Nhận biết một cổ phiếu bị thao túng
Thao túng chứng khoán hay làm giá cổ phiếu là hành vi bị nghiêm cấm tại Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều cá nhân/tổ chức vẫn âm thầm lách luật khiến nhiều nhà đầu tư bị hớ.
Hôm qua (25/3), là ngày diễn ra phiên tòa phúc thẩm vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "Thao túng thị trường chứng khoán" của ông Trịnh Văn Quyết và đồng bọn. Tuy nhiên, phiên tòa đã bị hoãn đến tháng 6, để người nhà ông Quyết thu xếp tiền khắc phục hậu quả và do sức khỏe của ông Quyết không tốt.
Từ vụ việc của ông Trịnh Văn Quyết, nhà đầu tư cần biết một số dấu hiệu để nhận biết một cổ phiếu bị thao túng, bị can thiệp. Các cơ quan chức năng vẫn hàng ngày làm công việc của họ, nhưng mọi vụ thao túng chứng khoán, đều được kết luận rất lâu sau khi xảy ra hành vi.
Thị trường chứng khoán hiện tại với thanh khoản cải thiện rõ rệt, hàng loạt công ty đang lên kế hoạch phát hành thêm, niêm yết, thậm trí đấu giá cổ phần,... là môi trường thích hợp để những tay lái lộng hành.
Các doanh nghiệp mà Chủ tịch hay Tổng Giám đốc đứng ra cam kết sẽ đưa cổ phiếu về một mức giá nào đều không đáng tin. Bởi vai trò của họ là vận hành doanh nghiệp một cách tốt nhất và thị trường sẽ trả lời, sẽ ghi công của họ bằng cách mua bán giúp cổ phiếu tăng giá.
Lãnh đạo doanh nghiệp khi muốn cổ phiếu tăng giá, họ hay làm gì? Họ sẽ cố gắng làm sai lệch kết quả kinh doanh của doanh nghiệp bằng cách tạo những khoản thu không có cơ sở, tức là không phải đến từ hoạt động kinh doanh. Ví dụ họ có thể bán hàng cho một bên nào đó, ghi doanh thu và lợi nhuận, nhưng thực ra bên kia không trả tiền, hoặc chỉ trả một phần nhỏ. Điều này rất tai hại, giúp doanh nghiệp thổi phồng doanh thu và lợi nhuận, trong khi cổ đông thực chất không nhận được gì vì tiền thực sự không về. Cách thứ hai, họ tuyên bố về một dự án, một kế hoạch nào đó không có thật, hoặc tuyên bố khi chưa đủ thông tin.
Những hành vi như vậy không ngoài mục đích khiến nhà đầu tư lầm tưởng về tiềm năng của doanh nghiệp và mua cổ phiếu, khiến cổ phiếu tăng giá. Do đó, dấu hiệu đầu tiên các nhà đầu tư cần biết là việc lãnh đạo đưa ra một cam kết nào đó về giá cổ phiếu. Dấu hiệu thứ hai là khi mức giá cổ phiếu tăng, hoặc giảm bất thường khi doanh nghiệp không có thông tin nào đáng chú ý cả.
Những vụ thao túng giá chứng khoán được phát hiện trong thời gian qua, dù xử lý hình sự hay hành chính, những đối tượng thao túng chứng khoán này đều dùng nhiều tài khoản chứng khoán để mua bán qua lại với nhau, điều khiển giá cổ phiếu theo ý mình và trục lợi từ đó. Dấu hiệu thứ ba là một số cá nhân tung ra tin đồn để thao túng chứng khoán.
Nếu là người theo phong cách đầu tư an toàn, nhà đầu tư cần tránh xa các dấu hiệu trên.