kế cảnh quan...), sinh viên có thể lựa chọn các trường đại học phù hợp với thế mạnh của mình. Nếu muốn chuyên sâu về khoa học và kỹ thuật, các trường nông lâm là lựa chọn tốt, còn nếu hướng đến thiết kế cảnh quan, các trường kiến trúc là sự lựa chọn phù hợp.

Quý Minh