Nghệ sĩ trẻ hiến kế phát triển toàn diện văn hóa, con người Việt Nam

Nhiều nghệ sĩ trẻ không chỉ miệt mài sáng tạo mà còn chủ động cất tiếng nói, hiến kế cho sự nghiệp chung, góp phần làm giàu thêm bản sắc và sức sống cho văn hóa dân tộc.

Nghệ thuật chỉ thăng hoa khi nghệ sĩ được sống bằng nghề

Nhiều năm gắn bó với sân khấu và điện ảnh, diễn viên Minh Thu, Nhà hát Kịch Việt Nam luôn ý thức sâu sắc rằng văn hóa là nền tảng tinh thần của dân tộc, là gốc rễ để mỗi con người phát triển. Với chị, nghệ thuật chính là con đường nhanh nhất và sâu nhất để văn hóa đi vào lòng người.

Trong hành trình làm nghề, diễn viên Minh Thu đã để lại dấu ấn qua nhiều bộ phim truyền hình được khán giả yêu mến như Phố trong làng, Hương vị tình thân, Lỡ hẹn với ngày xanh, Sao Kim bắn tim Sao Hỏa… Ở lĩnh vực sân khấu, nơi dành trọn tâm huyết, chị đã giành Huy chương Vàng Liên hoan Sân khấu về hình tượng chiến sĩ Công an nhân dân (2020) và Huy chương Vàng Liên hoan Tài năng Sân khấu Kịch nói Toàn quốc (2023) với vai diễn Thị Nở.

Chia sẻ về chủ trương của Đảng trong việc phát triển văn học - nghệ thuật xứng tầm với lịch sử văn hóa dân tộc, diễn viên Minh Thu khẳng định đây là đường lối đúng đắn và cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập khi văn hóa nước ngoài ngày càng ảnh hưởng sâu rộng.

Diễn viên Minh Thu, Nhà hát Kịch Việt Nam góp ý Chủ trương, quan điểm của Đảng về xây dựng, phát triển văn học - nghệ thuật xứng tầm với lịch sử văn hóa dân tộc.

“Nghệ thuật không chỉ để giải trí, mà còn để giáo dục, để kết nối, để lan tỏa những giá trị tốt đẹp của con người Việt Nam từ truyền thống, đạo đức đến lối sống và cách ứng xử. Dù ngày nay sân khấu không còn là hình thức giải trí phổ biến nhất, nhưng tôi tin rằng sân khấu vẫn có một vị trí rất riêng và rất cần thiết. Bởi sân khấu, đặc biệt là kịch nói là nơi truyền tải những suy nghĩ sâu sắc, những câu chuyện đời thường nhưng đầy nhân văn. Mỗi vở diễn không chỉ để kể chuyện, mà còn để khán giả nhìn lại mình, thấu hiểu người, và cảm nhận được chiều sâu của văn hóa dân tộc”, diễn viên Minh Thu bộc bạch.

Từ thực tế làm nghề, diễn viên Minh Thu mong muốn các nhà hát, đoàn kịch được đầu tư nghiêm túc và có chiến lược phát triển dài hạn, để nghệ sĩ trẻ có cơ hội thử sức với những vai diễn lớn, tác phẩm hay, cống hiến và trưởng thành. Cùng với đó đưa sân khấu đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ thông qua công nghệ, nền tảng số, mạng xã hội hoặc các chương trình lưu diễn tại trường học, địa phương…

Là diễn viên hoạt động song song ở cả lĩnh vực phim ảnh, diễn viên Minh Thu cho rằng phim truyền hình đang trở thành cầu nối quan trọng trong việc chuyển tải văn hóa và định hướng lối sống cho khán giả mọi lứa tuổi.

“Những bộ phim mang hơi thở cuộc sống, phản ánh đúng tâm lý, văn hóa, đạo đức và các mối quan hệ trong xã hội Việt Nam hiện nay luôn được khán giả đón nhận và trân trọng. Song, để phim truyền hình tiếp tục là cầu nối văn hóa hiệu quả, tôi cho rằng cần phải khuyến khích kịch bản phim từ chất liệu đời sống, truyền thống văn hóa Việt, thay vì chạy theo xu hướng “giật gân” hay mô phỏng nước ngoài (cụ thể là phim remake); tôn vinh những bộ phim có giá trị văn hóa, nghệ thuật thực sự, không chỉ dựa trên lượt xem hay độ nổi tiếng…”, nữ diễn viên Minh Thu bày tỏ.

