Nguyễn Huy Thiệp và những bút tích cuối cùng

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp bên cây quất trong vườn nhà, mùa xuân năm 2020. (Ảnh: Hoàng Thu Phố).

Tỉnh dậy sau những ngày bị tai biến, nhà văn được con trai luyện cho đi bộ quanh nhà, quanh sân. Rồi cũng con trai, mua về cho ông những tấm bìa carton để vừa luyện trí óc, vừa luyện cơ tay.

Trên những tấm bìa cứng ấy, nhà văn của những truyện ngắn vang danh như: “Vàng lửa”, “Tướng về hưu”, “Những ngọn gió Hua Tát”… lại gắng gượng tập viết, tập vẽ. Nét khi mờ khi tỏ. Nhưng ý tứ thì vẫn sắc và hóm.

Lúc ấy, nhà văn đã quên nhiều thứ, nhưng điều ông nhớ nhiều nhất vẫn là người thân và bè bạn. Vì thế, hiển hiện trên những tấm bìa carton ấy là chân dung những người thân, bạn bè.

Dù khi đó, bản thân nhà văn cũng nhận ra: “Vẽ không ra vẽ/ Viết không ra viết/ Nhưng vẫn vẽ viết/ Cho yêu một đời/ Nói chỉ nói vậy thôi/ Lòng buồn không tả nổi/ Viết cho khuây cuộc đời/ Thơ không hay cứ viết/ Mình lại tự cười thôi…”

Ông muốn những bức “tranh thơ” này được in vào trong cuốn “Truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp” mà khi ấy chúng tôi đang thực hiện cho ông, như một phần phụ lục, để dành tặng bạn bè, người thân. Nhưng tiếc là khi đó, sách chuẩn bị rời nhà in.

Chứng kiến nhiều hôm nhà văn “tập viết”, chúng tôi động viên ông viết thêm vẽ thêm để in một tập sách riêng. Ông cười, bảo rằng: “Cũng hay đấy, chú sẽ cố”. Chỉ tiếc rằng dự định đó chưa thành thì chiều 20/3/2021 nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã mãi mãi đi xa…

Mùa xuân này, nhớ nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, chúng ta cùng xem lại những bút tích cuối cùng của ông.

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp phác vẽ chân dung vợ: Em cầm cành hoa/ Lại mặc áo dài/ Nụ cười cởi mở/ Ánh sáng lòng tôi/ Vẽ Trang vài nét bút/ Cốt tập để khỏe người/ Cho đầu óc khỏi bí/ Vẽ chỉ là đùa thôi.

Lê Thiết Cương tối giản/ Tối giản không tối tăm/ Đầu óc luôn sáng rỡ/ Tư tưởng luôn sáng ngời.

Những nét vẽ cuối cùng trong đời tôi: Đào Hải Phong/ Phong lưu rất mực/ Đất kinh kỳ có thực mấy người?

"Sinh lão bệnh tử/Luật trời đã ban/ Thôi đành chấp nhận/ với nụ cười thôi/ Ông năm nay 71/ Sống đã hết mệnh trời/ Ốm đau nhìn số phận/ Biết làm sao hả trời? "

Một trong những nét bút cuối cùng, nhà văn Nguyễn Huy Thiệp ký tặng con trai cuốn sách mới.

Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp không chỉ nổi tiếng với truyện ngắn, tiểu thuyết, tiểu luận, ông viết thơ và kịch bản chèo. Ngoài ra, có thời gian ông còn vẽ và viết chữ trên bình gốm, đĩa gốm. Những chân dung bạn bè văn nghệ qua nét vẽ của Nguyễn Huy Thiệp trên đĩa gốm (thường kèm những câu thơ ở phía sau đĩa) cho thấy góc nhìn và suy nghĩ của ông về bạn văn.

HOÀNG THU PHỐ