Nghị quyết 68-NQ/TW: Khắc phục '5 thiếu' của kinh tế tư nhân

“5 thiếu” của doanh nghiệp tư nhân

Khu vực kinh tế tư nhân hiện có khoảng hơn 940.000 doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động. Khu vực này hiện đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% tổng thu ngân sách nhà nước và sử dụng khoảng 82% tổng số lao động của toàn nền kinh tế.

Khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam hiện có khoảng hơn 940.000 doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động. Ảnh minh họa

Đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế, tuy nhiên, theo PGS. TS Nguyễn Trúc Lê – Đại học Quốc gia Hà Nội, hiện tại khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam vẫn đang đối mặt với rất nhiều rào cản, điểm nghẽn với “5 thiếu”, bao gồm:

Thứ nhất, thiếu lực: Phần lớn doanh nghiệp tư nhân có quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa, sức cạnh tranh yếu, với tiềm lực tài chính, trình độ quản trị hạn chế. Doanh nghiệp tư nhân gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận vốn, công nghệ, đất đai, tài nguyên và nhân lực chất lượng cao.

Thứ hai, thiếu liền mạch: Năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp tư nhân còn thấp, lạc hậu; năng suất lao động, hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh chưa cao.

“Tựu chung lại, khu vực kinh tế tư nhân thiếu đổi mới sáng tạo, chưa liền mạch với công nghệ và tri thức mới” - PGS. TS Nguyễn Trúc Lê khẳng định.

Thứ ba, thiếu lối đi: Thể chế để phát triển kinh tế tư nhân còn vướng, nhiều bất cập và chính sách pháp luật chưa rõ, khó tiên liệu, khiến khu vực kinh tế tư nhân thời gian qua vẫn chưa có “lối đi” minh bạch và thông thoáng.

Thứ tư, thiếu liên kết: Doanh nghiệp tư nhân kết nối lỏng lẻo với các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, điều đó dẫn đến khu vực doanh nghiệp này thiếu liên kết trong chuỗi giá trị nội địa và quốc tế.

Thứ năm, khu vực doanh nghiệp tư nhân “thiếu liều” bởi tư duy kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân cơ bản còn thiếu tầm nhìn và chiến lược mang tính dài hạn.

“Khu vực kinh tế tư nhân ngại đầu tư, chưa dám nghĩ, dám làm, chưa dám đột phá trong môi trường mới, chưa mạnh dạn đổi mới hay bước ra thị trường quốc tế” - đại diện Đại học Quốc gia khẳng định và cho rằng, đó là những rào cản khiến khu vực kinh tế tư nhân chưa tạo được cơ hội để bứt phá trong một thời gian dài.

Nghị quyết 68-NQ/TW như một bước ngoặt mang tính lịch sử, mở ra những “cơ hội mới” cho khu vực kinh tế tư nhân. Ảnh minh họa

Nghị quyết 68-NQ/TW - bước ngoặt cho kinh tế tư nhân

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, khu vực kinh tế tư nhân đang đóng vai trò quan trọng và chính là động lực để Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 và tăng trưởng 2 con số vào năm 2026-2030, tiến tới hiện thực hóa mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045.

Tuy nhiên, trong bối cảnh khu vực tư nhân vẫn đang “loay hoay” tìm lối đi thì Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã ra đời, Nghị quyết như một bước ngoặt mang tính lịch sử, mở ra những “cơ hội mới” cho khu vực kinh tế tư nhân.

"Nghị quyết 68-NQ/TW đã thổi luồng sinh khí mới vào khu vực tư nhân. Tại Nghị quyết, lần đầu tiên kinh tế tư nhân được xác lập là “một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân. Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị thực sự mang lại những điểm mới mang tính bước ngoặt dành cho khu vực kinh tế tư nhân” - PGS. TS Nguyễn Trúc Lê nhận định.

Phân tích kỹ hơn về tác động của Nghị quyết 68-NQ/TW với khu vực kinh tế tư nhân, PGS. TS Nguyễn Trúc Lê cho rằng, lần đầu tiên khu vực kinh tế tư nhân được mở rộng không gian kinh doanh, theo đó doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ được cho phép tham gia cả vào các lĩnh vực trước đây chỉ dành cho khu vực công.

Tại Nghị quyết 68-NQ/TW, lần đầu tiên cải cách pháp lý để bảo vệ doanh nghiệp, đồng thời làm rõ ranh giới giữa vi phạm hành chính và hình sự, giữa trách nhiệm cá nhân và pháp nhân.

Nghị quyết 68-NQ/TW cũng lần đầu tiên, “khơi thông dòng vốn” phục vụ doanh nghiệp tư nhân. Cụ thể, Nghị quyết đã yêu cầu các địa phương khi quy hoạch khu, cụm công nghiệp cần dành quỹ đất riêng cho doanh nghiệp tư nhân, hoàn thành cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia trong năm 2025 và thúc đẩy các giao dịch trên nền tảng trực tuyến.

Cũng theo PGS. TS Nguyễn Trúc Lê, với Nghị quyết 68-NQ/TW, lần đầu tiên Bộ Chính trị đã đẩy mạnh việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp chính thức.

“Việt Nam hiện có khoảng 940.000 doanh nghiệp, trong khi có khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể. Khi các chính sách thuế, kế toán và thủ tục kinh doanh được điều chỉnh, thúc đẩy theo hướng thân thiện hơn thì nhiều hộ kinh doanh sẽ mạnh dạn chuyển đổi, từ đó góp phần gia tăng quy mô và chất lượng đóng góp vào nền kinh tế” - PGS. TS Nguyễn Trúc Lê khẳng định.

Đặc biệt hơn, Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị cũng lần đầu tiên dành ưu đãi mạnh mẽ cho đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Cụ thể, Nghị quyết 68-NQ/TW đã tiếp nối tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, theo đó chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D) được khấu trừ thuế tới 200%.

Nguyễn Hòa