Ngoại trưởng Ba Lan 'dội gáo nước lạnh' vào đề xuất thành lập quân đội châu Âu của Tổng thống Ukraine

Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski phát biểu sau cuộc họp ngoại trưởng NATO ở Brussels (Bỉ) ngày 4/4/2024. Ảnh: AFP/TTXVN

Ngày 15/2, tại Hội nghị An ninh Munich (MSC), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi thành lập “quân đội châu Âu” để tăng cường khả năng phòng thủ của “lục địa già”, đối phó với sự gây hấn của Liên bang Nga ở Ukraine và châu Âu.

Trong bài phát biểu của mình, Ông Zelensky cho biết: “Nhiều nhà lãnh đạo đã nói về việc châu Âu cần có quân đội riêng. Một quân đội của châu Âu. Tôi thực sự tin rằng thời điểm đó đã đến. Lực lượng Vũ trang của châu Âu cần phải được thành lập”.

Đáp lại câu hỏi về việc thành lập Lực lượng Vũ trang chung của châu Âu, theo hãng tin Reuters, trong phát biểu trên truyền hình địa phương vào cuối ngày 15/2, Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski nói rằng “chúng ta nên cẩn trọng với thuật ngữ này vì mọi người hiểu nó theo nhiều cách khác nhau”.

“Nếu bạn hiểu điều đó là sự hợp nhất các quân đội quốc gia, thì điều đó sẽ không xảy ra”, Ngoại trưởng Sikorski nói với TVP World và cho biết thêm ông “vẫn là người ủng hộ việc châu Âu, Liên minh châu Âu (EU), phát triển các khả năng quốc phòng của riêng mình”.

Theo tờ The Kyiv Independent, đề xuất của ông Zelensky được đưa ra trong bối cảnh sự hỗ trợ quân sự của Mỹ dành cho Ukraine và châu Âu (dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump) đang đứng trước nguy cơ suy giảm. Ukraine hy vọng châu Âu sẽ lấp đầy khoảng trống trong cuộc chiến chống lại Liên bang Nga. Ngoại trưởng Ba Lan cũng thừa nhận sự cần thiết phải mở rộng quân đội châu Âu.

“Nếu Mỹ muốn chúng ta tăng cường phòng thủ, thì nó nên là một thành phần quốc gia, một thành phần NATO, nhưng tôi cũng tin rằng cần có một thành phần của EU, trợ cấp của EU cho ngành công nghiệp quốc phòng để tăng cường khả năng sản xuất của chúng ta, và cũng cần một lực lượng của EU xứng đáng với tên gọi của nó”, ông Sikorski nói.

Ông Sikorski cũng khẳng định Ba Lan sẽ không đưa quân vào Ukraine vì “nhiệm vụ của Ba Lan đối với NATO là bảo vệ sườn phía Đông, tức là lãnh thổ của chính mình”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (giữa) trong chuyến thăm Nhà máy điện hạt nhân Khmelnytskyi vào ngày 13/2/2025. Ảnh: Volodymyr Zelensky/X

Liên quan tới vấn đề bảo đảm an ninh cho Ukraine, trong chuyến thăm Nhà máy điện hạt nhân Khmelnytskyi vào ngày 13/2, theo RBC-Ukraine, ông Zelensky đã tiết lộ về kế hoạch liên quan với sự tham gia của lực lượng gìn giữ hòa bình.

“Đây không phải là chuyện 5.000 - 7.000 binh sĩ. Tôi đã chỉ thị cho quân đội của chúng tôi tính toán và đánh dấu các vị trí cần thiết trên bản đồ. Chúng tôi đã chuẩn bị xong. Nếu cần, tôi có thể trình bày kế hoạch này tại Munich, tất nhiên là không quá công khai. Nhưng rõ ràng, chúng tôi cần 100.000 quân, chứ không chỉ 5.000”, ông Zelensky tuyên bố.

Nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh rằng việc đạt được lệnh ngừng bắn là điều bất khả thi nếu không có những đảm bảo an ninh cụ thể. Những đảm bảo này có thể bao gồm việc Ukraine gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), chuyển giao vũ khí, răn đe hạt nhân hoặc một gói răn đe dưới hình thức khác.

Trước đó, tờ The New York Times đưa tin rằng việc triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu tại Ukraine sẽ là một trong những chủ đề chính được thảo luận tại Hội nghị An ninh Munich, diễn ra từ ngày 14 đến 16/2.

Trong một cuộc phỏng vấn với The Guardian, được báo này công bố ngày 12/2, Tổng thống Zelensky cho biết rằng nếu Ukraine không được gia nhập NATO, một giải pháp thay thế là sự hiện diện của các lực lượng thuộc liên minh này trên lãnh thổ Ukraine. Ông nhấn mạnh rằng quân đội Ukraine cần phải ngang tầm về quy mô và năng lực với Liên bang Nga.

Sau này, vào ngày 14/2, khi phát biểu tại một cuộc họp báo ở Đức khi đến tham dự Hội nghị An ninh Munich ần thứ 61 tại Munich, miền Nam nước này, ông Zelensky đã làm rõ quy mô cần thiết của quân đội Ukraine nếu không có được tư cách thành viên của NATO.

“Nếu chúng tôi không ở trong NATO hoặc cho đến khi chúng tôi ở trong NATO, chúng tôi phải có đội quân có khả năng bảo vệ. Đây là những vũ khí phù hợp và số lượng binh lính phù hợp. Của chúng ta, người Ukraine. Nhưng đây là loại quân số nào?” ông Zelensky đã đặt câu hỏi.

“Tôi chỉ nói với các bạn những con số mà chúng tôi thống nhất với phía quân đội. Đó sẽ là một đội quân gồm 1,5 triệu người!” Tổng thống Zelensky nhấn mạnh nhưng không cho biết rõ con số này có bao gồm lực lượng dự bị hay không.

Ông Zelensky cho biết thêm để duy trì một đội quân như vậy, Ukraine cần một chi phí ước tính tới 60 tỷ USD mỗi năm. Vị tổng thống Ukraine cũng nói rằng quân đội nước này chỉ có 110 lữ đoàn chiến đấu - trái ngược với 220 lữ đoàn của Liên bang Nga - với chi phí vận hành hiện tại là 40 tỷ USD mỗi năm.

Thành Nam/Báo Tin tức (Theo Reuters/United24/The Guardian)