Nghiên cứu sinh Nguyễn Quốc Trung: Thành công từ sự nỗ lực không ngừng
Nghiên cứu sinh Nguyễn Quốc Trung (27 tuổi, Đại học Ume, Thụy Điển; cựu học sinh Trường trung học phổ thông Thống Nhất (huyện Thống Nhất) vừa giành được Giải thưởng LPI Career Development của Viện Khoa học mặt trăng và hành tinh tại Mỹ. Đây là giải thưởng được trao thường niên dành cho các nhà nghiên cứu trẻ xuất sắc trên toàn thế giới trong lĩnh vực khoa học đa ngành liên quan đến các định hướng nghiên cứu của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA).

Nghiên cứu sinh Nguyễn Quốc Trung vừa đoạt Giải thưởng LPI Career Development của Viện Khoa học mặt trăng và hành tinh. Ảnh: NVCC
Anh Nguyễn Quốc Trung chia sẻ, hành trình từ một học sinh trường huyện đến nghiên cứu sinh tại Thụy Điển là kết quả của sự nỗ lực không ngừng, biết khai thác điểm mạnh, khắc phục những điểm yếu cần thiết và tận dụng mọi cơ hội để phát triển bản thân.
Phát triển tư duy khoa học từ nền tảng lý thuyết vững chắc
Ước mơ ban đầu của anh Quốc Trung là trở thành kiến trúc sư. Tuy nhiên, do hạn chế về điều kiện học vẽ, anh nhận ra rằng con đường này không thực sự phù hợp với hoàn cảnh của mình. Thay vì cố gắng theo đuổi một ngành mà bản thân chưa đủ nền tảng, anh đã chọn hướng đi khác dựa trên điểm mạnh của bản thân.
“Tôi quyết định theo học ngành hóa vô cơ tại Trường đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) vì chương trình đào tạo bài bản, từ lý thuyết nền tảng đến nghiên cứu chuyên sâu, giúp tôi phát triển tư duy khoa học và kỹ năng nghiên cứu vững chắc. Quan trọng hơn cả, cha mẹ tôi luôn tin tưởng, ủng hộ và cho tôi tự do lựa chọn ngành học phù hợp với đam mê của mình. Đây chính là yếu tố then chốt giúp tôi kiên trì theo đuổi con đường học thuật và đạt được những thành tựu ngày hôm nay” - anh Quốc Trung chia sẻ.
Trong quá trình học tại Trường đại học Khoa học tự nhiên, anh đã được tiếp cận với nhiều cơ hội quốc tế nhờ vào các chương trình trao đổi và học bổng du học. Anh đã tham gia chương trình trao đổi tại Đài Loan và sau đó nhận được học bổng du học tại Thụy Điển để hoàn thành chương trình đào tạo cử nhân và thạc sĩ.
Những trải nghiệm này không chỉ mở rộng tầm nhìn mà còn tạo nền tảng vững chắc cho con đường nghiên cứu của anh Quốc Trung. Bên cạnh kiến thức chuyên môn về hóa học và địa chất - yếu tố cốt lõi trong nghiên cứu khoa học, anh Quốc Trung nhận ra rằng kỹ năng mềm cũng quan trọng không kém. Vì vậy, trong quá trình làm nghiên cứu sinh tại Thụy Điển, anh đã chủ động rèn luyện và tham gia các khóa học về viết khoa học, thuyết trình, lập trình và thiết kế đồ họa khoa học. Đồng thời, anh cũng có kinh nghiệm làm quản lý tại bộ phận kiểm soát chất lượng trong xét nghiệm y tế cho một công ty ở Thụy Điển.
Nhà khoa học trẻ cho hay: “Chính sự kết hợp giữa kiến thức chuyên ngành vững chắc và kỹ năng mềm khác trong khoa học đã giúp tôi đạt được Giải thưởng LPI. Tôi tin rằng, để thành công trong nghiên cứu, bên cạnh kiến thức chuyên môn, sự chăm chỉ, kiên trì, kỹ năng giao tiếp khoa học và khả năng trình bày trực quan sẽ tạo nên lợi thế lớn, đặc biệt trong môi trường học thuật quốc tế”.
Anh Nguyễn Quốc Trung vừa hoàn thành năm thứ hai của chương trình tiến sĩ và dự kiến sẽ tốt nghiệp trong vòng 2-2,5 năm tới. Tại Đại học Umeå, khoảng 80% công việc của anh là nghiên cứu, 20% công việc còn lại dành cho giảng dạy và các hoạt động ngoại khóa, bao gồm chương trình “giới thiệu hóa học cho trẻ em” và “định hướng hóa học cho học sinh trung học”.
Anh Quốc Trung cho biết, sau khi tốt nghiệp, dù làm việc ở bất kỳ quốc gia nào, anh cũng mong muốn kết nối các trường đại học quốc tế với các trường đại học hàng đầu tại Việt Nam, tạo ra nhiều cơ hội hợp tác và phát triển cho thế hệ sinh viên, nhà nghiên cứu trẻ trong tương lai.
