Người dân Sri Lanka vẫn vật lộn để mua lương thực sau khi IMF cứu trợ

Đối với nhiều người dân sống ở Sri Lanka khủng hoảng lương thực, việc bỏ bữa đã trở thành một điều bình thường mới.

"Đã một năm kể từ khi chúng tôi được ăn đủ ba bữa một ngày", anh Selvaraj Sadasivam, 34 tuổi, nói với DW.

Sadasivam và gia đình 7 người sống ở quận Kegalle, cách thủ đô Colombo của Sri Lanka khoảng 78 km. Anh là một nông dân trong một điền trang trà, và phải vật lộn để sống một cuộc sống bình thường với người cha ốm yếu, anh trai, chị gái, cháu trai và cháu gái của mình.

Sadasivam kiếm được tới 1.000 rupee Sri Lanka mỗi ngày (tương đương 2,90 USD) nếu hái được 22 kg lá chè. Anh chị của Sadasivam cũng có công ăn việc làm, nhưng gia đình chỉ đủ trang trải hai bữa ăn/ngày

Hàng triệu người dân Sri Lanka đang phải vật lộn để đảm bảo đủ 2 bữa ăn/ngày và đủ tiền mua các loại thuốc thiết yếu. (Nguồn: DW)

Một năm trước, đảo quốc này đang phải đối mặt với tình trạng bất ổn khi vỡ nợ quốc gia. Mặc dù cuộc khủng hoảng chính trị đã lắng xuống nhưng nhiều người Sri Lanka vẫn còn nghèo đói.

“Các cháu trai và cháu gái của tôi đi bộ khoảng 28 km mỗi ngày để đến trường vì chúng tôi không đủ tiền mua vé xe buýt cho chúng. Chúng thích ăn thịt và cá, nhưng nó rất đắt. Chúng tôi không có nhiều tiền như vậy”, Sadasivam nói.

Đây không phải là trường hợp cá biệt ở quốc gia Nam Á này.

Theo dữ liệu từ Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), mất an ninh lương thực là một mối quan tâm nghiêm trọng ở Sri Lanka.

Một nghiên cứu của WFP cho biết tại Sri Lanka, cứ 10 hộ gia đình thì có hơn 3 hộ gia đình đang phải đối mặt với tình trạng tiêu thụ lương thực không đáp ứng được nhu cầu. Protein động vật, sữa và trái cây được ăn ít hơn 3 ngày/tuần trong một hộ gia đình trung lưu.

"1 kg thịt gà có giá khoảng 1.500 rupee Sri Lanka và giá gạo cũng cao. Vì vậy, chúng tôi buộc phải mua gạo chất lượng thấp", Subramaniam Jaya Kannika, một bà mẹ 3 con sống ở ngoại ô Colombo cho biết.

Kannika có 3 cô con gái ở độ 9, 13 và 14 tuổi.

Cô làm túi đựng bút chì để kiếm sống và kiếm được 15.000 rupee Sri Lanka, tương đương hơn 43,5 USD mỗi tháng.

Chính phủ tăng thuế để nhận gói cứu trợ của IMF

Nhiều người trong số 22 triệu người Sri Lanka đang phải đối mặt với cuộc đấu tranh tương tự, đặc biệt là sau khi Chính phủ tuyên bố tăng thuế và tăng giá điện trong năm nay.

Gia đình anh Sadasivam kiếm được khoảng 30.000 rupee Sri Lanka mỗi tháng và thấy khó đối phó với các biện pháp thắt lưng buộc bụng mới.

"Năm ngoái, hóa đơn tiền điện của nhà tôi là 180 rupee. Tháng trước là 680 rupee và tháng này chúng tôi nhận hóa đơn 1.445 rupee. Chúng ta nên chi tiền mua đồ ăn hay chi trả cho các hóa đơn?", anh nói.

"Chúng tôi không có ti vi hay tủ lạnh. Tất cả những gì chúng tôi có là một chiếc đèn và chúng tôi cũng chỉ dùng nó vào ban đêm”, Sadasivam nói thêm.

Có những ngày, một tách trà và một chiếc bánh quy là bữa ăn duy nhất của một người dân Sri Lanka. (Nguồn: DW)

Tuy nhiên, các chuyên gia nói rằng có một số dấu hiệu tích cực. Rohan Samarajiva, Chủ tịch sáng lập của tổ chức tư vấn LIRNEasia, nói với DW rằng: "Nhìn chung, tình hình đã trở nên tốt hơn so với năm ngoái. Không còn tình trạng thiếu nguồn cung cấp thực phẩm và nhiên liệu. Không còn cảnh xếp hàng dài bên ngoài các trạm xăng”.