Bên cạnh đó, diễn viên Minh Thu đề xuất cần có sự đầu tư dài hạn, ổn định hơn cho các đơn vị nghệ thuật, đặc biệt là sân khấu truyền thống và kịch nói; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng lớp nghệ sĩ trẻ không chỉ về chuyên môn mà cả đạo đức nghề nghiệp. Đồng thời tạo điều kiện để nghệ sĩ được thử sức, sáng tạo, mang đến những sản phẩm nghệ thuật gần gũi mà vẫn giàu giá trị nhân văn; quan tâm nhiều hơn đến đời sống vật chất và tinh thần của nghệ sĩ, để họ có thể sống được bằng nghề, yên tâm theo đuổi con đường nghệ thuật lâu dài. Bởi một người nghệ sĩ không thể thăng hoa nếu còn phải lo toan quá nhiều về cơm áo gạo tiền.

Được làm nghề trong thời điểm Đảng và Nhà nước ngày càng quan tâm đến vai trò của văn hóa và nghệ thuật, diễn viên Minh Thu coi đó là niềm vinh dự và trách nhiệm lớn lao. Dù trên sân khấu hay trong phim ảnh, chị luôn nỗ lực để mỗi vai diễn không chỉ là nhân vật, mà còn là một thông điệp về tình người và vẻ đẹp văn hóa Việt Nam gửi đến khán giả.

“Tôi tin rằng, với sự đồng lòng của nghệ sĩ, sự hỗ trợ từ chính sách và sự trân trọng từ khán giả, văn học - nghệ thuật Việt Nam sẽ ngày càng khẳng định được vị trí xứng đáng trong lòng dân tộc và bạn bè quốc tế”, diễn viên Minh Thu bày tỏ.

Khuyến khích sáng tạo để di sản được “tái sinh”

Trải qua quá trình học tập và hoạt động nghệ thuật, ca sĩ Nguyễn Thị Ngọc Hà (nghệ danh Hà Myo) luôn mang trong mình trăn trở: Làm sao để những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc không chỉ được lưu giữ trong sách vở hay trên sân khấu, mà còn được “thổi hơi thở mới” để sống trong đời sống đương đại và chạm đến thế hệ trẻ.

Ca sĩ Hà Myo đại diện nghệ sĩ trẻ góp ý Chủ trương quan điểm của Đảng về vai trò của những người làm công tác văn hóa trong chủ trương phát triển toàn diện văn hóa, con người Việt Nam.

“Đảng ta đã khẳng định: Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của phát triển bền vững. Điều đó đặt ra trách nhiệm rất lớn cho những người làm công tác văn hóa, trong đó có chúng tôi, những nghệ sĩ. Tôi luôn tâm niệm rằng, mỗi tác phẩm nghệ thuật, mỗi buổi biểu diễn không đơn thuần là sản phẩm giải trí, mà còn có thể khơi dậy lòng tự hào dân tộc, nuôi dưỡng tâm hồn, bồi đắp nhân cách và gieo vào thế hệ trẻ tình yêu với cội nguồn, khát vọng vươn lên. Người nghệ sĩ, vì thế, không chỉ là người biểu diễn, mà còn là người gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa”, ca sĩ Hà Myo chia sẻ.

Theo nữ ca sĩ, nếu chỉ bảo tồn văn hóa theo lối tĩnh tại, di sản sẽ dần trở nên xa lạ với lớp trẻ. Nhưng khi được sáng tạo trên nền truyền thống, di sản có thể trở thành nguồn cảm hứng sống động, bước vào đời sống hiện đại một cách tự nhiên.

“Trong sự nghiệp của mình, tôi từng thử nghiệm nhiều hướng kết hợp, ca khúc “Xẩm Hà Nội” là một ví dụ. Khi chúng tôi đưa làn điệu xẩm, vốn gắn với chợ quê, phố phường xưa - hòa quyện cùng nhịp điệu EDM, bất ngờ lại chạm tới hàng triệu khán giả trẻ trên không gian mạng. Các bạn nói với tôi rằng: “Lần đầu tiên chúng em thấy hát xẩm gần gũi đến vậy”. Đó chính là minh chứng rõ ràng: Truyền thống chỉ thật sự sống khi nó được làm mới, được đối thoại với hiện tại”, ca sĩ Hà Myo bộc bạch.

