Ngoại trưởng Mỹ thăm Trung Quốc: cam kết cạnh tranh có trách nhiệm
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã kết thúc chuyến thăm Trung Quốc với nhiều kết quả tích cực và những cam kết về việc giải quyết những khác biệt bằng biện pháp ngoại giao.
Mặt khác là hai bên sẽ tiếp tục thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác quan trọng và cạnh tranh có trách nhiệm nhằm duy trì sự ổn định trong mối quan hệ giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.
Chuyến công du lần thứ hai tới Trung Quốc trong vòng một năm qua của Ngoại trưởng Antony Blinken cũng là cuộc tiếp xúc cấp cao mới nhất giữa giới chức hai nước. Đáng chú ý, chuyến công du này diễn ra trong bối cảnh quan hệ song phương Mỹ - Trung Quốc bắt đầu ổn định sau Hội nghị Thượng đỉnh San Francisco giữa nguyên thủ hai nước vào tháng 11-2023.
Giới quan sát cho rằng, chuyến thăm có mục tiêu quan trọng là duy trì và củng cố sự ổn định mối quan hệ giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.
Trong ba ngày ở Trung Quốc, người đứng đầu ngành Ngoại giao xứ Cờ hoa đã gặp gỡ Chủ tịch Tập Cận Bình, Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị và nhiều quan chức Trung Quốc.
Theo Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller, các cuộc thảo luận diễn ra sâu sắc, thực chất và mang tính xây dựng về các ưu tiên chính trong quan hệ song phương cũng như một loạt các vấn đề khu vực và toàn cầu.
Ngoại trưởng Mỹ cũng thẳng thắn đề cập tới những vấn đề song phương và quốc tế “nóng” nhất.
Về quan hệ song phương Mỹ - Trung Quốc, Ngoại trưởng Antony Blinken kêu gọi tiếp tục triển khai thực hiện các cam kết của Hội nghị Thượng đỉnh Woodside về các vấn đề chính, trong đó có nội dung tăng cường liên lạc quân sự để tránh những tính toán sai lầm và xung đột; đồng thời khởi động đàm phán về quản lý rủi ro và thách thức an toàn đối với trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến.
Ngoại trưởng Antony Blinken cũng nêu rõ quan ngại của Mỹ về các chính sách kinh tế hiện hành của Trung Quốc, trong đó nhấn mạnh, Washington ủng hộ đối xử công bằng bên cạnh việc tạo ra một sân chơi bình đẳng cho người lao động và doanh nghiệp Mỹ. Đồng thời, Mỹ sẵn sàng thực hiện các hành động cần thiết để bảo vệ lợi ích, giá trị của nước Mỹ, cũng như của các đồng minh và đối tác, trong đó có việc ngăn chặn “chảy máu” công nghệ tiên tiến.
Về quan hệ quốc tế, Ngoại trưởng Mỹ cũng đã nêu lên những lo ngại nghiêm trọng về sự hỗ trợ của Trung Quốc đối với cơ sở công nghiệp quốc phòng của Nga. Mặt khác, Ngoại trưởng Antony Blinken nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan (Trung Quốc).
Hai bên cũng thảo luận về sự cần thiết phải ngăn chặn leo thang của cuộc khủng hoảng ở Trung Đông. Ngoài ra, Ngoại trưởng Antony Blinken nhấn mạnh cam kết lâu dài của Mỹ đối với mục tiêu phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Khác biệt trong những vấn đề nhạy cảm không cản trở xu hướng hâm nóng quan hệ giữa hai cường quốc. Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, xuyên suốt chuyến thăm, Ngoại trưởng Antony Blinken khẳng định, Washington sẽ tiếp tục sử dụng biện pháp ngoại giao để đạt được tiến bộ trong các lĩnh vực khác biệt và các lĩnh vực hợp tác quan trọng đối với người dân Mỹ và thế giới như một phần của việc “cạnh tranh có trách nhiệm” với Trung Quốc.
Về phần mình, Tân Hoa xã dẫn lời Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết, Washington và Bắc Kinh nên “là đối tác chứ không phải đối thủ”; nhấn mạnh, Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ, nhưng hợp tác “nên là con đường hai chiều”.
Theo nhà lãnh đạo Trung Quốc, Bắc Kinh không sợ cạnh tranh, nhưng cạnh tranh nên là vì sự tiến bộ chung, không phải là “một trò chơi có tổng bằng 0". Tân Hoa xã cũng nhấn mạnh, mỗi nước đều có con đường phát triển khác nhau, gặp phải sự cạnh tranh và khác biệt về các vấn đề khác nhau, do đó các nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau, chung sống hòa bình cũng như hợp tác cùng có lợi là rất cần thiết.
Trên tinh thần vì lợi ích chung, Mỹ và Trung Quốc đã đạt được đồng thuận 5 điểm về mối quan hệ toàn diện sau chuyến thăm của Ngoại trưởng Antony Blinken, trong đó nhất trí thúc đẩy quan hệ song phương theo hướng ổn định và phát triển. Hai bên cũng tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì các đường dây liên lạc cởi mở mọi lúc; đồng ý tiếp tục thực hiện các giải pháp qua kênh ngoại giao và tương tác cấp cao ở cả Mỹ cũng như Trung Quốc trong giai đoạn tới.
Những tín hiệu tích cực từ chuyến công du khiến dư luận quốc tế thêm phần nhẹ nhõm, bởi sự ổn định của mối quan hệ song phương quan trọng hàng đầu thế giới Mỹ - Trung Quốc luôn là nền tảng quan trọng cho sự ổn định chung của nền chính trị - kinh tế - xã hội toàn cầu.