Nguy hiểm khi mắc sởi nặng, biến chứng mới nhập viện

Tiêm vaccine phòng sởi cho trẻ em. Ảnh: VNVC.

Hàng trăm ca mắc sởi là người lớn

Theo thông tin từ Viện Y học nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai), gần đây liên tục tiếp nhận và điều trị cho nhiều ca mắc sởi. Đặc biệt, có những ca bệnh nhập viện trong tình trạng nặng với biến chứng nghiêm trọng.

Đơn cử, như trường hợp nam bệnh nhân (51 tuổi, Gia Lâm, Hà Nội), có tiền sử đái tháo đường, hen phế quản. Bệnh nhân vào Viện Y học nhiệt đới với chẩn đoán: Sởi/đái tháo đường tuyp II – THA – hen phế quản. Sau 5 ngày điều trị, bệnh nhân khó thở tăng dần, phải đặt ống nội khí quản, thở máy, rung nhĩ rối loạn tim mạch và có nguy cơ biến chứng nặng.

Một trường hợp khác là bệnh nhân nữ (28 tuổi, Hải Hậu, Nam Định), mang thai 8 tuần, nhập viện trong tình trạng sốt cao từng cơn, rét run, đau mỏi cơ, có xuất hiện ban đỏ từ mặt lan xuống cổ, ngực, bụng. Ngoài ra bệnh nhân có ho khan, ngứa họng, đi ngoài phân lỏng nước 4 lần/ngày, không đau bụng. Bệnh nhân tự điều trị hạ sốt tại nhà, tình trạng không cải thiện. Khi vào viện, bệnh nhân được chẩn đoán mắc sởi bội nhiễm vi khuẩn, theo dõi viêm phổi, nguy cơ cao ảnh hưởng đến mẹ và thai nhi.

Viện Y học nhiệt đới cho hay, trước đó cũng tiếp nhận một bệnh nhân nam (38 tuổi, Phú Thị, Gia Lâm, Hà Nội) bị viêm phổi nặng, suy hô hấp, biến chứng do sởi. Bệnh nhân tiền sử khỏe mạnh, có hút thuốc nhưng không có bệnh lý phổi. Tình trạng bệnh nhân diễn biến nhanh, chỉ một ngày sau xuất hiện sốt nóng 39°C, cơ thể phát ban từ mặt lan xuống tay, thân mình. Ho đờm trắng đục đau họng và khó thở tăng dần, suy hô hấp, viêm phổi nặng phải thở máy oxy khi chuyển tuyến. Tại Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân suy hô hấp cấp mức độ nặng phải hồi sức tích cực, thở máy, lọc máu và ECMO.

PGS.TS Đỗ Duy Cường - Viện trưởng Viện Y học nhiệt đới thông tin, từ đầu năm đến nay, bệnh viện đã tiếp nhận hàng trăm ca sởi ở người lớn, mỗi ngày trung bình 10 - 20 ca. Các triệu chứng thường gặp là sốt, phát ban, ho, chảy nước mắt, nước mũi. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân diễn tiến nặng với biến chứng viêm phổi, suy hô hấp, tăng men gan, tiêu chảy, thậm chí viêm não - màng não. Và hầu hết các trường hợp này đa số đều chưa được tiêm phòng hoặc trước có tiêm phòng nhưng không tiêm nhắc lại. “Các ca mắc sởi có biến chứng như viêm đường hô hấp trên, viêm phổi, tăng men gan, suy gan, suy đa phủ tạng phải lọc máu, suy hô hấp phải đặt ống nội khí quản… chiếm khoảng 5% trong số các bệnh nhân nhập viện. Những trường hợp có bệnh nền như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch có nguy cơ cao hơn, dễ diễn tiến nặng phải can thiệp máy móc” - PGS.TS Đỗ Duy Cường nhấn mạnh.

Ráo riết tiêm vaccine phòng sởi

Trước diễn biến phức tạp của dịch sởi, Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đã tiến hành đi kiểm tra công tác tiêm chủng vaccine phòng sởi trên địa bàn Hà Nội. Ca tử vong đầu tiên do bệnh sởi trên địa bàn Hà Nội là bệnh nhi (44 tháng tuổi).

Theo ông Bùi Văn Hào - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, ca bệnh đầu tiên ghi nhận tử vong do bệnh sởi trên địa bàn Hà Nội là trường hợp rất đáng tiếc, thương tâm, trẻ chưa được tiêm vaccine phòng bệnh sởi. Trước đó, ngành y tế Hà Nội cũng đã rà soát danh sách và gửi giấy thông báo của quận, của phường tới gia đình để đưa trẻ đi tiêm nhiều lần.

Ông Hào cho biết thêm, từ thực tế số trẻ từ 6 - 9 tháng tuổi mắc sởi và nghi mắc sởi trong thời gian qua, Hà Nội cũng đã chủ động đề xuất triển khai tiêm vaccine phòng sởi ngay cho đối tượng này. Đến ngày 21/3, nhóm trẻ này cũng đã được tiêm trên 86%. Đối tượng trẻ từ 6 - 9 tháng tuổi là hoàn toàn mới trong Chương trình tiêm chủng mở rộng, nên việc truyền thông tới các bà mẹ cần phải được đẩy mạnh và đề cao, để người dân hiểu về tác dụng cũng như hiệu quả của vaccine và đưa trẻ đi tiêm. Nhóm đối tượng này cũng đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo tiêm vaccine phòng sởi.

Sởi là bệnh có hệ số lây nhiễm rất cao qua đường hô hấp, dễ bùng phát trong cộng đồng nếu không được kiểm soát. Bởi vậy khi người bệnh được chẩn đoán mắc sởi, người bệnh cần ngay lập tức được cách ly để điều trị, tránh lây cho các trường hợp khác.

Theo các chuyên gia, sởi là một bệnh truyền nhiễm và có thể phòng chống được bằng việc tiêm vaccine. Vaccine phòng sởi có trong Chương trình tiêm chủng mở rộng, tiêm cho trẻ từ 9 tháng, sau đó được tiêm nhắc lại khi trẻ 18 tháng tuổi hoặc 2 tuổi. Đối với người lớn, khi hệ miễn dịch giảm thì cũng cần được tiêm nhắc lại. Nếu chưa tiêm hoặc không nhớ rõ lịch sử tiêm chủng, cần tiêm nhắc lại vaccine sởi - quai bị - rubella (MMR).

Hiện nay nhiều người chủ quan cho rằng sởi chỉ là bệnh nhẹ, sẽ tự khỏi sau vài ngày. Tuy nhiên, thực tế bệnh sởi có thể gây ra biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời. Do đó, khi có triệu chứng sốt, phát ban, ho kéo dài, cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị. Vaccine phòng sởi là một loại vaccine rất an toàn và hiệu quả, đã được Bộ Y tế khuyến cáo tất cả trẻ em đều cần được tiêm và tiêm nhắc lại. PGS.TS Đỗ Duy Cường đặc biệt lưu ý, việc tiêm vaccine đầy đủ không chỉ bảo vệ bản thân mà còn giúp kiểm soát dịch bệnh trong cộng đồng.

An Thái