Tuy nhiên, để có thể thực hiện tốt sứ mệnh đó, theo ca sĩ Hà Myo, cần có nhiều chính sách quan tâm và hỗ trợ thiết thực cho những người làm công tác văn hóa: Cần có cơ chế đãi ngộ xứng đáng để nghệ sĩ toàn tâm toàn ý sáng tạo, không bị áp lực đời sống làm gián đoạn cống hiến; cần môi trường đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên, không chỉ về kỹ năng nghệ thuật mà còn về công nghệ, truyền thông, quản trị. Trong thời đại số, nghệ sĩ vừa là người sáng tạo, vừa là người lan tỏa, nên cần trang bị kiến thức toàn diện. Đồng thời, phải bảo vệ bản quyền và khích lệ sáng tạo, bởi hiện nay, nhiều sản phẩm nghệ thuật số bị sao chép, phát tán trái phép, ảnh hưởng trực tiếp đến động lực cống hiến của nghệ sĩ…

Ca sĩ Hà Myo cho rằng, mỗi nghệ sĩ trẻ khi bước lên sân khấu hôm nay không chỉ đại diện cho bản thân, mà còn đại diện cho văn hóa Việt Nam trước bạn bè quốc tế. “Tôi từng mang hát xoan, hát xẩm kết hợp hiện đại sang biểu diễn ở một số sự kiện quốc tế và nhận thấy khán giả nước ngoài vô cùng hứng thú. Họ tìm thấy ở đó vừa sự khác biệt của bản sắc Việt, vừa sự gần gũi trong ngôn ngữ âm nhạc đương đại. Điều đó cho thấy, người nghệ sĩ chính là ‘đại sứ văn hóa’, góp phần đưa Việt Nam ra thế giới bằng ngôn ngữ nghệ thuật”, ca sĩ Hà Myo chia sẻ.

Mỗi người nghệ sĩ chính là ‘đại sứ văn hóa’, góp phần đưa Việt Nam ra thế giới bằng ngôn ngữ nghệ thuật.

Từ thực tiễn hoạt động, nữ ca sĩ cũng đưa ra một số kiến nghị như: Đẩy mạnh chính sách khuyến khích sáng tạo dựa trên di sản, để mỗi di sản được “tái sinh” trong môi trường hiện đại; thành lập quỹ hỗ trợ nghệ sĩ trẻ sáng tạo, giúp những thử nghiệm mới mẻ có cơ hội đến với công chúng; tăng cường hợp tác quốc tế về văn hóa nghệ thuật, để nghệ sĩ Việt Nam vừa học hỏi, vừa lan tỏa bản sắc dân tộc ra thế giới.

“Tôi tin rằng, với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, cùng trách nhiệm và đam mê của những người làm công tác văn hóa, chúng ta sẽ xây dựng được một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, vừa hội nhập sâu rộng, vừa gìn giữ được hồn cốt dân tộc. Với cá nhân tôi, mỗi sản phẩm âm nhạc, mỗi lần đứng trên sân khấu đều là một cơ hội để thực hiện sứ mệnh ấy: Lan tỏa tình yêu văn hóa Việt Nam, khơi dậy niềm tự hào và truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ”, ca sĩ Hà Myo bày tỏ.

Nâng cao nhận thức về dinh dưỡng và sức khỏe

Con người luôn là yếu tố trung tâm trong mọi chiến lược phát triển. Dù ở bất kỳ lĩnh vực nào, mục tiêu cuối cùng vẫn là hướng đến sự phát triển toàn diện của con người cả về thể chất, trí tuệ và tinh thần. Trong kỷ nguyên mới, yêu cầu đó càng đặt ra cấp thiết hơn bao giờ hết, đòi hỏi phải phát huy cao nhất tinh thần, ý chí, sức mạnh và tầm vóc của người Việt.

Nghệ sĩ ưu tú Lô Thị Ngọc Thúy, Nghệ sĩ Liên đoàn Xiếc Việt Nam góp ý Chủ trương, quan điểm của Đảng về nâng cao thể lực, thể chất, tầm vóc của con người Việt Nam.

Theo Nghệ sĩ ưu tú Lô Thị Ngọc Thúy, diễn viên Liên đoàn Xiếc Việt Nam, những năm qua, Đảng và Nhà nước đã đặc biệt quan tâm tới việc nâng cao thể lực, tầm vóc người Việt thông qua nhiều chủ trương, chính sách cụ thể. Trong đó có Đề án tổng thể phát triển thể lực, tầm vóc người Việt Nam giai đoạn 2011 - 2030 (Đề án 641) và gần đây là Nghị quyết số 72-NQ/TW về các giải pháp đột phá tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

“Những chủ trương này cho thấy rõ tầm quan trọng của việc chăm lo dinh dưỡng và giáo dục thể chất cho thế hệ trẻ. Tuy nhiên, thực tế so với tiêu chuẩn chung của quốc tế, thể lực và tầm vóc người Việt vẫn còn khiêm tốn, thấp hơn so với nhiều nước trong khu vực. Nếu không sớm khắc phục, điều này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực, yếu tố then chốt trong công cuộc hội nhập và phát triển đất nước…,” nữ nghệ sĩ Ngọc Thúy chia sẻ.