Vào giữa tháng 3, hơn 40 tổ chức công đoàn đã tham gia vào một cuộc đình công toàn quốc yêu cầu giảm thuế cao, hạ lãi suất và giảm giá điện. Nhân viên khu vực công, bao gồm bác sĩ, giáo viên và các nhân viên khác, phản đối chi phí sinh hoạt tăng cao.

Chính quyền của Tổng thống Ranil Wickremesinghe bảo vệ việc tăng thuế bằng cách nói rằng điều cần thiết là đưa tài chính công đi đúng hướng để mở khóa gói cứu trợ của Quỹ Tiền tệ Quốc tế.

Con đường dài để phục hồi

Vào ngày 20/3 vừa qua, IMF cuối cùng đã thông qua gói cứu trợ trị giá 2,9 tỷ USD được chờ đợi từ lâu cho quốc gia ngập trong nợ nần này.

Thông báo được đưa ra vài ngày sau khi Trung Quốc đưa ra các đảm bảo tài chính theo yêu cầu của IMF để mở khóa thỏa thuận. Trước đây, Ấn Độ cũng đã đưa ra những đảm bảo cần thiết cho gói cứu trợ. Bắc Kinh và New Delhi là những người cho vay lớn nhất của quốc gia.

Hy vọng là thỏa thuận thanh toán của IMF, được đặt tên là thỏa thuận Quỹ mở rộng, sẽ giúp khôi phục sự ổn định tài chính và kinh tế vĩ mô ở Sri Lanka.

Tiến sĩ Muttukrishna Sarvananthan, nhà kinh tế học phát triển và nhà nghiên cứu chính tại Viện Phát triển Point Pedro ở Sri Lanka cho biết: “Nhưng sự hỗ trợ của IMF không có nghĩa là cứu trợ ngay lập tức cho những người đang phải chịu đựng”.

Theo Sarvananthan, sự chấp thuận của IMF sẽ thúc đẩy niềm tin của các chủ nợ và nhà đầu tư quốc tế. “Nhưng việc phục hồi hoàn toàn sẽ mất nhiều thời gian”, ông nói thêm.

Ngay cả những thực phẩm cơ bản như gạo cũng trở nên gần như không thể chi trả được đối với hàng triệu người dân Sri Lanka. (Nguồn: DW)

Sri Lanka đã 16 lần đề nghị IMF giúp đỡ kể từ năm 1965. Trong nhiều trường hợp, toàn bộ số tiền đã thỏa thuận ban đầu không được giải ngân do Sri Lanka không hoàn toàn tuân thủ các điều kiện của thỏa thuận cho vay. Nhưng lần này có một sự khác biệt quan trọng, theo nhà kinh tế học Sarvananthan.

“Trước đây, Sri Lanka đã tiếp cận IMF trước khi vỡ nợ. Nhưng lần này là sau khi vỡ nợ. Số tiền sẽ không được IMF phát hành ngay lập tức. Vì vậy, Sri Lanka phải tuân thủ tất cả các điều kiện của IMF và nó sẽ được xem xét định kỳ”, Sarvananthan nói

“Lần này chúng ta không thể đánh lừa IMF hay coi đó là điều hiển nhiên”, ông nói thêm.

Người Sri Lanka lo lắng về tương lai của họ

Theo Rohan Samarajiva của tổ chức tư vấn LIRNEasia, hơn 3,7 triệu hộ gia đình Sri Lanka cần sự giúp đỡ cho các nhu cầu hàng ngày của họ và đã đăng ký tham gia mạng lưới an sinh xã hội.

Ông nói: “Những người nghèo và dễ bị tổn thương đang phải trả giá”.

Bà mẹ 3 con Kannika cảm thấy rằng những đứa con của cô đang gánh chịu sức nặng của cuộc khủng hoảng còn nhiều hơn cả bản thân cô. Cô lo lắng hơn cho việc học hành của con cái.

“Tôi không mua được sách vở mới cho con gái. Chúng mượn sách cũ của các anh chị trong trường và hàng xóm về dùng”, Kannika nói.

"Tôi không có đủ tiền để cho chúng đến các lớp học có học phí hoặc mua cho chúng những bộ váy mới”, Kannika chia sẻ thêm.

Hồng Vân (Theo DW)