Người bạn tốt

Các em thiếu nhi Hải Dương đọc sách tại Thư viện tỉnh

Thuở tôi còn nhỏ tôi chỉ biết quê mình - vùng đất Thanh Hà, xứ Đông chưa có ti vi, đài cũng hiếm. Trẻ con ngoài nghịch đất, câu cá, chơi bi, đánh chuyền, đánh chắt, chơi đồ hàng... thì món ăn tinh thần duy nhất là sách.

Tôi nhớ như in, cuốn sách đầu tiên tôi đọc trong đời không phải là cuốn truyện tranh chữ to, tranh vẽ rất đẹp, rất bắt mắt như bây giờ trẻ con thường được bố mẹ mua cho mà là cuốn truyện Dế Mèn phiêu lưu kí của nhà văn Tô Hoài. Cuốn sách khổ nhỏ xinh xắn, chữ nhỏ li ti, giấy vàng khè, bìa có vẽ một chú dế mèn trông khá là tinh nghịch, láu lỉnh. Đó là cuốn sách nhiều chữ và khá dày đối với một đứa nhóc vừa mới biết đọc như tôi.

Năm ấy, tôi học vỡ lòng, vừa mới đi học nhưng cô giáo khen tôi sáng dạ, nhanh biết đọc. Một sáng chủ nhật, bố bảo tôi thử đọc để bố kiểm tra xem đã đọc thông chưa. Qua được bài “test” của bố tôi lỉnh ra nằm giữa các bó rạ sau mùa gặt tháng mười. Đọc một lèo, mẹ gọi về ăn trưa cũng không thưa. Chiều ấy, tôi về nhà với cái bụng đói meo và tất nhiên, bị một roi quắn đít nhưng trong đầu vẫn lởn vởn cuộc phiêu lưu hấp dẫn của chú dế mèn. Và từ đó tôi phát hiện ra có một thế giới còn hấp dẫn hơn cả đánh chắt, đánh chuyền, chơi đồ hàng... Đó là sách.

Bố tôi là một giáo viên dạy văn nên mua rất nhiều sách. Trong ngôi nhà nhỏ của gia đình tôi ngày ấy, sách để trên giá, trong hốc tường, trong các hòm gỗ. Sách đủ các thể loại, truyện cổ kim đông tây, sách khoa học, sử thi, truyện, thơ, tiểu thuyết... nhưng nhiều nhất vẫn là sách văn học của bố.

Tôi đọc như một thói quen, đọc như một món ăn, như một đam mê, đọc tất cả những quyển gì tôi thấy. Mỗi ngày, cứ nhanh nhanh chóng chóng xong việc nhà là tôi lại lỉnh ra một chỗ nào đó yên tĩnh, một mình đọc ngấu nghiến. Khi thì sau đống rơm, khi vắt vẻo chạc cây, lúc phải trùm chăn bật đèn pin để đọc vì sợ mẹ mắng do thức khuya.

Tôi biết mẹ hay quan sát và để ý tôi đọc, mà tôi thì chỉ muốn thoát khỏi sự giám sát ấy của mẹ. Có những cuốn tôi thấy trên giá sách, định bụng sẽ đọc nhưng sau đó không thấy đâu. Mẹ đã cất đi vì chắc không phù hợp với tuổi của tôi.

Tôi rất nhớ lần vừa tìm được cuốn "Bỉ vỏ", bắt đầu bị cuốn hút từ những trang đầu tiên thì bị mẹ "mượn" mất. Tôi chọn quyển ấy vì tò mò, chả hiểu "Bỉ vỏ" là cái gì. Sau đấy tôi không tìm thấy nó đâu nữa. Sau này lớn lên, tìm và đọc trọn vẹn tác phẩm nổi tiếng ấy của nhà văn Nguyên Hồng tôi thấy mẹ "mượn không trả" là có lý.

Năm tôi học cấp 2, thư viện trường nơi bố mẹ tôi dạy học là một thư viện điểm của huyện, sách rất nhiều. Cô phụ trách thư viện rất chiều tôi - đứa cháu gái suốt ngày tìm tòi, lục lọi làm phiền cô để mượn sách.

Khi tôi học lên cấp 3, xuất hiện dịch vụ cho thuê sách truyện. Truyện kiếm hiệp Kim Dung thường được thuê phổ biến, nhưng tôi không thích thể loại ấy lắm...

Những cuốn sách khiến tôi nhớ đến tận bây giờ là những cuốn đã lấy đi những giọt nước mắt của tôi thời thơ bé. Cảm xúc tuổi thơ vẫn là điều gì đó thật mạnh mẽ, khó nhạt phai theo tháng năm.

Khi lớn lên, đi làm và đến tận bây giờ tôi vẫn mê sách. Ngoài việc học hành, mở mang hiểu biết với bao điều hay, điều lạ bởi sách, tôi tìm thấy rất nhiều niềm vui, sự đồng cảm, rung động, cảm giác thư giãn từ sách. Những hiểu biết, những mở mang, những cảm xúc ấy làm tôi thấy mình bớt nghèo nàn, cằn cỗi. Tâm hồn tôi như được tưới mát, được “chữa lành”, được trải nghiệm, được sống nhiều hơn, ý nghĩa hơn trong cuộc đời.

Bây giờ, sách có quá nhiều, đủ các thể loại, lại thuận tiện. Chỉ một chiếc điện thoại trong lòng bàn tay thôi, sách gì cũng có: sách nói, sách điện tử, sách online... Nhưng tôi vẫn thích và nhớ cảm giác được cầm cuốn sách dù giấy có úa vàng, dù chữ có nhòe, để đọc mỗi khi xong việc như ngày xưa xa. Ấy là khi tôi cảm thấy tâm trí thật tĩnh lặng, thư giãn tuyệt vời và dễ chịu đến lạ kỳ.

Với tôi, sách mãi là người bạn đồng hành, thân thiết đến suốt đời.

MINH PHƯỢNG