Học trường nào không quan trọng, quan trọng là sự kỷ luật và nỗ lực cá nhân
Nhìn lại giai đoạn phổ thông, anh Quốc Trung cho rằng đây là thời điểm quan trọng giúp anh khám phá thế mạnh và định hướng sự nghiệp. Anh không đặt nặng việc “giỏi toàn diện” hay chạy theo điểm số mà tập trung vào thực lực và phát triển những kỹ năng cần thiết.

Anh Nguyễn Quốc Trung hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm hóa học trong Chương trình “giới thiệu hóa học cho trẻ em”. Ảnh: NVCC
Anh Quốc Trung nhớ lại: “May mắn là cha mẹ tôi luôn ủng hộ và không tạo áp lực thành tích. Điều này giúp tôi có thể thoải mái học tập, phát huy thế mạnh trong các môn khoa học tự nhiên. Bên cạnh đó, thầy cô ở Trường trung học phổ thông Thống Nhất đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng. Cô Hoàng Thùy Linh, giáo viên môn Hóa học, đã khuyên tôi rằng nếu muốn tiến xa hơn, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học, thì tiếng Anh là yếu tố bắt buộc. Nhờ lời khuyên đó, từ lớp 11, tôi bắt đầu nghiêm túc cải thiện ngoại ngữ bằng cách học từ vựng mỗi ngày…”.
Nhà khoa học trẻ đưa ra nhiều lời khuyên cho các bạn trẻ, đặc biệt là các học sinh trung học phổ thông. Anh cho rằng, mỗi người có xuất phát điểm và hành trình riêng. Việc so sánh bản thân với người khác hoặc phụ huynh so sánh con mình với “con nhà người ta” (theo hướng tiêu cực) chỉ khiến các bạn trẻ tự ti. Quan trọng là bạn cần tiến bộ hơn chính mình của ngày hôm qua. Hãy mạnh dạn đặt câu hỏi, đừng sợ mắc lỗi hay bị đánh giá. Kiến thức đến từ sự tò mò và chủ động học hỏi. Không có câu hỏi nào là ngu ngốc và thực lực quan trọng hơn nhiều so với điểm số.
Theo cựu học sinh Trường trung học phổ thông Thống Nhất, học trường nào không quan trọng, quan trọng là sự kỷ luật và nỗ lực cá nhân. Tự giác, kỷ luật và siêng năng quan trọng hơn thông minh bẩm sinh. Hãy hiểu rõ mình là ai; hiểu điểm mạnh, điểm yếu của bản thân và xác định đam mê từ sớm, nếu không, bạn trẻ có thể mất phương hướng khi chọn ngành nghề.
Anh Quốc Trung chia sẻ: “Tôi tin rằng, thông minh là bẩm sinh, nhưng kỷ luật và sự siêng năng là yếu tố quyết định thành công và cần phải có sự rèn luyện lâu dài. Một học sinh có thể xuất thân từ bất kỳ ngôi trường nào, nhưng nếu có ý chí tự học và kỷ luật tốt, họ vẫn có thể đạt được những thành tựu. Thành tích học tập là chưa đủ, kỹ năng mềm là chìa khóa để bứt phá. Ngoại ngữ là công cụ giúp các bạn làm việc trong môi trường quốc tế, khả năng sử dụng ngoại ngữ sẽ giúp bạn mở ra nhiều cơ hội hơn. Hãy chọn một ngành mà bạn yêu thích, vì khi có đam mê, bạn mới có thể theo đuổi nó đến cùng”.
Cô NGUYỄN THỊ KIM THANH, giáo viên môn Tiếng Anh, Trường trung học phổ thông Thống Nhất, cho biết: “Năm 2013, tôi được nhà trường phân công dạy tiếng Anh lớp 10A14. Khi đó, Nguyễn Quốc Trung là lớp trưởng. Em học rất giỏi các môn Toán, Lý, Hóa nhưng rất yếu môn Tiếng Anh (ở dạng mất căn bản). Với ý chí, nghị lực và ham học hỏi, em đã bắt đầu học lại từ đầu và dần đam mê môn Tiếng Anh. Cuối năm lớp 12, tiếng Anh của em đã tiến bộ nhiều. Bẵng đi khoảng vài năm, em gọi điện hỏi thăm sức khỏe và cho tôi biết là em đang làm hướng dẫn viên du lịch cho khách nước ngoài và chuẩn bị du học ở Thụy Điển. Tôi rất vui và rất ngạc nhiên nữa. Đến năm 2025, em lại nhắn tin và báo cho tôi về Giải thưởng LPI Career Development mà em đã đạt được. Tôi thực sự rất tự hào về em”.
Nghiên cứu của NGUYỄN QUỐC TRUNG tại Đại học Umeå tập trung vào việc khảo sát và phân tích khoáng chất như đất sét và muối, đồng thời tìm kiếm dấu vết của nước trên sao Hỏa. Nghiên cứu này nhằm hiểu rõ hơn về khả năng hình thành và duy trì nước, làm tiền đề cho việc tìm kiếm dấu vết của nước và sự sống ngoài Trái đất.