Là một diễn viên xiếc, nghề nghiệp đặc thù đòi hỏi thể lực, sự dẻo dai và độ chính xác tuyệt đối, Nghệ sĩ ưu tú Lô Thị Ngọc Thúy càng thấu hiểu ý nghĩa của việc rèn luyện sức khỏe: “Được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đảng ủy và lãnh đạo Liên đoàn Xiếc Việt Nam tạo điều kiện rèn luyện, cống hiến và trưởng thành, chúng tôi luôn tự hào vì được sinh ra trong hòa bình, được làm việc và cống hiến trong môi trường nghệ thuật chuyên nghiệp. Nghề xiếc vất vả, nguy hiểm, nên hơn ai hết, chúng cháu ý thức phải rèn luyện thể lực tốt mới có thể bảo đảm an toàn và cống hiến trọn vẹn cho khán giả”.

Từ trải nghiệm của bản thân, nữ nghệ sĩ đề xuất cần tiếp tục triển khai hiệu quả “Ðề án tổng thể phát triển giáo dục thể chất và thể thao trường học”, phát triển mạnh các hoạt động thể thao học đường để hình thành nền tảng thể lực toàn diện, kỹ năng vận động cơ bản cho học sinh, sinh viên, đồng thời phát hiện, đào tạo năng khiếu thể thao.

Song song với đó, cần nâng cao hiệu quả đào tạo tài năng thể thao, chú trọng đội ngũ kế cận có chất lượng; phát triển các trường, lớp năng khiếu thể thao ở các tỉnh, thành phố; tiếp tục mở rộng quy mô và hiện đại hóa các trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia; đổi mới tổ chức, quản lý thể thao thành tích cao theo hướng chuyên nghiệp; ưu tiên đầu tư của Nhà nước và huy động các nguồn lực xã hội hỗ trợ cho các cơ sở đào tạo vận động viên các môn thể thao, nhất là những môn thể thao trọng điểm.

Nghệ sĩ ưu tú Lô Thị Ngọc Thúy đề xuất đẩy mạnh phong trào thể dục thể thao quần chúng thông qua các hoạt động như “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”...

Bên cạnh thể thao thành tích cao, phong trào thể dục thể thao quần chúng cũng cần được thúc đẩy sâu rộng hơn nữa thông qua các hoạt động như “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”; đầu tư cơ sở vật chất, sân bãi, trang thiết bị; quan tâm tới hoạt động thể thao của người khuyết tật; khuyến khích Nhân dân duy trì lối sống lành mạnh, rèn luyện thể lực thường xuyên, đó cũng chính là nền tảng để xây dựng một xã hội khỏe mạnh, năng động.

Ngoài ra, cần hoàn thiện thể chế về bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân; thúc đẩy sáng tạo trong giáo dục, đào tạo; triển khai hiệu quả các chương trình nâng cao thể lực, trí lực, tầm vóc người Việt, như Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng, Chương trình y tế học đường, Chương trình sữa học đường… Đặc biệt cần đẩy mạnh giáo dục, nâng cao nhận thức về dinh dưỡng và sức khỏe, huy động sự tham gia của toàn xã hội, trong đó có khu vực y tế tư nhân để thực hiện hiệu quả các chương trình cải thiện thể chất, đảm bảo bữa ăn an toàn, đủ dinh dưỡng cho từng lứa tuổi, nhất là trẻ em.

Theo Nghệ sĩ ưu tú Lô Thị Ngọc Thúy, khi khoa học công nghệ và chuyển đổi số được ứng dụng mạnh mẽ trong quản lý, theo dõi và chăm sóc sức khỏe, kết hợp với ý thức tự rèn luyện của mỗi người, thì mục tiêu xây dựng con người Việt Nam khỏe mạnh, năng động, sáng tạo và có tầm vóc mới hoàn toàn có thể trở thành hiện thực.

Mỗi nghệ sĩ trẻ dù là diễn viên sân khấu, ca sĩ hay nghệ sĩ xiếc đều đang góp những nốt nhạc riêng vào bản hòa ca chung của đất nước. Họ sáng tạo không chỉ để tỏa sáng, mà còn để phụng sự cộng đồng, gìn giữ bản sắc và khơi dậy khát vọng Việt. Trong bối cảnh cả nước hướng tới Đại hội XIV của Đảng, khát vọng xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc càng được thắp sáng mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Và trong hành trình ấy, thế hệ nghệ sĩ trẻ chính là những người truyền lửa, những “đại sứ văn hóa” âm thầm vun đắp cho hồn cốt Việt bằng đam mê, sáng tạo, niềm tin và trách nhiệm với Tổ quốc, với nhân dân.

Hồng Phượng - Hương Giang/Báo Tin tức và Dân tộc