Nghề báo và những kỷ niệm khó quên

BÀI 1
ĐẾN VỚI NGHỀ NHƯ MỘT CÁI DUYÊN

BPO - 28 năm làm nghề báo cũng là từng ấy thời gian tôi có khá nhiều kỷ niệm đẹp, vui có, buồn có và hạnh phúc cũng không ít. Có lẽ vì thế đã giúp tôi thêm yêu, thêm hiểu và ngày càng đam mê với nghề… Kỷ niệm 100 năm Ngày báo chí cách mạng Việt Nam (21-6-1925 - 21-6-2025), xin chia sẻ một số kỷ niệm tôi đã trải qua, cũng là để tự răn mình phải luôn nỗ lực giữ “mắt sáng, lòng trong, bút sắc” và tiếp tục đam mê, vượt qua khó khăn, nỗ lực đưa đến độc giả những bài viết phản ánh chân thực nhất về cuộc sống.

Tốt nghiệp Trường đại học Sư phạm I Hà Nội với tấm bằng loại khá, tôi được nhận ngay vào làm trong một trường quân đội. Thực hiện nhiệm vụ được gần 2 tháng, tỉnh Vĩnh Phú ngày ấy chia tách thành tỉnh Vĩnh Phúc và Phú Thọ. Một người chú họ của tôi nói: “Cháu ra làm báo đi vì cái tính hay khám phá, không ngồi yên của cháu. Chú nghĩ cháu sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ này…”. Và thế là tôi “bén duyên” với nghề báo kể từ ngày 1-3-1997 đến tận bây giờ.

Vì có chút hơi hướng từ trường quân đội ra, trong gia đình lại có nhiều thế hệ công tác trong ngành quân đội, tôi được phân công ngay về Ban Thời sự chính trị của Báo Vĩnh Phúc ngày ấy, với nhiệm vụ phụ trách một số vấn đề thời sự cùng lĩnh vực quốc phòng, nay là quân sự - quốc phòng và biển đảo Tổ quốc.

CHỌN CON ĐƯỜNG KHÓ

Thời đó, phóng viên nữ ngoài quân đội mà viết quân sự - quốc phòng khá hiếm. Tôi gần như là “của hiếm” của những ngày ấy, mảng đề tài mà bạn bè, đồng nghiệp thường nói vui là khô khan, khó khăn và dễ bị từ chối vì “bí mật quân sự”, khó mà khai thác để hoàn thành bài viết.

Nhà báo Nguyệt Hà (bìa phải) cùng tổ công tác báo chí trên Tàu KN491 trong hải trình thăm quân dân huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa và Nhà giàn DKI, Vùng 2 Hải quân tháng 5-2023

Thế nhưng, vì niềm đam mê, tôi bắt đầu nhập cuộc, từ chỗ “không biết gì” đã học hỏi, tìm hiểu và lăn lộn, rồi đam mê với mảng đề tài này từ khi nào không hay. Thời đó, những cụm từ như “diễn tập”, “tiêu hủy bom mìn, vật liệu nổ”, chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu”… với một nữ phóng viên trẻ (23 tuổi) thực sự là “không biết cái gì”. Đụng vào khái niệm nào cũng mơ hồ, thậm chí “lơ tơ mơ chẳng hiểu cái gì” để mà viết, mà làm…

Lúc đó, Trưởng ban Thời sự chính trị của Báo Vĩnh Phúc là nhà báo Vũ Quang Đồng (sau này khi chuyển công tác vào tỉnh Đồng Nai tôi mới biết, ông từng là lính đặc công thứ thiệt) đã hỗ trợ, giúp đỡ và nói với tôi rằng: “Cháu cố gắng viết lĩnh vực này, tuy khó nhưng khi hiểu, đam mê thì mọi khó khăn lại chính là động lực để cháu vươn lên”.

Nhà báo Nguyệt Hà phỏng vấn chiến sĩ trẻ tại đảo Đá Thị, huyện đảo Trường Sa, Khánh Hòa tháng 5-2023

Đúng như nhà báo Vũ Quang Đồng nói, tôi đã mất nhiều ngày, thậm chí nhiều tháng vừa làm vừa học, vừa tìm hiểu, đọc và nghiên cứu. Khi đó, cứ có sách báo liên quan như Báo Quân đội nhân dân, Tạp chí Quốc phòng toàn dân hay tài liệu có thể mượn, xin, hoặc được tặng tôi đều đọc hết. Cố Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Bùi Hữu Hải ngày đó tặng tôi cuốn tài liệu liên quan đến nhiệm vụ quân sự - quốc phòng để đọc, để biết thế nào là nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận lòng dân trong khu vực phòng thủ…

Nói điều này để thấy, trong bối cảnh khi đó, điện thoại di động còn rất hiếm, mạng xã hội chưa phát triển như bây giờ nên cứ thấy tài liệu liên quan đến nhiệm vụ quân sự - quốc phòng là tôi đọc hết để dần bổ sung kiến thức cho mình… trong thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền.

TỪNG BƯỚC KHẲNG ĐỊNH

Từ chỗ “không biết gì” về lĩnh vực được phân công theo dõi tuyên truyền, đến nay sau 28 năm làm nghề, tôi vẫn gắn bó với mảng đề tài “khó, khô, khổ” này. Tôi hiểu rằng khi đặt bút viết bất cứ đề tài hay khía cạnh nào của nhiệm vụ quân sự - quốc phòng, các vấn đề thời sự chính trị, xây dựng Đảng, đoàn thể… đều phải nghiên cứu, phải học, phải đọc. Rồi mọi thứ cũng qua và bước đầu có một số thành tựu, được các cấp, ngành khen thưởng trong công tác tuyên truyền.

Dâng hương tưởng niệm liệt sĩ trong hải trình thăm quân dân huyện đảo Trường Sa

Tại Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp Thanh niên tỉnh Vĩnh Phúc lần thứ I, nhiệm kỳ 1997-2002, tôi được giới thiệu hiệp thương vào Ban Chấp hành Tỉnh hội, chuyên thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền cho hội. Thực hiện viết và làm phát thanh giới thiệu sách cho Thư viện tỉnh Vĩnh Phúc, nhất là các điểm nhấn trong những lần Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm và làm việc với tỉnh Vĩnh Phúc, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về văn hóa truyền thống, về những lời dạy của Bác Hồ…

Trong tuyên truyền về quân sự - quốc phòng, tôi cũng là cộng tác viên thường xuyên của Báo Quân khu 2, Báo Quân đội nhân dân và một số tờ báo khác. Qua đó, học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ các đồng nghiệp, nhất là những nhà báo lớn tuổi đã từng sống, chiến đấu trong các cuộc kháng chiến của dân tộc. Đây cũng là lực lượng giúp tôi khai thác được khá nhiều nguồn tư liệu quý liên quan đến lĩnh vực được giao phụ trách…

Trải qua nhiều công việc từ phóng viên đến biên tập viên, phụ trách lĩnh vực thời sự của Báo Vĩnh Phúc ngày ấy, hay Báo Lao động Ðồng Nai và Báo Ðồng Nai hiện nay, ở bất kỳ lĩnh vực nào tôi cũng được Ban Biên tập quan tâm, tạo điều kiện để hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ và được đánh giá cao. Ðặc biệt, bất kỳ lĩnh vực nào được phân công theo dõi, viết và tìm hiểu đều được cơ quan chủ quản khen thưởng.

Nguyệt Hà