Nhiều điểm mới về bảo hiểm y tế
Với 446/455 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 93,11%), Quốc hội vừa thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT). Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025, với nhiều điểm mới.
Thụ hưởng nhiều quyền lợi
Luật quy định về đối tượng tham gia, mức đóng và trách nhiệm đóng BHYT. Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật theo hướng giữ nguyên các đối tượng quy định tại luật hiện hành; Điều 13 điều chỉnh các quy định về nội dung để đồng bộ với việc sửa các đối tượng tham gia BHYT. Trong đó, quy định đối tượng học sinh, sinh viên tiếp tục tham gia theo nhóm đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ để đảm bảo tính ổn định khi tham gia BHYT của nhóm đối tượng này. Đồng thời, bổ sung các đối tượng luật khác quy định, bổ sung đối tượng nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản để động viên, khích lệ và có chính sách thỏa đáng với đối tượng chăm sóc sức khỏe Nhân dân ở vùng sâu, vùng xa và công bằng với đối tượng khác ở tổ dân phố.
Về phạm vi được hưởng, mức hưởng BHYT, luật quy định theo hướng mở rộng phạm vi hưởng BHYT với hình thức khám, chữa bệnh (KCB) từ xa, hỗ trợ KCB từ xa, KCB y học gia đình, KCB tại nhà để đồng bộ với Luật KCB năm 2023. Đặc biệt, quy định về mức hưởng BHYT trên cơ sở xóa bỏ "địa giới hành chính" trong KCB, giữ ổn định mức hưởng BHYT theo quy định luật hiện hành. Đáng lưu ý, mở rộng một số trường hợp, như: Bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo... được lên thẳng cơ sở KCB cấp chuyên sâu. Ngoài ra, xin được giữ quy định của luật hiện hành về mức hưởng BHYT với đối tượng là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, sĩ quan, hạ sĩ quan công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu đang hưởng lương hưu.
Về đăng ký KCB BHYT ban đầu, chuyển cơ sở KCB BHYT, dự thảo luật quy định quyền của người có thẻ BHYT trong đăng ký KCB BHYT ban đầu tại cơ sở KCB cấp ban đầu và cấp cơ bản; quy định khái quát nguyên tắc phân bổ thẻ BHYT cho cơ sở đăng ký KCB ban đầu, và giao Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng căn cứ theo thẩm quyền ban hành quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện tại Điều 26.
Về quản lý, sử dụng quỹ BHYT, dự thảo luật quy định tăng mức phân bổ từ nguồn thu BHYT để chi cho hoạt động KCB lên 92%, giảm số tiền dành cho quỹ dự phòng, tổ chức hoạt động quỹ BHYT xuống 8%. Trong đó, dành tối thiểu 4% số tiền đóng BHYT cho quỹ dự phòng và quy định rõ thời hạn thông báo kết quả giám định chi phí KCB để khắc phục vướng mắc về kéo dài thời gian thanh, quyết toán tại Điều 35.
Về việc liên thông, đề nghị thực hiện việc công nhận kết quả cận lâm sàng liên thông giữa các cơ sở KCB trước ngày 1/1/2026. Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, ý kiến này xác đáng. Kết quả cận lâm sàng càng sớm, càng tốt, giúp người bệnh giảm số lần xét nghiệm, giảm chi phí tiền túi và tiết kiệm cho quỹ BHYT.
Có 8 nhóm điểm mới
Thứ nhất, quy định về KCB BHYT, trong đó đăng ký KCB ban đầu, chuyển người bệnh giữa các cơ sở KCB BHYT theo cấp chuyên môn kỹ thuật của Luật KCB năm 2023. Thứ hai, sửa đổi, cập nhật đối tượng tham gia, trách nhiệm đóng BHYT, phương thức, thời hạn đóng, trách nhiệm lập danh sách đóng BHYT, thời hạn thẻ có giá trị sử dụng để phù hợp và đồng bộ với quy định của Luật BHXH và luật có liên quan. Thứ ba, quy định mức hưởng BHYT khi thực hiện thông cấp KCB BHYT theo hướng không phân biệt địa giới hành chính, giữ ổn định tỷ lệ mức hưởng BHYT theo quy định luật hiện hành; trường hợp bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo... được lên thẳng cơ sở KCB cấp chuyên sâu. Mở rộng một số phạm vi quyền lợi cho người có thẻ BHYT, quy định trường hợp mắc bệnh mạn tính chuyển về y tế cơ sở để quản lý trong một số trường hợp để phát huy vai trò của y tế cơ sở.
Thứ tư, điều chỉnh tỷ lệ chi cho KCB BHYT, chi dự phòng và tổ chức hoạt động BHYT từ số tiền đóng BHYT; quy định rõ thời hạn thông báo kết quả giám định chi phí KCB. Thứ năm và sáu, bổ sung cơ chế thanh toán thuốc, thiết bị y tế được điều chuyển giữa các cơ sở KCB và thanh toán chi phí dịch vụ cận lâm sàng được chuyển đến cơ sở khác trong trường hợp thiếu thuốc, thiết bị y tế. Bổ sung quy định cụ thể về chậm đóng, trốn đóng BHYT và các biện pháp xử lý đối với các trường hợp này. Thứ bảy, quy định về trách nhiệm của Bộ Y tế trong rà soát, cập nhật thường xuyên phác đồ điều trị để bảo đảm thuận tiện trong KCB và thanh toán BHYT; quy định về đánh giá sự hợp lý của việc cung cấp dịch vụ KCB BHYT; quy định về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, chia sẻ dữ liệu trong lĩnh vực BHYT, việc liên thông và sử dụng kết quả cận lâm sàng liên thông giữa các cơ sở KCB; ban hành nguyên tắc, tiêu chí xây dựng danh mục thuốc, thiết bị y tế, dịch vụ y tế thuộc phạm vi chi trả của BHYT để bảo đảm minh bạch, công khai. Thứ tám, bổ sung quy định về cấp thẻ BHYT điện tử, quy định kiểm toán Nhà nước kiểm toán báo cáo quyết toán chi tổ chức và hoạt động BHYT của cơ quan BHXH hàng năm để đồng bộ với Luật BHXH.