Hướng dẫn mới nhất về cách ly ca mắc sởi

Trước diễn biến gia tăng về dịch bệnh sởi tại Việt Nam, để đáp ứng công tác khám, chẩn đoán, điều trị bệnh sởi, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã đề xuất Bộ Y tế về việc cập nhật hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sởi.

Trên cơ sở dự thảo hướng dẫn đã được Sở Y tế TP Hồ Chí minh chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh (KCB) của TP như Bệnh viện (BV) Nhi đồng 1, BV Bệnh Nhiệt đới TP và các chuyên gia liên quan rà soát, cập nhật hướng dẫn.

Sau các phiên họp Hội đồng chuyên môn nghiệm thu hướng dẫn do Bộ trưởng Bộ Y tế thành lập, trên cơ sở góp ý của các thành viên Hội đồng, BV Nhi đồng 1 TP Hồ Chí Minh đã tiếp tục nghiên cứu, chỉnh sửa và hoàn thiện hướng dẫn.

Đây là tài liệu chuyên môn quan trọng để các cơ sở KCB triển khai áp dụng trong thực hành lâm sàng.

Một số nội dung chính được cập nhật trong hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh sởi được ban hành trong năm 2025:

Điểm thứ nhất: hướng dẫn mới yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán sởi:

Xét nghiệm cơ bản: Bổ sung thêm xét nghiệm khí máu động mạch khi có suy hô hấp.

Yêu cầu xét nghiệm đánh giá đáp ứng viêm: Ferritin, LDH, interleukin khi sởi có biến chứng nhiễm khuẩn nặng.

Xét nghiệm phục vụ chẩn đoán nhiễm sởi: Bổ sung thêm nếu xét nghiệm IgM sởi âm tính mà triệu chứng lâm sàng vẫn nghi ngờ sởi thì có thể làm lại lần 2 sau 72 giờ, hoặc chỉ định PCR sởi qua bệnh phẩm dịch tỵ hầu” và phân lập virus từ máu và dịch mũi họng trong giai đoạn sớm của bệnh.

Điểm thứ hai: Hướng dẫn mới yêu cầu đánh giá yếu tố nguy cơ bệnh sởi diễn tiến nặng. Các yếu tố nguy cơ bao gồm: trẻ dưới 12 tháng tuổi; người chưa tiêm phòng vaccine hoặc tiêm không đầy đủ; suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc mắc phải; bệnh nền nặng; suy dinh dưỡng nặng; thiếu vitamin A; phụ nữ mang thai.

Điểm thứ ba: Hướng dẫn cách xác định ca bệnh nghi ngờ mắc sởi khi có các dấu hiệu:

Tiền sử tiếp xúc với người bệnh sởi trong vòng 7-21 ngày hoặc sống trong vùng dịch sởi lưu hành

Triệu chứng lâm sàng nghi ngờ sởi (sốt và viêm long đường hô hấp trên).

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn kiểm tra công tác thu dung điều trị bệnh sởi tại Bệnh viện Nhi T.Ư.

Điểm thứ tư: Hướng dẫn chẩn đoán ca bệnh sởi trên lâm sàng khi người bệnh có các triệu chứng: sốt, ho, chảy nước mũi hoặc viêm kết mạc; có hạt Koplik hoặc phát ban dạng sởi.

Điểm thứ năm: Hướng dẫn 2025 cập nhật tiêu chuẩn chẩn đoán xác định bệnh sởi: bao gồm ca bệnh nghi ngờ hoặc ca bệnh lâm sàng mắc sởi và có xét nghiệm kháng thể IgM hoặc PCR dương tính với Sởi (trước đây tiêu chí chẩn đoán xác định dựa trên yếu tố dịch tễ, dấu hiệu lâm sàng và xét nghiệm có kháng thể IgM đối với virus sởi).

Điểm thứ sáu: Hướng dẫn mới bổ sung chẩn đoán phân biệt sởi với một số bệnh, bao gồm: bệnh do Mycoplasma pneumoniae, bệnh sốt mò, nhiễm virus Epstein-Barr, viêm màng não mủ.

Điểm thứ bảy: Hướng dẫn chi tiết về điều trị biến chứng viêm phổi ở người bệnh sởi: trong đó chi tiết về các liệu pháp hỗ trợ hô hấp theo các mức độ suy hô hấp, có lưu đồ hướng dẫn cụ thể.

Điểm thứ 8: Hướng dẫn chi tiết về chỉ định và liều sử dụng globuline miễn dịch đường tĩnh mạch (IVIG). Về chỉ định sử dụng globuline: khi tình trạng nhiễm trùng nặng kèm theo bằng chứng tăng đáp ứng viêm; suy hô hấp tiến triển nhanh; viêm não.

Hướng dẫn về liều dùng: IVIG tĩnh mạch 0,25 g/kg/ngày x 3 ngày liên tiếp (tổng liều có thể 1g/kg, dùng từ 2-4 ngày). Truyền tĩnh mạch chậm trong 8-10 giờ.

Điểm thứ 9: Phân cấp chuyên môn trong KCB sởi:

Trạm y tế xã, phường và phòng khám: khám và điều trị ngoại trú người bệnh sởi không biến chứng; thực hiện chuyển cơ sở khác để điều trị đối với bệnh sởi có biến chứng hoặc có suy giảm miễn dịch hoặc có bệnh nền nặng.

BV quận, huyện, BV tư nhân: khám và điều trị người bệnh sởi không có biến chứng và bệnh sởi có biến chứng; chuyển cơ sở khác điều trị khi vượt quá năng lực: với người bệnh sởi có biến chứng viêm phổi cần thở oxy, viêm não, nhiễm khuẩn huyết hoặc có suy giảm miễn dịch hoặc có bệnh nền nặng.

BV đa khoa tỉnh, đa khoa khu vực, BV chuyên khoa truyền nhiễm hoặc chuyên khoa Nhi: khám và điều trị người bệnh sởi tất cả các trường hợp. hội chẩn, hướng dẫn các cơ sở KCB khác điều trị các trường hợp nặng hoặc khó điều trị.

Điểm thứ 10: Bổ sung một số nội dung: c

Chăm sóc điều dưỡng;

Dự phòng và kiểm soát lây nhiễm, như cách ly dài hơn đối với người bệnh sởi có suy giảm miễn dịch;

Dự phòng sau phơi nhiễm: tiêm vaccine, sử dụng Immune Globulin (IG) đường truyền tĩnh mạch, hoặc tiêm bắp hoặc tiêm dưới da, chỉ định Immune Globulin dự phòng sau phơi nhiễm cho một số trường hợp đặc biệt: người suy giảm miễn dịch nặng, trẻ em dưới 9 tháng có bệnh lý nền nặng đang tiến triển, xem xét chỉ định đối với phụ nữ mang thai.

Trần Thảo