Nghiên cứu thấu đáo khi đặt tên đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp

Một phần địa giới hành chính quận Hoàn Kiếm. Ảnh minh họa: Thành Đạt/TTXVN

Mới đây, Bộ Nội vụ nhận được kiến nghị của cử tri Hà Nội do Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội gửi đến đề nghị khi triển khai thực hiện Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 phải từng bước thận trọng, chặt chẽ, nhất là công tác cán bộ, việc đặt tên đơn vị mới (hợp lòng dân, phù hợp truyền thống văn hóa của địa phương khi sáp nhập) và việc quản lý tài sản công (trong đó có các trụ sở hành chính)… Có hướng dẫn cụ thể việc sắp xếp các chức danh trưởng, phó và thành viên các Ban của HĐND khi thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính.

Trả lời kiến nghị này, Bộ Nội vụ cho biết, quá trình xây dựng trình cấp có thẩm quyền về việc tiếp tục thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 đã được Bộ phối hợp với các cơ quan liên quan và các địa phương nghiên cứu kỹ lưỡng, thận trọng, chặt chẽ. Trên cơ sở đó, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 48-KL/TW, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 và Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 117/NQ-CP. Các bộ, cơ quan Trung ương đã ban hành sớm, đầy đủ, đồng bộ các văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện, trong đó có việc thực hiện từng bước theo 2 giai đoạn (giai đoạn 2023 - 2025 và giai đoạn 2026 - 2030) nhằm tạo thuận lợi cho các cơ quan trung ương và các địa phương trong quá trình triển khai thực hiện chủ trương lớn của Đảng về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.

Việc đặt tên đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp đã được quy định cụ thể tại Điều 6 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15. Theo đó, việc đặt tên, đổi tên đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp thực hiện theo quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính, bảo đảm đoàn kết dân tộc, phù hợp với các yếu tố lịch sử, truyền thống, văn hóa của địa phương và tôn trọng ý kiến của đa số cử tri. Trường hợp nhập các đơn vị hành chính cùng cấp thì khuyến khích việc sử dụng một trong các tên gọi đã có của các đơn vị hành chính trước khi nhập để đặt tên cho đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp.

Về việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy và giải quyết chế độ, chính sách dôi dư đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp, theo Bộ Nội vụ, nội dung này đã được quy định cụ thể tại Điều 10, Điều 11, Điều 12 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15, Văn bản số 26-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương hướng dẫn việc thực hiện sắp xếp tổ chức, cán bộ, công chức, viên chức cơ quan đảng, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở những địa phương thực hiện xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030. Nội dung này cũng được Bộ Nội vụ hướng dẫn trong Văn bản số 4099/HD-BNV về việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, thực hiện chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và việc công nhận vùng an toàn khu, xã an toàn khu, xã đảo, đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.

Liên quan đến việc sắp xếp, xử lý trụ sở, tài sản công dôi dư sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, Bộ Nội vụ cho biết Điều 13 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15, Công điện số 02/CĐ-BTC của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc tăng cường xử lý tài sản, trụ sở làm việc của các cơ quan, tổ chức ở các đơn vị hành chính đã thực hiện sắp xếp giai đoạn 2019 - 2021 và phương án thực hiện giai đoạn 2023 - 2030 và Văn bản số 8006/BTC-NSNN của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 đã quy định cụ thể vấn đề này.

Cũng liên quan đến đặt tên các đơn vị hành chính mới, cử tri thành phố Đà Nẵng phản ánh, hiện nay địa phương này đang thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, sáp nhập các xã, phường và dự kiến đặt tên các đơn vị hành chính mới. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa thống nhất về cách đặt tên để đảm bảo việc đặt tên phải dựa trên lịch sử hình thành và địa danh tại địa phương. Cử tri đề nghị Chính phủ quan tâm, chỉ đạo có hướng dẫn cụ thể trong việc đặt tên đơn vị hành chính mới, đảm bảo dựa trên lịch sử hình thành và giữ văn hóa dân tộc.

Dẫn quy định tại Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15, Bộ Nội vụ cho hay, ngày 13/5/2024, Bộ đã có Văn bản số 2594/BNV-CQĐP gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về một số lưu ý khi xây dựng, trình Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, trong đó đã lưu ý việc đặt tên đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã sau sắp xếp là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, liên quan đến các yếu tố lịch sử, truyền thống, văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng gắn với giá trị tinh thần, niềm tự hào, tự tôn của cộng đồng dân tộc, cộng đồng dân cư nơi sắp xếp. Theo đó, các địa phương cần nghiên cứu kỹ lưỡng, thấu đáo, thận trọng, hợp tình, hợp lý, bảo đảm sự đồng thuận, thống nhất của người dân trên địa bàn. Trường hợp nhập các đơn vị hành chính cùng cấp thì khuyến khích việc sử dụng một trong các tên gọi đã có của các đơn vị hành chính trước khi nhập để đặt tên cho đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp.

Chu Thanh Vân (TTXVN)