Ngọt ngào hương lúa, sắc hoa

Tôi ngồi lặng bên nhạc sĩ Ngọc Khuê cùng lắng nghe ca khúc “Mùa xuân làng lúa làng hoa”.

Tên ông gắn liền với nhạc phẩm để đời thể hiện sâu sắc tình yêu Hà Nội. Nghe những ca từ nhẹ nhàng, bay bổng, tôi thêm cảm phục bởi bài hát được chắt chiu từ tâm hồn người lính phòng không từng xông pha nơi mưa bom bão đạn. Trong dòng hồi tưởng, nhạc sĩ Ngọc Khuê chia sẻ: “Năm 1965, tôi rời xa Thủ đô lên đường nhập ngũ, là pháo thủ của Trung đoàn 228 (Sư đoàn 365, Quân chủng Phòng không-Không quân), chiến đấu bảo vệ cầu Hàm Rồng (Thanh Hóa).

Dù chiến tranh ác liệt nhưng không thể thiếu lời ca tiếng nhạc. Những khi im tiếng súng, tôi đã đàn và hát bên trận địa, động viên tinh thần đồng đội”.

Nhạc sĩ Ngọc Khuê.

Đất nước hòa bình, anh lính phòng không được luân chuyển công tác. Với tài ca hát, Ngọc Khuê được điều động về Đoàn Nghệ thuật Không quân. Trở lại Thủ đô, tình yêu và nỗi nhớ Hà Nội trào dâng trong tâm hồn người lính xa quê. Có những hôm dạo bước giữa thênh thang phố phường, lặng ngắm từng con ngõ nhỏ, trong ông chất chứa bao yêu thương, vậy mà chưa thể cất thành lời ca.

Thế rồi một chiều đạp xe ven Hồ Tây đến thăm nhà đồng đội cũ là pháo thủ của Trung đoàn 228, nhìn về phía Nghi Tàm, Quảng Bá, những làng hoa khoe sắc thắm; ngược lên phía Xuân La, Xuân Đỉnh có cánh đồng lúa rập rờn trong gió. Khung cảnh đẹp như nhạc, như thơ đã nảy lên trong tâm hồn người lính những ca từ thật đẹp: Lúa ơi thơm ngát cho em hát cùng người/ Bởi lúa yêu cuộc đời nên xanh thắm tươi ruộng đồng/ Sóng lấp lánh mặt hồ cho hoa em ngào ngạt/ Hương hoa bay dào dạt làng hoa em gọi mùa mùa xuân...

Không chỉ ca từ đẹp, giai điệu hay mà ý nghĩa ẩn chứa thật sâu sắc. Nhạc sĩ Ngọc Khuê chia sẻ: “Ở phương Tây có bánh mì và hoa hồng. Còn Hà Nội có làng lúa, làng hoa. Một sự kết hợp hoàn chỉnh giữa vật chất và tinh thần. Sự phát hiện độc đáo làng lúa, làng hoa đã giúp tôi thể hiện tình yêu Hà Nội thực tế nhưng cũng rất lãng mạn”.

Thì ra bấy lâu người nhạc sĩ kiếm tìm một cái tứ để thể hiện tình yêu Thủ đô. Để rồi chính mảnh đất thân yêu này đã gieo mầm, nảy nở những ca từ thật nên thơ. Hà Nội vững vàng bởi có những làng lúa giúp cuộc sống ấm no. Người Hà Nội thanh lịch cũng nhờ hoa làm đẹp tâm hồn. Ngợi ca làng lúa, làng hoa cũng chính là tôn vinh Thủ đô anh hùng, qua bao đau thương vẫn vươn lên mạnh mẽ, tỏa ngát hương thơm.

Cho đến nay, cuộc sống có đổi thay thì những giá trị tượng trưng ấy vẫn hiện hữu, làm nên sức sống trường tồn của Thủ đô nghìn năm văn hiến.

Bài và ảnh: TÍN NGHĨA