Người trồng đào thất thốn không tăng giá hoa Tết

Bão số 3 Yagi khiến người dân làng nghề trồng đào truyền thống ở Nhật Tân (phường Nhật Tân, quận Tây Hồ, Hà Nội) chịu thiệt hại nặng nề, nhiều diện tích đào, quất bị nhấn chìm khi đang chuẩn bị vào mùa cao điểm phục vụ Tết Nguyên đán.

Dù phải đối mặt với thiên tai, nhưng bằng sự nỗ lực và kiên trì, cộng với thời tiết ấm áp những ngày cuối năm, người trồng đào Nhật Tân đã phục hồi mạnh mẽ; không ít chủ vườn những ngày giáp Tết đang tất bật chăm sóc đào và giữ nụ chờ để hoa nở đúng dịp Tết. Nhiều thương lái và khách hàng từ khắp nơi đang đổ về Nhật Tân để chọn mua những cây đào, cành đào ưng ý, nhất là loài đào "tiến vua" hay còn được gọi là đào thất thốn.

Video phóng viên ghi nhận tại vườn đào thất thốn của làng đào Nhật Tân:

Chia sẻ với phóng viên báo Tin tức, nghệ nhân Lê Hàm, người có kinh nghiệm 30 năm trồng đào thất thốn cho biết: Do sản lượng giảm vì bão, giá đào cành, đào nhánh, đào phai... năm nay đã tăng từ 20-50% so với năm ngoái. Một cành đào năm ngoái giá khoảng 2,8 triệu đồng, năm nay tăng lên khoảng 3,5 - 4 triệu đồng. Với những hộ trồng đào có diện tích đất bị ngập lụt, chắc phải cần ít nhất từ 2 đến 3 năm để phục hồi hoàn toàn.

Dù chịu ảnh hưởng lớn, nhưng nghệ nhân Lê Hàm và nhiều hộ trồng đào đặc biệt này khẳng định, không tăng giá hoa đào thất thốn, nhằm giữ gìn thương hiệu đào "tiến vua", không để thuơng hiệu này mai một.

Đào thất thốn có vẻ đẹp đặc biệt, bởi từ gốc cây xù xì, gân guốc, đôi khi phủ rêu xanh lại bung nở những cánh hoa đỏ thắm, dày và mềm mại như nhung. Sự tương phản ấy tạo nên sự khác biệt khác biệt và cũng chính là nét kiêu sa khiến loài hoa cổ này nổi bật hơn giữ nhưng loại đào khác ở làng nghề.

Tấm bảng “Thất thốn - Đào Lê Hàm” đã có từ nhiều năm qua tại làng Nhật Tân.

Nghệ nhân Lê Hàm là một trong số ít nghệ nhân của làng Nhật Tân có thể "chế ngự" được giống đào thất thốn.

Đào thất thốn là một loại đào cảnh cổ, hiếm và có sức sống mãnh liệt.

Cây có dáng lùn, lá to, dài, có màu xanh đậm; từ gốc đến cành đều sùi phồng, nổi những u, mấu xù xì, tạo nên vẻ cổ thụ.

Do sự khó tính của loài hoa cổ này, nên quá trình canh tác, đòi hỏi điều kiện nhiệt độ nghiêm ngặt. Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, vườn đào của Nghệ nhân Lê Hàm có khoảng 100 gốc đào thất thốn, khách chơi đào kỹ tính đã đến "dạm ngõ" từ cuối tháng 11 Âm lịch. Ông Lê Hàm cho biết, tùy vào sở thích và nhu cầu của khách, ông có thể "ép" Thất Thốn nở đúng từng ngày, đây là kỹ thuật mới và phải mất nhiều năm nghiên cứu mới thành công.

Nhiều năm qua, nghệ nhân Lê Hàm trăn trở với việc bảo tồn thuơng hiệu đào cổ này, bởi thực tế có nhiều loài hoa khác na ná, khá giống với đào thất thốn, có thể được lai tạo, cắt ghép... dù không thể được như hoa gốc ở làng Nhật Tân, nhưng được lái buôn gán mác đào Thất Thốn và bán với giá khá cao.

"Năm nay, dù khó khăn do bão, nhưng tôi và gia đình quyết tâm không tăng giá hoa ngày Tết. Một phần là để người chơi dễ dàng tiếp cận với thất thốn, một phần cũng là để giữ gìn và bảo tồn cho thương hiệu loài hoa cổ của làng nghề. Tôi có những cây đặc biệt dành cho những khách thực sự yêu và trân quý đào, giá cả lúc này không thành vấn đề. Người chơi được thỏa nguyện với sở thích, người trồng cũng xứng đáng với thành công của mình”, ông Hàm chia sẻ.

Do độ khó và phải dày công sức chăm sóc, nên hoa tại vườn gia đình ông Lê Hàm phần lớn cho thuê, ít cây để bán. Mức giá thuê cũng tùy thuộc vào kích thước, trung bình từ 5 - 30 triệu đồng/cây. Giá bán cũng ở mức từ 1,5 - 10 triệu đồng/cây tùy kích thước và độ tuổi.

Đào thất thốn dáng bé nhỏ, chỉ cao chừng 1 m, gốc cây xù xì, mốc meo, thân cây rắn rỏi, nhìn như gốc củi mục.

Vỏ cây nếu bóc ra thì tím màu mận chín, không có màu gỗ như các loại đào thường.

Theo các nghệ nhân, để có được một gốc đào thất thốn trưởng thành cho thu hoạch, ước tính phải mất 10 - 12 năm chăm sóc.

Trong mỗi thốn đào, có thể ra vài chục bông hoa cùng lúc. Những bông hoa đào kép, khi nở có thể đạt tới 30 - 50 cánh.

Để chế ngự cho hoa nở đúng Tết, các nghệ nhân phải tạo môi trường có máy điều hòa cho cây sinh trưởng thuận lợi.

Một gian nhà tôn có thể chứa được 50 cây, tùy kích thước.

Việc chăm sóc cây trước và sau khi đưa ra khỏi môi trường điều hòa vẫn cần sự tỉ mỉ, kỳ công.

Thất thốn được hiểu là mỗi thốn trên cành cây (dài bằng đốt ngón tay), có thể trổ tới 7 bông hoa, hoa nở đẹp nhất trong 7 ngày, 7 năm mới ra hoa kép 7 tầng, mỗi tầng hoa có 7 cánh nên gọi là thất thốn.

Hoa đào đậm màu, không quá sẫm, nụ to; khi nở bông to, cánh kép tràn đầy sức sống.

Đón Tết 2025, hoa đào cổ ở làng Nhật Tân đã sẵn sàng đến tay người chơi.

Trung Nguyên/Báo Tin tức